در موتور خودرو مایعات مختلفی جریان دارد. هرکدام از این مایعات وظیفه خاصی را بر عهده دارند و اختلاط آن‌ها می‌تواند مایه دردسر باشد. یکی از کابوس‌های رانندگان آب و روغن قاطی کردن خودرو است. مشکلی که می‌تواند در شرایط حادتر حتی به تعویض موتور خودرو منجر شود. در این مقاله از وبلاگ تپسی قرار است در رابطه با علائم آب و روغن قاطی کردن ماشین و همچنین دلایل این اتفاق صحبت کنیم.
مسیر عبور آب، روغن و بنزین در موتور
در پیشرانه خودرو سه مایع به صورت مداوم در حرکت هستند. آب و یا همان مایع خنک کننده برای پایین آوردن دمای موتور، روغن برای روانکاوی قطعات مختلف درون پیشرانه و سوخت برای ایجاد احتراق.
لوله‌ها و مسیرهای عبور این سه مایع به صورت جداگانه طراحی شده‌اند. در صورت اختلاط هرکدام از این مایعات، خسارات جبران‌ناپذیری به موتور خودرو وارد می‌شود. یکی از رایج‌ترین مشکلاتی که برای موتور خودروها مخصوصا ماشین‌های قدیمی پیش می‌آید، اختلاط آب و روغن است.
علائم آب و روغن قاطی کردن ماشین
حالا نوبت به مرور علائم آب و روغن قاطی کردن ماشین است. در بیشتر اوقات رانندگان به سرعت متوجه این ایراد بزرگ می‌شوند. از جمله این نشانه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. تغییر رنگ روغن موتور از علائم آب و روغن قاطی کردن ماشین
روغن موتور در حالت عادی رنگی شفاف و تیره (قهوه‌ای یا مشکی) دارد. اگر آب وارد روغن شود، رنگ روغن به صورت شیری یا کرمی درمی‌آید. این تغییر رنگ نشان‌دهنده امولسیون شدن روغن و آب است.
بیشتر بخوانید: دلایل سوختن واشر سرسیلندر
2. کاهش سطح مایع خنک‌کننده
اگر آب سیستم خنک‌کننده وارد موتور شود، سطح مایع خنک‌کننده (آب رادیاتور) کاهش می‌یابد. در این شرایط ممکن است نیاز باشد مایع خنک‌کننده را مکرراً اضافه کنید.
3. افزایش دمای موتور
مخلوط شدن آب و روغن باعث کاهش کارایی روانکاری موتور و افزایش اصطکاک داخلی می‌شود. این موضوع باعث داغ شدن بیش از حد موتور و نمایش چراغ هشدار دما می‌شود.
4. دود سفید اگزوز از علائم قاطی شدن آب و روغن ماشین
ورود آب به محفظه احتراق ممکن است باعث ایجاد دود سفید اگزوز شود. این دود معمولاً پایدار است و هنگام گرم شدن موتور از بین نمی‌رود. چون همانطور که در مقاله «رنگ دود اگزوز خودرو» توضیح دادیم، ممکن است در زمستان و وقتی ماشین را تازه روشن کرده‌اید، دود اگزوز خودرو سفید باشد.
5. افت قدرت موتور
از دیگر علائم آب و روغن قاطی کردن ماشین، کاهش عملکرد موتور به دلیل احتراق ناقص در مخزن سیلندر است. این کاهش شتاب و قدرت معمولا با لرزش موتور نیز همراه است.
6. کف در روغن موتور یا درب روغن
اگر در مخزن روغن یا درپوش گیج روغن را باز کنید، ممکن است کف سفید یا شیری‌رنگ مشاهده کنید. این کف ناشی از ترکیب آب و روغن است.
بیشتر بخوانید: بهترین زمان تعویض ضد یخ خودرو
7. روغن در مخزن مایع خنک‌کننده
در صورتی که روغن وارد سیستم خنک‌کننده شود، ممکن است روی سطح مایع خنک‌کننده لایه‌ای روغنی تشکیل شود. اگر در رادیاتور را باز کنید، به احتمال زیاد این لایه روغنی را روی آب طح مایع خنک‌کننده ماشین خواهید دید.
