رایج ترین ایرادات فنی خودرو + روش تعمیرات
توقف ناگهانی ماشین در مسیر، افزایش سرسام‌آور مصرف بنزین، شنیدن صداهای غیرعادی یا آسیب جدی به موتور؛ این‌ها فقط بخشی از مشکلات مکانیکی خودرو هستند که برای هر راننده‌ای رخ می‌دهند. طبق گزارش ستاد معاینه فنی خودروهای تهران، حدود 29% خودروها حداقل یک‌بار در سال به‌دلیل ایرادات فنی خودرو به تعمیرگاه مراجعه می‌کنند. متاسفانه این موضوع، هزینه‌های زیادی را روی دست صاحبان خودرو می‌گذارد. در این مطلب از مجله تپسی، به رایج ترین ایرادات فنی خودرو می‌پردازیم تا در صورت مشاهده هرکدام، آن‌ها را برطرف کنید.
رایج‌ترین ایرادات فنی خودرو چیست؟
یکی از رایج‌ترین ایرادات فنی خودرو که تقریباً همه رانندگان تجربه کرده‌اند، ضعف باتری یا استارت نخوردن خودرو است.
این مشکل به‌خاطر تمام شدن عمر باتری، فرسودگی کابل‌ها یا اختلال در دینام رخ می‌دهد. در ادامه به 17 مورد از مشکلات مکانیکی خودرو می‌پردازیم که دلیل اصلی مراجعه به تعمیرگاه هستند.
1. دود غیرعادی اگزوز
دود غیرعادی اگزوز یکی از ایرادات فنی در خودرو است. هر نوع دود (آبی، سیاه یا سفید) نشانه مشکل در سیستم احتراق یا موتور محسوب می‌شود.
طبق نظر متخصصان اتحادیه تعمیرکاران خودرو، تغییر رنگ دود معمولاً پیش‌درآمد خرابی‌های بزرگ‌تر در موتور است و نباید نادیده گرفته شود.
در جدول زیر، انواع دود غیرعادی و دلایل آن را می‌بینید:
| نوع دود غیرعادی اگزوز | علت احتمالی | چه چیزی را نشان می‌دهد؟ |
| دود آبی | سوختن روغن موتور | خرابی رینگ پیستون یا سوپاپ‌ها |
| دود سیاه | سوخت زیاد در موتور | خرابی سنسور اکسیژن یا فیلتر هوا |
| دود سفید | نشت آب در سیلندر | ترک در سرسیلندر یا واشر سرسیلندر سوخته |
2. نشتی رادیاتور
نشتی رادیاتور از جمله رایج‌ترین ایرادات فنی خودرو است که باعث کاهش مایع خنک‌کننده و در نهایت جوش‌آوردن موتور می‌شود.
این مشکل معمولاً به‌دلیل پوسیدگی بدنه رادیاتور، شُل بودن بست‌ها یا آسیب‌دیدن شیلنگ‌ها رخ می‌دهد.
کارشناسان توصیه می‌کنند که پس از هر ۵۰۰۰ کیلومتر رانندگی، مقدار مایع رادیاتور را بررسی کنید؛ با رعایت این نکته، از بروز مشکلات فنی خودرو در سیستم خنک‌کننده جلوگیری می‌شود.
3. خرابی دینام
دینام، نیروی الکتریکی لازم برای شارژ باتری و کارکرد تجهیزات برقی خودرو را تأمین می‌کند. در صورت خرابی دینام، چراغ هشدار باتری روشن می‌شود و بسیاری از سیستم‌های برقی از کار می‌افتند.
خرابی دینام از جمله مشکلات مکانیکی خودرو است که اگر برطرف نشود، باعث خاموش شدن کامل خودرو می‌شود.
طبق گفته کارشناسان فنی ایران‌خودرو، شایع‌ترین علت خرابی دینام در خودروهای داخلی مثل پراید، پارگی تسمه یا خرابی زغال‌های داخلی آن است.
