حتما شما هم بارها کلمه استهلاک به گوش‌تان خورده است. کلمه‌ای که در مورد خودروهای نو و کارکرده کاربرد دارد. اما استهلاک خودرو واقعا به چه معناست؟ استهلاک وسیله نقلیه یعنی فرسودگی و پایین آمدن کیفیت لوازم خودرو، بالا رفتن هزینه‌ها و در نهایت کاهش قیمت خودرو که در طول زمان اتفاق می‌افتد. با توجه به اهمیت موضوع، بسیاری از شرکت‌های خودروسازی سعی می‌کنند شرایطی را فراهم آورند که مدت زمان استهلاک طولانی‌تر شود. امروزه خودرو برای مردم یک سرمایه محسوب می‌شود. برای جلوگیری از کاهش این سرمایه بر اثر استهلاک، کافی است چند نکته ساده را رعایت کنید. در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
هزینه استهلاک خودرو
همانطور که گفتیم استهلاک یعنی افت میزان کیفیت و قیمت خودرو که در طول زمان اتفاق می‌افتد. البته به این نکته توجه داشته باشید که استهلاک خودرو ارتباط زیادی با برند آن، کیفیت لوازم و قطعات استفاده شده در ماشین و همچنین نحوه مونتاژ آن دارد. برای مثال خودروهای جاده‌رو نسبت به خودروهای سواری با استهلاک بیشتری مواجه هستند. همچنین یک خودرو آفرود در مقایسه با یک مزدا 3، هزینه استهلاک بیشتری را برای مالک آن به همراه خواهد داشت.
به این نکته توجه داشته باشید که هزینه استهلاک خودرو فقط مربوط به موتور و قطعات آن نیست، بلکه بدنه ماشین، رنگ خودرو، داشبورد، لاستیک‌ها و حتی شیشه خودرو نیز در معرض استهلاک و ایجاد هزینه برای مالک خودرو هستند. اما قطعاتی که بیشتر در معرض استهلاک قرار دارند، شامل قطعات صفحه کلاچ و گیریبکس و لنت‌های ترمز می‌شود.
روش محاسبه هزینه استهلاک خودرو
هزینه استهلاک خودرو، رقمی است که وسیله نقلیه شما در طول زمان ارزش خود را از دست می‌دهد. برای مثال خودروها تقریبا پس از پنج سال نیمی از ارزش خود را از دست خواهند داد. البته این موضوع به مدل خودرو شما بسیار بستگی دارد، به طوری که برخی از مدل‌ها ارزش خود را بیشتر از سایرین حفظ می‌کنند. توجه داشته باشید که استهلاک خودرو بالاخره پس از چند سال اتفاق می‌افتد، اما شما می‌توانید ارزش تقریبی وسیله نقلیه خود را در چند سال آینده برای فروش محاسبه کنید.
هزینه استهلاک خودرو معمولا به چهار روش مختلف شامل خطی، کاهش باقی‌مانده، بر اساس مجموع سال‌های مفید و بر اساس مسافت پیموده شده محاسبه می‌شود. البته محاسبه هزینه استهلاک بیشتر از روش های خطی و بر اساس مسافت پیموده شده مورد بررسی قرار می‌گیرد.
روش خطی، ساده‌ترین روش محاسبه هزینه استهلاک محسوب می‌شود. در این روش مبلغ استهلاک برای هر دوره ثابت است و بطور یکنواخت کاهش می‌یابد تا به ارزش اسقاط خود برسد. برای محاسبه استهلاک با این روش از فرمول زیر استفاده می‌کنند:
استهلاک سالانه در روش خط مستقیم = (ارزش اسقاط – بهای تمام شده) / عمر مفید (سال)
به عنوان مثال فرض کنید بهای تمام شده یک دستگاه خودرو که در ابتدای سال 1398 خریداری شده، مبلغ 4900000 ریال با عمر مفید 5 سال است و ارزش اسقاط آن نیز مبلغ 400000 ریال برآورد شده است. هزینه استهلاک سالیانه با توجه به فرمولی که گفته شد، اینگونه محاسبه می‌شود:
900000 = 5/ (4900000-400000)= هزینه استهلاک سالانه به روش خط مستقیم
جدول نرخ استهلاک خودرو
| سال | هزینه استهلاک دارایی |
| هزینه استهلاک سال اول | 675000 |
| هزینه استهلاک سال دوم | 900000 |
| هزینه استهلاک سال سوم | 900000 |
| هزینه استهلاک سال چهارم | 900000 |
| هزینه استهلاک سال پنجم | 900000 |
| هزینه استهلاک سال ششم | 225000 |
برای اطلاع از نحوه اسقاط ماشین خود هم می‌توانید از اطلاعات مقاله شرایط اسقاط خودرو فرسوده کمک بگیرید.
