لیزینگ خودرو چیست؟ مزایا و معایب
حدود %50 از قیمت خودروی موردعلاقهتان را واریز کنید و باقیمانده آن را در اقساط بلندمدت بپردازید؛ چنین پیشنهاد منصفانه و جذابی را اصطلاحاً لیزینگ مینامند. این نوع خرید خودرو، یک روش اقساطی است که توسط شرکتهای لیزینگ معتبر ارائه میشود. لیزینگ خودرو، علاوهبر مزایایی که از لحاظ مالی برخوردار است، معایبی هم دارد؛ مثل مالکیت نداشتن روی خودرو تا پایان اقساط. در این مقاله از بلاگ تپسی به سوال لیزینگ خودرو چیست پاسخ می دهیم
لیزینگ خودرو چیست؟
لیزینگ خودرو، روشی است که در آن، مبلغی را بهعنوان پیشپرداخت و باقیمانده را در اقساط بلندمدت و با سود مشخص میپردازید.
کلمه لیزینگ (Leasing)، از زبان انگلیسی میآید و به معنای اجاره دادن یا کرایه کردن است. این واژه در زبان فرانسوی قدیمی و با عنوان “laissier” بهمعنای اجازه دادن یا واگذار کردن ریشه دارد؛ ریشه همین واژه در زبان لاتین به کلمه “laxare” بهمعنای شل کردن یا رها کردن برمیگردد.
لیزینگ، در بازار خودروی ایران هم وجود دارد؛ بهعنوان مثال، شرکت لیزینگ ایرانخودرو (likco.ir)، این فرصت را با عنوان «فروش اقساطی» برای مشتریان خود فراهم کرده است.
با استفاده از این فرصت میتوانید، مثلاً یک دستگاه پژو 206 تیپ 2 را با اقساط 60 ماهه و در قالب لیزینگ بخرید.
تفاوت لیزینگ و خرید نقدی ماشین
در روش لیزینگ یا خرید اقساطی ماشین، بخش زیادی از مبلغ خودرو اقساطی پرداخت میشود؛ بنابراین، خریدار، سریعتر صاحب خودرو میشود تا کارش را شروع کند.
لیزینگ معمولاً برای افرادی مناسب است که نقدینگی کافی برای خرید نقدی ندارند یا ترجیح میدهند که سرمایهشان را درگیر نکنند.
بیشتر بخوانید: بهترین زمان خرید خودرو
این روش در مقایسه با خرید نقدی، فشار مالی کمتری را در ابتدای مسیر ایجاد میکند؛ اما در عوض، بهدلیل سودی که برای آن در نظر میگیرند، هزینه نهایی بیشتری دارد.
تفاوت اصلی لیزینگ با خرید نقدی در نحوه پرداخت، زمان انتقال مالکیت و مجموع هزینه پرداختی است.
در جدول زیر، با تفاوتهای مهم لیزینگ و خرید نقدی خودرو آشنا میشوید:
| معیار مقایسه | خرید نقدی | لیزینگ |
| پرداخت اولیه | کل مبلغ خودرو | پیشپرداخت (معمولاً نصف مبلغ خودرو) |
| اقساط ماهانه | ندارد | دارد (معمولاً 60 ماهه) |
| مالکیت | فوری | پس از پایان اقساط |
| هزینه نهایی | کمتر از لیزینگ | بیشتر از خرید نقدی |
| انعطاف مالی | پایین | بسیار زیاد |
| نرخ سود | ندارد | بین 15 تا 25% قیمت خودرو |
وام لیزینگی چیست و چه تفاوتی با وام بانکی دارد؟
وام لیزینگی، تسهیلاتی است که توسط شرکتهای لیزینگ ارائه میشود؛ در این وام، خودرو بهعنوان موضوع قرارداد تا پایان اقساط در اختیار خریدار قرار میگیرد.
در نقطه مقابل، وام بانکی تسهیلاتی است که بانک به متقاضی پرداخت میکند؛ خریدار با کمک وام بانکی، خودرو را مستقیم از کارخانه یا شرکت میخرید.
بیشتر بخوانید: دریافت وام خرید خودرو در سال ۱۴۰۴
تفاوت اصلی این دو روش در مالکیت خودرو، میزان سختگیری در شرایط دریافت و نحوه تضمین بازپرداخت است.