4. لرزش گیربکس اتومات
لرزش گیربکس اتومات در هنگام تعویض دنده یا در زمان شتاب گرفتن رخ می‌دهد. این مشکل معمولاً ناشی از پایین بودن سطح روغن گیربکس، آلودگی فیلتر یا خرابی مبدل گشتاور است.
بی‌توجهی به این مشکل مهم باعث آسیب جدی به جعبه‌دنده می‌شود که یکی از پرهزینه‌ترین مشکلات فنی خودرو است.
جوش‌آوردن خودرو
یکی از ترسناک‌ترین شرایط برای هر راننده‌ای، جوش‌آوردن خودرو در مسیر است. این اتفاق معمولاً به‌دلیل کار نکردن فن رادیاتور، کم‌بودن آب سیستم خنک‌کننده، یا خرابی ترموستات پیش می‌آید.
آگاهی از نحوه واکنش در این شرایط، از آسیب به موتور و حتی شخصِ راننده جلوگیری می‌کند.
نگاهی به مراحل واکنش در زمان جوش‌آوردن خودرو:
- خودرو را در محل امن متوقف کنید.
- موتور را خاموش کنید؛ درب کاپوت را باز نکنید تا دمای موتور پایین بیاید.
- پس از ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، سطح مایع خنک‌کننده را بررسی کنید.
- در صورت کمبود آب، فقط در حالت سرد بودن موتور، مایع خنک‌کننده اضافه کنید.
- اگر مشکل تکرار شد، حتماً خودرو را به تعمیرگاه ببرید.
5. روشن شدن چراغ چک
روشن شدن چراغ چک از رایج ترین ایرادات فنی خودرو است که در همه ماشین‌ها اعم از اتومات و دنده‌ای دیده می‌شود.
چراغ چک، سیستم هشدار هوشمند خودرو است؛ بنابراین، روشن شدن آن نشان می‌دهد که یکی از بخش‌های فنی خودرو مشکل دارد.
طبق گزارش فنی مجله Car and Driver، روشن شدن چراغ چک به مشکلات فنی خودرو در سیستم سوخت‌رسانی یا احتراق مربوط می‌شود.
در جدول زیر، چند نمونه از چراغ‌های هشدار رایج و معنای آن‌ها را مشاهده می‌کنید:
| نوع چراغ هشدار | رنگ چراغ | معنای هشدار | کاری که باید انجام بدهید! |
| چراغ چک موتور | زرد | اختلال در سیستم احتراق یا سنسور اکسیژن | بررسی فوری خودرو در تعمیرگاه |
| چراغ باتری | قرمز | خرابی دینام یا کابل برق | توقف و بررسی شارژ باتری |
| چراغ دمای موتور | قرمز | داغ شدن بیش از حد موتور | توقف و کنترل سطح آب رادیاتور |
| چراغ ترمز ABS | زرد | اختلال در سیستم ترمز ضد قفل | مراجعه فوری به مکانیک |
| چراغ روغن | قرمز | پایین بودن سطح روغن یا خرابی پمپ روغن | خاموش کردن سریع خودرو |
6. ساییدگی لاستیک‌ها
ساییدگی لاستیک‌ها علاوه‌بر کاهش ایمنی رانندگی، نشان‌دهنده مشکل در سیستم تعلیق یا فرمان است.
این مورد مشکلات فنی خودرو معمولاً به‌خاطر میزان نبودن باد تایر، بالانس نبودن چرخ‌ها یا خرابی کمک‌فنرها رخ می‌دهد.
در صورت مشاهده ساییدگی غیرعادی در کناره یا مرکز لاستیک، به تعمیرگاه مراجعه کنید تا از ترکیدن تایر در مسیر جلوگیری شود.
7. ریپ‌زدن خودرو
ریپ‌زدن خودرو یکی از رایج ترین ایرادات فنی خودرو است که خرابی سیستم سوخت‌رسانی یا برق خودرو را نشان می‌دهد.