هزینه استهلاک خودرو در هر کیلومتر
استهلاک خودرو تفاوت بین میان قیمتی است که برای خرید یک وسیله نقلیه پرداخت کرده و مبلغی که هنگام فروش دریافت می‌کنید. اگر 5 سال از عمر خودرو شما گذشته باشد، با فرض اینکه به طور متوسط حدود 15000 کیلومتر در سال رانندگی کرده باشید، حدود 40 درصد از قیمت اولیه را دریافت خواهید کرد. این یعنی خودرو شما حدود 60 درصد از ارزش خود را از دست می‌دهد. البته این محاسبات در صورتی درست است که قیمت خودرو در طول این سال‌ها ثابت مانده و تغییری نکند.
در واقع، میانگین نرخ استهلاک خودرو شما در سال اول حدود 15 تا 35 درصد است که با ورود به سال پنجم، به50 درصد می‌رسد. نکته اینجاست، ارزش خودروهای کم مصرف نسبت به سایر خودروها کمتر ارزش می‌یابد. به طور کلی یکی از دلایل محبوبیت خودروهایی که مصرف سوخت کمتری دارند، استهلاک کمتر آنها محسوب می‌شود.
یکی دیگر از نکاتی که باید درباره استهلاک خودرو در نظر داشته باشید، این است که خودروهایی که یک یا دو سال از آنها استفاده شده، استهلاک کمتری نسب به خودروی صفر دارند. از این رو، برای خرید و فروش خودرو، فاکتورهای استهلاک زیادی وجود دارد که باید در نظر بگیرید.
عوامل موثر در استهلاک خودرو
عوامل زیر روی استهلاک خودرو شما و در نتیجه روی قیمت وسیله نقلیه به هنگام خرید یا فروش اثرگذار هستند:
– سال ساخت و مدل: این دو فاکتور عامل تاثیرگذاری در استهلاک خودرو هستند. مدل‌های بالاتر و محبوب‌تر، ارزش خود را به مرور بیشتر از سایر مدل های خودرو حفظ خواهند کرد.
– وضعیت سلامت خودرو: حتی اگر خودروی شما فرسودگی معمولی داشته باشد، اما ارزش آن از خودرویی که درگیر تصادف شده یا برای کار استفاده می‌شود، بیشتر خواهد بود. حتی خودروهایی که بیشتر در جاده مورد استفاده قرار می‌گیرند، نسبت به سایر خودروها که فقط برای تفریح یا رفت‌وآمد به محل کار کاربرد دارند، ارزش کمتری خواهند یافت. برای تعویض خودروهای فرسوده‌تان هم می‌توانید روی وام خودروی فرسوده حساب باز کنید و یک ماشین نو تحویل بگیرید.
– سن وسیله نقلیه: بدیهی است که هر چه سن وسیله نقلیه شما بیشتر باشد، ارزش آن کمتر خواهد شد. البته این موضوع شامل خودروهای کلاسیک نمی‌شود.
– مسافت طی شده: مشخص است که هر چقدر خودرو شما کیلومتر بیشتری را طی کرده باشد، ارزش آن کمتر خواهد بود.
– ایمنی بالا: هر چقدر خودرو ایمنی بیشتری داشته باشد، استهلاک کمتری خواهد داشت. این خودروها همواره پرطرفدار هستند و ارزش خود را از دست نمی‌دهند.
همچنین تاریخچه خدمات و سرویس به موقع، دوره ضمانت، وضعیت ظاهری ماشین، میزان مصرف سوخت و … نیز می‌توانند روی استهلاک خودرو اثرگذار باشند.
روش‌های جلوگیری از استهلاک خودرو
زمانی که استهلاک خودروی شما بالا می‌رود، یعنی عمر مفید قطعات و لوازم آن زودتر از موعد استاندارد تمام شده، به این ترتیب هزینه تعمیر و نگهداری ماشین افزایش خواهد یافت. استهلاک خودرو، به ویژه برای کسانی که از طریق وسیله نقلیه خود امرار معاش می‌کنند، اهمیت زیادی دارد. بنابراین باید سعی کنند تا حد امکان استهلاک خودروی خود را کاهش دهند. با به کارگیری نکات زیر می‌توانید از استهلاک زودهنگام خودرو جلوگیری کنید.