در وام لیزینگی چیست، خودرو معمولاً در رهن شرکت لیزینگ باقی میماند؛ اما در وام بانکی، به وثیقه و سایر ضمانتها نیاز است. همین تفاوتها باعث میشود بسیاری از افراد، بین این دو گزینه دچار شک و تردید شوند.
در جدول زیر، به مقایسه وام لیزینگی و وام بانکی اشاره کردهایم:
| معیارهای مقایسه | لیزینگ | وام بانکی |
| مالکیت خودرو | تا پایان اقساط با شرکت | معمولاً با خریدار |
| وثیقه | خودِ خودرو | سند، ضامن (کارمند) یا چک |
| سرعت دریافت | بالاتر | پایینتر |
| نرخ سود | معمولاً بین 15 تا 23% | معمولاً بین 15 تا 20% |
لیزینگ خودرو چگونه کار میکند؟
برای درک بهتر این روش تأمین مالی، باید با مراحل و سازوکار آن آشنا شوید. لیزینگ ماشین معمولاً شامل پیشپرداخت، تعیین اقساط و نرخ سود و در نهایت انتقال مالکیت در پایان دوره است.
با شناخت این مراحل، آگاهانه تصمیم بگیرید و از بروز مشکلات حقوقی یا مالی جلوگیری کنید.
پرداخت پیشپرداخت در لیزینگ خودرو
در ابتدای قرارداد، متقاضی باید درصدی از قیمت خودرو را بهعنوان پیشپرداخت بپردازد. میزان این مبلغ بسته به شرکت لیزینگ، نوع خودرو و شرایط قرارداد متفاوت است و هرچه پیشپرداخت بیشتر باشد، اقساط ماهانه کاهش مییابد.
بیشتر بخوانید: وکالت خرید و فروش خودرو
اقساط لیزینگ و نرخ سود
پس از پرداخت پیشپرداخت، باقیمانده قیمت خودرو در قالب اقساط ماهانه با نرخ سود مشخص محاسبه میشود.
این نرخ معمولاً از وامهای بانکی بالاتر است و یکی از مواردی است که در بررسی معایب لیزینگ باید به آن توجه شود.
مالکیت خودرو تا پایان اقساط
تا زمانی که تمامی اقساط پرداخت نشود، مالکیت قانونی خودرو در اختیار شرکت لیزینگ باقی میماند.
پس از تسویه کامل، سند به نام خریدار منتقل میشود که این موضوع یکی از تفاوتهای مهم با خرید نقدی است.
مزایای لیزینگ خودرو
کاهش فشار مالی، سرعت دسترسی به خودرو و انعطافپذیری در پرداخت هزینه خودرو، مهمترین مزایای لیزینگ هستند. در ادامه، مهمترین مزایای لیزینگ خودرو را بررسی میکنیم.
خرید خودرو بدون پرداخت کامل قیمت
یکی از مهمترین مزایای لیزینگ خودرو این است که نیازی به پرداخت همه مبلغ خودرو نیست؛ در نتیجه، خریدار این فرصت را دارد که با سرمایه اولیه کمتر، از خودروی موردنظرش استفاده کند.
مناسب برای افرادی با نقدینگی محدود
افرادی که سرمایه کافی برای خرید نقدی ندارند، بهتر است که از این روش برای مدیریت بهتر منابع مالی خود استفاده کنند؛ آن هم بدون آنکه نیازی به انتظار طولانی داشته باشند.
بیشتر بخوانید: نکات خرید خودرو تصادفی
امکان خرید خودروهای گرانتر
با استفاده از لیزینگ، دسترسی به خودروهایی که در حالت نقدی خارج از توان مالی هستند، امکانپذیر میشود؛ این موضوع برای بسیاری از خریداران خودرو، جذاب است.
خودرویی که تا قبل از این باید سالها منتظر خریدن آن میماندید، حالا آماده تحویل به شماست!
سرعت بیشتر نسبت به وام بانکی
یکی از مزایای لیزینگ، سرعت بالاتر در مراحل دریافت خودرو است که به دلایل زیر اتفاق میافتد:
- نیاز کمتر به ضامن
- سادهتر بودن مدارک
- ارزیابی سریعتر اعتبار
- تمرکز صرف بر خرید خودرو
- کوتاهتر بودن فرایند اداری
- نیاز نداشتن به وثیقههای مختلف و سختگیرانه
معایب لیزینگ خودرو
برای تصمیمگیری درست، در کنار مزایای لیزینگ خودرو با نقاط ضعف و ریسکهای آن هم آشنا شوید.