8. صدای غیرعادی موتور
همانطور که توضیح دادیم، هر یک از مایعات درون موتور وظیفه‌ای خاص بر عهده دارند. روغن موتور باعث روانکاری قطعات انجین ماشین می‌شود. قاطی شدن روغن و آب در موتور خودرو، خاصیت روانکاوی روغن را کاهش می‌دهد. این اتفاق باعث ایجاد صدای غیرعادی یا تق‌تق در موتور می‌شود.
دلایل آب و روغن قاطی کردن ماشین
بعد از آشنایی با علائم این ایراد، بهتر است با دلایل آب و روغن قاطی کردن ماشین نیز آشنا شویم. این دلایل عبارت است از:
1. سوختن یا خرابی واشر سرسیلندر
واشر سرسیلندر وظیفه آب‌بندی میان بلوک موتور و سرسیلندر را بر عهده دارد و مانع از اختلاط روغن، مایع خنک‌کننده و گازهای احتراق می‌شود. داغ شدن بیش از حد موتور، کیفیت پایین واشر سرسیلندر و نصب غیراصولی یا شل شدن پیچ‌های سرسیلندر از دلایل سوختن این قطعه است. با سوختن یا خرابی واشر، آب و روغن می‌توانند به راحتی با هم مخلوط شوند.
2. ترک خوردن یا آسیب به سرسیلندر
سرسیلندر بخشی از موتور است که محفظه احتراق و مسیرهای عبور آب و روغن را شامل می‌شود. عواملی مانند
دمای بیش از حد موتور و عدم خنک‌کاری مناسب، استفاده از مایع خنک‌کننده نامناسب یا بدون ضدیخ، شوک حرارتی (گرم و سرد شدن ناگهانی موتور) و … باعث ترک خوردن این قطعه و در نهایت قاطی شدن آب و روغن خودرو می‌شود.
3. خرابی اویل کولر از دلایل آب و روغن قاطی کردن ماشین
اویل کولر وظیفه خنک کردن روغن موتور را دارد و معمولاً با مایع خنک‌کننده کار می‌کند. پوسیدگی یا سوراخ شدن اویل کولر، فشار بیش از حد در سیستم خنک‌کننده و … باعث خرابی این قطعه می‌شود.
روغن و آب در اویل کولر مخلوط می‌شوند و به موتور می‌رسند و باعث ایجاد مشکل خواهند شد.
بیشتر بخوانید: ۹ نشانه خرابی واتر پمپ
4. ترک خوردن بلوک سیلندر
بلوک سیلندر قسمتی از موتور است که پیستون‌ها در آن حرکت می‌کنند و مسیرهای عبور آب و روغن از آن می‌گذرد. ترک خوردن این قطعه از دلایل قاطی شدن آب و روغن در موتور خودرو است.
5. خرابی واشرهای داخلی موتور
درون موتور، چندین واشر و درزگیر برای جداسازی مسیرهای مختلف آب و روغن وجود دارد. استهلاک یا کهنه شدن واشرها، استفاده از قطعات بی‌کیفیت و نصب غیراصولی می‌تواند موجب خرابی این قطعات و نشت آب و روغن شود.
6. فشار زیاد در سیستم خنک‌کننده یا روغن
فشار بالا در سیستم خنک‌کننده یا روغن می‌تواند باعث نشت در نقاط ضعیف شود. گرفتگی سیستم خنک‌کننده، خرابی ترموستات و خرابی پمپ روغن یا پمپ آب از دلایل این ایراد است.
پیشگیری از آب و روغن قاطی کردن ماشین
با بررسی دوره‌ای خودرو می‌توان از ایرادات فنی بزرگ پیشگیری کرد. در ادامه این مقاله راه های پیشگیری از آب و روغن قاطی کردن ماشین را مرور می‌کنیم.