تعویض روغن
روغن ماشین خود را به موقع تعویض و با استفاده از روغن موتورهای باکیفیت، تعویض کنید. توجه داشته باشید که کارکرد موتور بسته به کیفیت روغن و مسافتی است که با آن طی کرده ایم. بنابراین پس از طی کردن حدود هزار تا ۲ هزار کیلومتر اقدام به تعویض روغن موتور خود کنید. پیشنهاد می‌کنیم حتی زودتر از رسیدن به کیلومترهای مورد نظر برای تعویض روغن موتور اقدام کنید. نگه داشتن یک روغن بیش از ۶ ماه باعث اسیدی شدن کف کارتل می‌شود و می‌تواند به موتور آسیب‌های جدی بزند. با مطالعه دفترچه راهنما خودرو خود از نوع روغن مورد نیاز آن مطلع شوید.
تعویض فیلترها
همانطور که می‌دانید وظیفه فیلتر ماشین جلوگیری از ورود آلودگی به موتور است. فیلترهای هوا گرد و غبار و آلودگی‌ها را تمیز کرده و مانع ورود آلودگی به خودرو و در نتیجه کاهش توان آن و افزایش مصرف سوخت می‌شوند. فیلترهای سوخت و روغن، رسوبات را که تاثیر سایندگی دارند، متوقف می‌کنند. بهتر است در هر بار تعویض روغن، از یک فیلتر روغن جدید استفاده شود. اما برای تعویض فیلتر هوا، محیطی که در آن رانندگی می‌کنید، اهمیت دارد.
تنظیم باد
شاید تنظیم باید از نظر شما یکی از کم اهمیت‌ترین کارها در رسیدگی به خودرو باشد. اما لاستیکی که فشار باد استاندارد نداشته باشد، دچار خوردگی و استهلاک می‌شود و در نهایت، روی سایر قسمت‌های خودرو به ویژه فنربندی و هندلینگ اثر خواهد گذاشت. اگر باد لاستیک های خودرو را تنظیم نکنید، در طولانی مدت تا ۱۵ درصد از عمر آنها کم می‌شود و حتی تا ۱۰ درصد مصرف سوخت را افزایش می‌دهد. تنظیم باد تایر مانع استهلاک بیش از اندازه لاستیک خواهد شد.
تعویض لنت‌ها
رانندگی صحیح را فراموش نکنید؛ بدون دلیل و دائم ترمز نگیرید و سعی کنید در آخرین لحظه از آن استفاده کنید. در واقع اگر همیشه سرعت مناسب داشته باشد، نیازی به گرفتن ترمز‌های متعدد و پشت سر هم برای کاهش سرعت نخواهید داشت. با این کار به حفظ لنت خودرو خود کمک می‌کند و در کوتاه مدت نیازی به تعویض آنها نخواهد بود. به این ترتیب، میزان استهلاک در لاستیک، دیسک ترمز و لنت کاهش پیدا می کند. علاوه بر ترمز، مراقب کلاچ گرفتن خود هم باشید تا دیسک و صفحه کلاچ تمام نکنید. کلاچ را بیشتر از 5 ثانیه نگه ندارید، چراکه تداوم این کار باعث استهلاک دیسک و صفحه و سوختن آن می‌شود. همیشه به موقع اقدامات لازم را برای تعویض لنت انجام شود. این کار تاثیر زیادی در افزایش طول عمر خودرو دارد.
تعویض لاستیک
یکی از مهمترین عواملی که باعث استهلاک خودرو می‌شود، لاستیک‌ها هستند. به راحتی می‌توانید با حفظ و نگهداری درست لاستیک خودرو، از هزینه های اضافی جلوگیری کنید. قیمت لاستیک بر اساس نوع خودرو و برند آن متغیر است. با توجه به افزایش قابل توجهی نرخ لاستیک‌ها، بهتر است برای افزایش طول عمر آنها، اقدامات لازم را انجام دهید. فشار هوا و شرایط لاستیک‌های خودرو را به‌صورت منظم بررسی کنید تا هم میزان مصرف سوخت و هم امنیت خودروی شما تامین شود. با مراقبت صحیح از لاستیک‌ها استهلاک آنها را کاهش دهید.