لرزش یا قطع‌وصل لحظه‌ای در حرکت خودرو، مهم‌ترین نشانه ریپ‌زدن است؛ این ایراد فنی معمولاً به‌دلیل شمع‌های فرسوده، فیلتر سوخت کثیف یا خرابی کویل رخ می‌دهد.
در چنین شرایطی، واکنش درست راننده اهمیت زیادی دارد.
مراحل واکنش در زمان ریپ‌زدن خودرو عبارت‌اند از:
- خودرو را در حالت امن نگه دارید و از رانندگی در سراشیبی خودداری کنید.
- موتور خودرو را خاموش و پس از چند دقیقه دوباره روشن کنید.
- سطح سوخت و اتصالات باتری را بررسی کنید.
- در صورت تداوم ریپ‌زدن، خودرو را به تعمیرگاه منتقل کنید.
- از شست‌وشوی موتور در حالت روشن خودداری کنید تا مشکل تشدید نشود.
8. مصرف سوخت بالا
مصرف سرسام‌آور بنزین یکی از نگرانی‌های رانندگان و جزو رایج ترین ایرادات فنی خودرو است.
این مشکل معمولاً به‌دلیل تنظیم نبودن موتور، خرابی سنسور اکسیژن، فشار پایین باد تایرها یا استفاده از بنزین بی‌کیفیت ایجاد می‌شود.
به گفته کارشناسان مجله Autobild، هر ۱۰% کاهش فشار باد تایر، حدود ۲% به مصرف بنزین خودرو اضافه می‌کند.
بررسی منظم فیلتر هوا، تنظیم باد تایر و سرویس دوره‌ای خودرو بهترین راهکارها برای جلوگیری از افزایش مصرف سوخت هستند.
9. لرزش فرمان
لرزش فرمان در هنگام رانندگی، نشانه مشکلات مکانیکی خودرو در بخش جلوبندی یا سیستم تعلیق است. این لرزش گاهی در سرعت‌های بالا یا هنگام ترمز گرفتن بیشتر می‌شود.
همچنین، شایع‌ترین دلایل لرزش فرمان عبارت‌اند از:
- خرابی دیسک ترمز
- بالانس نبودن لاستیک‌ها
- فرسودگی بوش‌های جلوبندی
فرمان خودرو، نقش مستقیمی در کنترل مسیر دارد؛ بنابراین، در صورت مشاهده لرزش غیرعادی، حتماً به تعمیرگاه تخصصی مراجعه کنید تا اتفاق جبران‌ناپذیری رخ ندهد.
10. مشکلات برقی خودرو
مشکلات برقی خودرو بخش مهمی از رایج ترین ایرادات فنی خودرو را تشکیل می‌دهند. از روشن نشدن چراغ‌ها تا اختلال در کارکرد سیستم تهویه، همگی نشانه‌ای از نقص در سیم‌کشی یا فیوز هستند.
این نوع مشکل فنی معمولاً به دلیل رطوبت، فرسودگی کابل‌ها یا خرابی باتری رخ می‌دهند.
در جدول زیر، چند نمونه از این ایرادات را می‌بینید:
| نوع مشکل برقی | بخش درگیر | علت احتمالی | راه‌حل پیشنهادی تپسی |
| روشن نشدن چراغ‌ها | مدار روشنایی | سوختن فیوز یا قطعی سیم | تعویض فیوز یا بررسی سیم‌کشی |
| از کار افتادن بوق | سیستم هشداردهنده | خرابی کلید فرمان یا فیوز | تعمیر یا تعویض کلید بوق |
| اختلال در برف‌پاک‌کن | موتور برف‌پاک‌کن | گیرکردن مکانیکی یا قطع برق | بررسی موتور و تعویض فیوز |
| کار نکردن شیشه بالابر | مدار کنترل درب | سوختن موتور شیشه یا سیم‌کشی | تعمیر موتور شیشه‌بالابر |
| خاموش شدن ناگهانی خودرو | مدار جرقه | خرابی کویل یا اتصال منفی | بررسی کامل مدار برق اصلی |
11. مصرف زیاد روغن
مصرف زیاد روغن یکی دیگر از رایج ترین ایرادات فنی خودرو است که معمولاً رانندگان دیر متوجه آن می‌شوند. این مشکل به‌دلیل نشت از کاسه‌نمدها، خرابی واشر سرسیلندر یا سوختن روغن در داخل سیلندرهاست.