معایب لیزینگ خودرو معمولاً شامل هزینه نهایی، محدودیتهای حقوقی و تعهدات مالی مربوط میشوند؛ اگر بدون آگاهی وارد این قرارداد شوید، احتمالاً در بلندمدت با فشار مالی بیشتری دستوپنجه نرم میکنید.
از جمله معایب لیزینگ خرید خودرو باید به موارد زیر اشاره کنیم:
سود نهایی بالاتر نسبت به خرید نقدی
یکی از مهمترین معایب لیزینگ خودرو، پرداخت سود و کارمزدهایی است که باعث افزایش قیمت تمامشده خودرو نسبت به خرید نقدی میشود.
در روش لیزینگ، شرکت ارائهدهنده لیزینگ در ازای تأمین مالی، سود مشخصی دریافت میکند؛ این سود، در مجموعِ اقساط لحاظ میشود و همین موضوع هزینه نهایی را افزایش میدهد.
مثلاً فرض کنید که نرخ سود لیزینگ خودروی A برابر با 18% و قیمت کل آن 1 میلیارد و 170 میلیون تومان است؛ در این شرایط، مبلغ 210.600.000 تومان (1 میلیارد و 170 × 0.18) به هزینه نهایی خودرو اضافه میشود که باید در اقساط بپردازید.
عدم مالکیت کامل خودرو تا پایان اقساط
در روش لیزینگ، تا زمانیکه تمام اقساط پرداخت نشوند، مالکیت رسمی خودرو در اختیار شرکت لیزینگ باقی میماند؛ بنابراین، تا وقتیکه بدهیتان را تسویه نکنید، ماشین به اسم شما نمیخورد.
این مسئله از معایب لیزینگ خودرو محسوب میشود؛ زیرا در این مدت اختیارات کامل و مالکانه ندارید و خودرو عملاً در رهن شرکت ارائهدهنده لیزینگ است.
بیشتر بخوانید: با ۵۰۰ میلیون چه ماشینی بخرم؟
محدودیت در فروش یا انتقال خودرو
از دیگر معایب لیزینگ خودرو، محدودیت در فروش، انتقال یا حتی تعویض خودرو قبل از تسویه کامل اقساط است.
در اکثر قراردادها، هرگونه نقلوانتقال بدون رضایت شرکت لیزینگ ممنوع است و این موضوع انعطافپذیری مالی را کاهش میدهد.
جریمههای دیرکرد اقساط
در صورت تأخیر در پرداخت اقساط، جریمههای دیرکرد به بدهی اضافه میشود که میتواند فشار مالی قابلتوجهی ایجاد کند.
این جریمهها یکی از جدیترین معایب لیزینگ خودرو هستند و معمولاً با سختگیری اجرا میشوند. دلایل سختگیری و اعمال سریع جریمهها عبارتاند از:
- وابستگی جریان نقدی شرکت به اقساط
- تعهد مالی مستقیم شرکت لیزینگ
- زمانبندی دقیق بازپرداخت
- جلوگیری از انباشت بدهی
- بندهای حقوقی قرارداد
- کاهش ریسک نکول
لیزینگ خودرو برای چه افرادی مناسب است؟
لیزینگ خودرو معمولاً برای گروهی از متقاضیان انتخاب منطقیتری محسوب میشود. این روش زمانی کارآمد است که شرایط مالی و انتظارات فرد با ساختار لیزینگ همخوانی داشته باشد و مزایای لیزینگ خودرو بتواند محدودیتهای آن را پوشش دهد.
افراد مناسب برای لیزینگ عبارتاند از:
- افرادیکه نیاز فوری به خودرو دارند.
- افرادیکه نقدینگی محدود یا ناکافی دارند.
- افرادیکه توانایی پرداخت اقساط را بهطور منظم دارند.
- افرادیکه هدفشان خرید خودروهای گرانتر از نقدینگیشان است.
- افرادیکه تمایلی به درگیر کردن سرمایه نقدی خود برای خرید ماشین ندارند.
لیزینگ خودرو برای چه افرادی مناسب نیست؟
با وجود جذابیت و مزایا، لیزینگ ماشین برای همه مناسب نیست. در بعضی از شرایط، معایب لیزینگ خودرو بیشتر از مزایای آن هستند و فشار مالی یا محدودیت حقوقی ایجاد میشوند.
افراد زیر، جزو گزینههای نامناسب برای لیزینگ محسوب میشوند:
- افرادیکه درآمد ناپایدار دارند و قادر به تسویهحساب با شرکت نیستند.