یکی از اقداماتی که برای افزایش طول عمر لاستیک می‌توانید انجام دهید، جابه‌جا کردن آن‌هاست. تایرهای عقب و جلو را با رعایت جهت چرخش، در هر 10 هزار کیلومتر تعویض کنید. به این ترتیب، در صورت ایراد در بخش زیربندی و جلوبندی خودرو، از خورده شدن و از رده خارج شدن تایر، جلوگیری می‌شود.
بررسی مایع رادیاتور
علاوه بر روغن ماشین، باید سایر مایعات آن را نیز بررسی کنید. به طور معمول، روغن گیربکس، مایع خنک‌کننده رادیاتور، روغن ترمز و روغن فرمان باید به صورت دوره ای عوض شوند. توصیه می‌کنیم برای کاهش استهلاک ماشین، مایعات آن را هر دو هفته بررسی کنید. سرویس های دوره ای خودرو را فراموش نکنید، چراکه در این سرویس مایع رادیاتور، فیلتر هوا، روغن، لاستیک، باد لاستیک و لنت خودرو مورد بررسی قرار می‌گیرند. در آخر، حتما دفترچه راهنمای اتومبیل خود را مطالعه کرده تا با نحوه کارکرد و نیازهای آن بر اساس مدلی که دارد، آشنا شوید.
شستن خودرو
رنگ خودرو نه تنها اثرگذاری زیادی در نمای آن دارد، بلکه یکی از موارد توجه خریداران و فروشندگان اتومبیل است. آلودگی‌ها به ویژه فضولات پرندگان، باعث آسیب به رنگ خودرو می‌شود. علاوه بر بدنه خودرو که باید مرتب شست و شو داده و تمیز نگه دارید، هرچند وقت یک بار زیر خودرو را هم شست و شو دهید. به این ترتیب، مشکلات احتمالی و نشتی‌های اندک مایعات و سیالات به‌خوبی دیده می‌شود. توصیه می‌کنیم اگر در مسیرهای گل‌آلود رانندگی کردید، حتما زیر خودرو خود را بشویید، چراکه قرار گرفتن گل و لای در برخی از قسمت‌های خودرو که دیده نمی‌شود، به‌مرور باعث پوسیدگی خواهد شد. یکی از مستعدترین بخش‌ها برای پوسیدگی پشت گلگیرها هستند.
پارک درست خودرو
یکی از روش های کاهش استهلاک خودرو پارک کردن آن در پارکینگ است. به این ترتیب، خودرو خود از عوامل محیطی مانند آفتاب و فضله پرندگان گرفته تا احتمال برخورد با یک اتومبیل دیگر حفظ می‌کنید. در فصول مختلف که باران یا برف می‌بارد، پارک کردن خودرو در پارکینگ می‌تواند از آن در مقابل تمام این آسیب‌ها، محافظت کند. سعی کنید همواره به ویژه زمانی که وقتی آب‌وهوا نامساعد است، خودروی خود را در پارکینگ پارک کنید. علاوه بر این به درست پارک کردن خودرو هم اهمیت بدهید. پارک نامناسب باعث می‌شود خودروی شما در معرض تصادف، حمل با چرثقیل یا انواع آسیب‌ها قرار بگیرد.
استهلاک خودرو چند ساله است؟
همانطور که در این مطلب اشاره کردیم، استهلاک خودرو به عوامل متعددی بستگی دارد و فقط شامل لوازم و قطعات آن نخواهد شد. بسته به مدل خودرو، وضعیت سلامت و فاکتورهای دیگر می‌توان استهلاک خودرو را محاسبه کرد. توجه داشته باشید که استهلاک خودرو برای همه خودروها اتفاق خواهد افتاد، اما با روش هایی که گفته شد، می‌توان آن را به حداقل رساند. در نهایت شیوه صحیح رانندگی و رسیدگی به موقع به خودرو، دو عامل بسیار تاثیرگذار در جلوگیری از استهلاک وسیله نقلیه شما محسوب می‌شود.
برای کسب درآمد بیشتر از ماشین‌تان هم می‌توانید روی درآمد تاکسی‌های اینترنتی حساب باز کنید، تنها کافی است به صفحه ثبت نام رانندگان تپسی بروید و اطلاعات مربوطه را کامل کنید.