در واقع، زمانی که موتور به‌طور غیرعادی روغن مصرف می‌کند، احتمال بروز مشکل در سیستم احتراق یا پیستون‌ها وجود دارد.
کارشناسان و متخصصان توصیه می‌کنند که سطح روغن هر ۱۰۰۰ کیلومتر یک‌بار بررسی شود تا موتور خودرو آسیب نبیند.
12. خرابی باتری
خرابی باتری، دلیل اصلی روشن نشدن خودرو و یکی از رایج ترین ایرادات فنی خودرو است. این ایراد در اکثر مواقع، به‌خاطر تمام شدن عمر باتری، خرابی دینام یا اتصالات سولفاته ایجاد می‌شود.
فراموش نکنید که باتری نقش مهمی در تأمین انرژی سیستم‌های برقی دارد؛ بنابراین، ضعیف شدن آن، مشکلات مکانیکی دیگری را هم به دنبال دارد.
در زمان بروز چنین مشکلی، مراحل زیر را به‌ترتیب رعایت کنید:
- ابتدا چراغ‌ها و وسایل برقی را خاموش کنید تا بار اضافی روی باتری وارد نشود.
- کابل‌های مثبت و منفی باتری باید بررسی شوند؛ در صورت وجود سولفاته، آن‌ها را تمیز کنید.
- در صورت امکان، از باتری کمکی یا اتصال به خودروی دیگر برای روشن کردن موتور استفاده کنید.
- پس از روشن شدن خودرو، اجازه دهید که چند دقیقه درجا کار کند؛ با این کار، باتری دوباره شارژ می‌شود.
- اگر مشکل تکرار شد، باتری باید توسط تعمیرکار تست و در صورت نیاز تعویض شود.
13. صدای تسمه
صدای تسمه یکی از نشانه‌های مهم مشکلات فنی خودرو در سیستم انتقال نیرو است. این صدا معمولاً هنگام استارت یا در هوای مرطوب شنیده می‌شود و شل بودن یا فرسودگی تسمه‌ها را نشان می‌دهد.
به گفته کارشناسان رسانه CarTech، بی‌توجهی به صدای تسمه در طولانی‌مدت باعث پارگی آن و توقف کامل خودرو می‌شود.
در جدول زیر، انواع صدای تسمه و علت احتمالی هر کدام را می‌بینید:
| نوع صدای تسمه خودرو | علت احتمالی | توضیحات تکمیلی |
| جیرجیر هنگام استارت | شل بودن تسمه دینام | کاهش اصطکاک و لغزش تسمه روی فولی |
| صدای سوت مداوم | پارگی جزئی تسمه یا خرابی بلبرینگ | نیاز به تعویض فوری |
| صدای تق‌تق هنگام حرکت | لق بودن فولی یا ترک در تسمه تایم | خطر آسیب به موتور در صورت بی‌توجهی |
14. خرابی موتور استارت
خرابی موتور استارت هم یکی دیگر از رایج ترین ایرادات فنی خودرو است که مانع از روشن شدن موتور می‌شود. این ایراد گاهی به‌دلیل خرابی اتومات استارت و گاهی به‌خاطر سوختن زغال‌ها یا قطع اتصال برقی رخ می‌دهد.
از آنجایی که استارت، ارتباط مستقیمی با سیستم برق و باتری دارد، بی‌توجهی به آن باعث سایر مشکلات مکانیکی خودرو می‌شود.
در صورت شنیدن صدای کلیک از استارت، خودرو را خاموش نگه دارید و به تعمیرکار مراجعه کنید.