- افرادیکه به مالکیت فوری و کامل خودرو نیاز دارند.
- افرادیکه قصد فروش سریع خودرو را دارند.
- افرادیکه توان پرداخت سود زیاد را ندارند.
- افرادیکه اقساط را با تأخیر میپردازند.
تفاوت لیزینگ خودرو با خرید اقساطی معمولی
مهمترین تفاوت لیزینگ خودرو با خرید اقساطی معمولی، در «مالکیت خودرو» است. علاوهبراین، متن قرارداد، نرخ سود و شرایط بازپرداخت هم تفاوتهای قابلتوجهی دارند. در جدول زیر، به همه تفاوتهای مهم این دو روش خرید میپردازیم:
| معیارهای مقایسه | لیزینگ ماشین | خرید اقساطی معمولی |
| مالکیت خودرو | تا پایان اقساط با شرکت است. | معمولاً از ابتدا با خریدار است. |
| نرخ سود | بین 15 تا 20% | تقریباً مشابه لیزینگ |
| انعطاف قرارداد | محدودتر | بیشتر |
| نیاز به ضامن | چک و سفته | چک، سفته و ضامن |
| محدودیت فروش | دارد | معمولاً ندارد |
نکات مهم قبل از عقد قرارداد لیزینگ خودرو
قبل از امضای هر قراردادی، از جزئیات حقوقی و مالی آن مطلع شوید؛ چونکه لیزینگ یک تعهد چندماهه یا چندساله است و بدون شناخت دقیق شرایط آن، احتمالاً دچار دردسر میشوید.
بنابراین، نکات مهم زیر را قبل از عقد قرارداد در نظر بگیرید و رعایت کنید:
- به شرایط فسخ قرارداد در لیزینگ خودرو توجه کنید.
- بندهای مربوط به سود، جریمه و تعهدات را 2 بار مطالعه کنید.
- مزایای لیزینگ خودرو را با سایر روشهای تأمین مالی مقایسه کنید تا بهترین تصمیم را بگیرید.
- قبل از امضای قرارداد، درباره اینکه وام لیزینگی چیست و چه هزینههای پنهانی دارد، مطالعه کنید.
- درباره جزئیات بازپرداخت و اینکه لیزینگ چگونه تسویه میشود، پرسوجو کنید و اصطلاحاً بیگُدار به آب نزنید.
با سرمایه کم، ماشین موردعلاقهتان را بخرید!
همانطور که مطالعه کردید، لیزینگ خودرو روشی است که مسیر خرید را برای بسیاری از افراد سادهتر میسازد؛ مخصوصاً در زمانیکه مزایای لیزینگ خودرو با شرایط مالی خریدار همخوانی داشته باشد.
بااینحال، نادیده گرفتن معایب لیزینگ یا ندانستن اینکه وام لیزینگی چیست، هزینه نهایی را افزایش میدهد و فشار مالی ایجاد میکند.
بنابراین، با آگاهی کامل و بررسی دقیق وارد این مسیر شوید تا با سرمایه کم، به خودروی دلخواهتان برسید. برای تصمیمگیری بهتر، سایر مطالب مرتبط با خودرو را در بلاگ تپسی مطالعه کنید!
سؤالات متداول
1. مهمترین مزایای لیزینگ خودرو کداماند؟ کاهش فشار مالی اولیه، امکان خرید سریعتر خودرو و مدیریت بهتر نقدینگی، اصلیترین مزایای لیزینگ بهشمار میروند.
2. اصلیترین معایب لیزینگ خودرو چیست؟ پرداخت سود بیشتر، محدودیت مالکیت تا پایان اقساط و جریمههای دیرکرد از مهمترین معایب لیزینگ محسوب میشوند.
3. آیا امکان تسویه زودتر از موعد اقساط وجود دارد؟ در بسیاری از قراردادها این امکان وجود دارد، اما معمولاً شرایط و هزینههای خاصی برای آن در نظر گرفته میشود.
4. آیا همه خودروها شامل طرحهای لیزینگی میشوند؟ خیر؛ نوع خودرو، مدل و سیاستهای شرکت تأمینکننده هم در این موضوع تأثیرگذار هستند.
5. قبل از امضای قرارداد به چه موضوعی بیشتر توجه کنیم؟ شفافیت شرایط مالی، تعهدات حقوقی و توان واقعی در پرداخت اقساط، مهمترین مواردی هستند که باید بررسی کنید.