- بررسی و نگهداری منظم سیستم خنک‌کننده
- جلوگیری از داغ شدن بیش از حد موتور
- مراقبت از واشر سرسیلندر
- استفاده از روغن موتور مناسب
- بررسی اویل کولر (خنک‌کننده روغن)
- بررسی منظم بلوک سیلندر و سرسیلندر
- تعویض به‌موقع قطعات فرسوده
- رانندگی اصولی و مراقبت از خودرو
- تعمیر و سرویس دوره‌ای خودرو
بیشتر بخوانید: علائم خرابی ترموستات خودرو چیست؟
نتیجه‌گیری
ایرادات فنی ماشین را می‌توان به ایرادات جزئی و کلی تقسیم‌بندی کرد. آب و روغن قاطی کردن خودرو از آن دست ایرادات است که می‌تواند هزینه هنگفتی روی دست راننده بگذارد. به همین دلیل بهتر است قبل از رخ دادن این مشکل، با بررسی دوره‌ای و همچنین رعایت نکاتی که در این مقاله مرور شد، جلوی آن را بگیرید.
سوالات متداول
1. چگونه بفهمیم که خودرو آب و روغن قاطی کرده است؟
تغییر رنگ روغن موتور به حالت شیری یا کرمی، وجود کف سفید یا شیری‌رنگ در زیر در روغن یا روی گیج روغن، کاهش غیرعادی سطح مایع خنک‌کننده، خروج دود سفید پایدار از اگزوز، افت قدرت موتور و لرزش آن و … از علائم این ایراد است.
2. چرا روغن موتور به رنگ شیری در می‌آید؟
وقتی آب به داخل سیستم روغن‌کاری موتور نفوذ کند، با روغن ترکیب شده و یک امولسیون تشکیل می‌دهد که به رنگ شیری یا کرم دیده می‌شود. این حالت اغلب نشان‌دهنده خرابی واشر سرسیلندر، ترک در سرسیلندر یا بلوک سیلندر است.
3. آیا خروج دود سفید از اگزوز همیشه نشانه قاطی شدن آب و روغن است؟
خروج دود سفید ممکن است به دلایل دیگری مانند سوختن مایع خنک‌کننده در محفظه احتراق یا رطوبت در سیستم اگزوز باشد. اما اگر دود سفید همراه با کاهش مایع خنک‌کننده و علائم دیگر (مثل تغییر رنگ روغن) باشد، احتمال آب و روغن قاطی کردن بسیار زیاد است.
4. آیا صدای غیرعادی موتور می‌تواند نشانه آب و روغن قاطی کردن باشد؟
بله، وقتی آب وارد سیستم روغن‌کاری شود، خاصیت روانکاری روغن کاهش می‌یابد. این موضوع باعث افزایش اصطکاک قطعات داخلی موتور و ایجاد صداهای غیرعادی مثل تق‌تق یا ضربه در موتور می‌شود.
5. آیا می‌توان با خودرویی که آب و روغن قاطی کرده رانندگی کرد؟
خیر، رانندگی با چنین خودروهایی می‌تواند آسیب جدی به موتور وارد کند. کاهش خاصیت روانکاری روغن و افزایش اصطکاک باعث خرابی یاتاقان‌ها، سیلندرها و سایر قطعات می‌شود. در صورت مشاهده این علائم، خودرو را متوقف کرده و به تعمیرگاه مراجعه کنید.
6. آیا آب و روغن قاطی کردن همیشه نیاز به تعویض موتور دارد؟
خیر، اگر به موقع مشکل تشخیص داده شود، ممکن است تنها نیاز به تعویض واشر سرسیلندر یا تعمیر سرسیلندر باشد. اما اگر مشکل نادیده گرفته شود، آسیب‌های جدی به موتور وارد شده و ممکن است نیاز به تعویض کامل موتور باشد.
7. هزینه تعمیر مشکل آب و روغن قاطی کردن چقدر است؟
هزینه تعمیر به شدت مشکل بستگی دارد. اگر فقط واشر سرسیلندر خراب شده باشد، هزینه نسبتاً کمتر خواهد بود. اما در صورت ترک خوردن سرسیلندر یا بلوک سیلندر، هزینه تعمیر یا تعویض این قطعات بیشتر است. برای برآورد دقیق، باید به یک تعمیرکار متخصص مراجعه کنید.
8. تعمیر آب روغن قاطي كردن ماشين چطور است؟
تعمیر این ایراد بستگی به میزان خسارت دارد. همانطور که گفته شد ممکن است این مشکل با تعویض واشر سرسیلندر حل شود. اما در شرایط بدتر، حتی ممکن است کار به تعویض موتور برسد!