15. صداهای جلوبندی
صداهای جلوبندی یکی از مهم‌ترین نشانه‌های وجود مشکلات خودرو در سیستم تعلیق یا فرمان است.
این صداها معمولاً هنگام عبور از دست‌انداز یا ترمز گرفتن به گوش می‌رسند؛ همچنین، به‌مرور زمان باعث استهلاک سایر قطعات مهم خودرو می‌شوند.
برای آشنایی با انواع صداهای جلوبندی و علت احتمالی هرکدام، جدول زیر را مشاهده کنید:
| نوع صدای جلوبندی خودرو | محل احتمالی ایراد | دلیل مشکل فنی |
| تَق‌تَق در دست‌انداز | بوش‌ها یا سیبک‌ها | فرسودگی یا شکستگی بوش‌های طبق |
| جیرجیر در حرکت | کمک‌فنر یا فنر لول | خشک شدن یا شکستگی قطعه |
| کوبش شدید در ترمز | میل تعادل یا طبق پایین | نیاز به تنظیم یا تعویض قطعه |
| صدای لَق‌لَق در چرخ جلو | فرمان یا جعبه فرمان | لقی بیش از حد در اتصالات فرمان |
16. شتاب کم خودرو
شتاب کم از جمله مشکلاتی است که عملکرد و مصرف سوخت خودرو را هم‌زمان تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
این مسئله معمولاً به دلیل گرفتگی فیلتر هوا، خرابی سنسور هوا یا کثیفی انژکتورها رخ می‌دهد.
از نظر فنی، شتاب پایین یکی دیگر از رایج‌ترین ایرادات فنی خودرو و علامت مشکل احتراق در موتور است.
برای رفع این نوع مشکلات مکانیکی خودرو، باید سیستم سوخت‌رسانی و فیلترها به‌طور کامل بررسی و سرویس شوند.
مشکلات مکانیکی خودرو را همین حالا برطرف کنید!
بیشتر مشکلات مکانیکی خودرو با بررسی ساده یا سرویس‌های دوره‌ای حل می‌شوند؛ اما اگر آن‌ها را نادیده بگیرید، باید با خرابی موتور، افزایش مصرف سوخت و هزینه‌های میلیون‌تومانی روبه‌رو شوید. اگر هم در حال حاضر با خرابی قطعات و مشکلات فنی دست‌وپنجه نرم می‌کنید، نگران نباشید!
سرویس تپسی گاراژ، بهترین گزینه برای تهیه قطعات و لوازم جانبی خودرو است. در این سرویس می‌توانید، قطعات مورد نیاز خودرو را مستقیم، بدون واسطه و در شهر خودتان تهیه کنید. کافی است که در اپلیکیشن تپسی ثبت‌نام کنید و به بخش تپسی گاراژ بروید!
سؤالات متداول
- رایج ترین ایرادات فنی خودرو کدام‌اند؟ رایج‌ترین ایرادات شامل خرابی باتری، روشن شدن چراغ چک، لرزش فرمان، مصرف زیاد روغن، و ریپ‌زدن موتور هستند.
- چه زمانی باید خودرو را برای بررسی فنی به تعمیرگاه برد؟ اگر هر نشانه‌ای مانند افزایش صدای موتور، دود غیرعادی اگزوز یا لرزش فرمان مشاهده شد، باید بلافاصله خودرو را برای بررسی فنی برد.
- چگونه می‌توان از بروز مشکلات فنی خودرو جلوگیری کرد؟ سرویس‌های دوره‌ای منظم، بررسی سطح روغن و مایع خنک‌کننده، و توجه به علائم هشدار مانند چراغ چک، از مؤثرترین روش‌ها برای پیشگیری از رایج ترین ایرادات فنی خودرو هستند.
- آیا می‌توان برخی ایرادات فنی را در خانه برطرف کرد؟ برخی از مشکلات خودرو مانند تعویض فیوز، تنظیم باد لاستیک‌ها یا شارژ باتری را می‌توان در خانه انجام داد.
