عوارض شهرداری خودرو در سال 1404 + نحوه پرداخت
عوارض شهرداری خودرو، هزینه‌ای است که همه مالکان خودرو در کشور موظف به پرداخت آن هستند. این هزینه بسته به نوع خودرو (داخلی یا خارجی)، مدل و شهری که در آن سکونت دارید، محاسبه می‌شود. خوشبختانه نحوه استعلام و محاسبه این عوارض بسیار ساده و سریع است. متأسفانه، همین سادگی باعث شده که بسیاری از مالکان آن را به تعویق بیاندازند و مشمول جریمه دیرکرد شوند. در این مطلب از مجله تپسی، به عوارض سالانه خودرو، نحوه محاسبه و روش‌های پرداخت آن می‌پردازیم.
عوارض شهرداری خودرو چیست؟
هر باری که روی آسفالت‌ها و دست‌اندازهای شهر رانندگی می‌کنید، باعث استهلاک آن‌ها می‌شوید. شهرداری برای تأمین هزینه نگهداری، بازسازی و نظافت بزرگراه‌ها، خیابان‌ها و کوچه‌ها، هزینه‌ای را از مالکان خودرو می‌گیرد. این هزینه، اصطلاحاً «عوارض شهرداری خودرو» نامیده می‌شود. علاوه‌بر هزینه خرید بیمه‌های مختلفی مثل بیمه بدنه و بیمه شخص ثالث، یکی از هزینه‌های جاری رانندگان پرداخت عوارض شهرداری است.
این قانون از سال ۱۳۶۹ به شکل یک مصوبه در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و از آن زمان به بعد، دارندگان خودرو باید عوارض پرداخت کنند. فلسفه دریافت این هزینه بابت دریافت خدمات حمل و نقل و طرح‌های عمرانی، رفاهی و خدماتی است.
تا سال ۱۳۷۹ صاحبین خودرو این امکان را داشتند تا در هنگام فروش ماشین، تمامی عوارض شهرداری را یک‌جا پرداخت کنند اما از سال ۱۳۸۳ به بعد، مالکان خودرو موظف به پرداخت سالیانه شدند.
پرداخت عوارض شهرداری خودرو بر عهده کیست؟
پرداخت هزینه عوارض خودرو وظیفه شخصی است که مالکیت خودرو را برعهده دارد. حتماً به این نکته توجه داشته باشید که اگر هزینه عوارض شهرداری را به موقع پرداخت نکنید، قطعاً جریمه دیرکرد برای شما در نظر گرفته خواهد شد.
عوارض سالانه خودرو توسط چه نهادی تعیین می‌شود؟
عوارض سالانه خودرو توسط شهرداری‌ها دریافت می‌شود، اما تعیین نرخ آن فقط بر عهده این نهاد نیست. وزارت کشور و سازمان امور مالیاتی هم در تصویب و اعلام نرخ‌ها نقش دارند. با این حال، شهرداری تنها مجری این قانون است و آن را بر اساس مصوبات ملی اجرا می‌کند. به زبان ساده، تصمیم‌گیری در سطح کلان انجام می‌شود و شهرداری‌ها آن را در شهر اجرا می‌کنند.
نحوه محاسبه عوارض شهرداری خودرو
محاسبه عوارض خودرو به چند عامل مهم بستگی دارد که روی مبلغ نهایی آن تأثیر می‌گذارند. این چند عامل مهم شامل نوع خودرو، سال تولید، کاربری و ارزش روز آن هستند. در جدول زیر می‌بینید که این عوامل چه مواردی هستند و هرکدام چه تأثیری روی مبلغ نهایی می‌گذارند:
| عوامل مؤثر | نحوه تأثیرگذاری بر عوارض شهرداری خودرو |
| نوع کاربری خودرو | خودروهای عمومی یا تجاری معمولاً باید عوارض بیشتری بپردازند. |
| شهر محل سکونت مالک | در شهرهای بزرگ مثل تهران یا اصفهان، مبلغ عوارض معمولاً بیشتر است. |
| ارزش خودرو | هرچه خودرو گران‌تر باشد، عوارض آن هم بیشتر خواهد بود. |
| سال ساخت خودرو | خودروهای تولید قدیمی معمولاً باید عوارض بیشتری پرداخت کنند. |
هزینه عوارض شهرداری خودرو در سال 1404 چقدر است؟
مهم‌ترین معیار برای محاسبه عوارض سالانه خودرو در سال ۱۴۰۴، قیمت خودرو است. اگر خودروی شما تولید داخل باشد، باید یک‌هزارم (1000/1) قیمت کارخانه‌ای آن را به‌عنوان عوارض پرداخت کنید. مثلاً فرض کنید که یک خودروی داخلی مثل پژو ۲۰۶ با قیمت کارخانه‌ای ۴۰۰ میلیون تومانی دارید. عوارض سالانه این خودرو در سال ۱۴۰۴، برابر با 400.000 تومان است (نحوه محاسبه: ۴۰۰,۰۰۰,۰۰۰ × 1000/1).
اما اگر خودروتان وارداتی باشد، مبلغ بیشتری را باید در نظر بگیرید؛ چون نرخ عوارض آن حدود یک‌ونیم هزارم (۱.۵/۱۰۰۰) از ارزش گمرکی خودرو محاسبه می‌شود. تفاوتی ندارد خودرو صفر باشد یا کارکرده؛ در هر صورت اگر در چرخه تردد قرار بگیرد، مشمول پرداخت عوارض است.
در ادامه، شرایط دقیق‌تر عوارض خودروهای صفر و کارکرده را می‌بینید:
عوارض سالیانه خودروهای کارکرده چقدر است؟
عوارض خودروهای کارکرده، طبق سال ساخت، نوع خودرو، شهر محل سکونت مالک و قیمت فعلی بازار، محاسبه می‌شود. هرچه خودرو قدیمی‌تر یا لوکس‌تر باشد، مبلغ عوارض آن هم معمولاً بیشتر است. مخصوصاً اگر خودروی شما خارجی یا پرمصرف باشد، هزینه عوارض بیشتر و بیشتر می‌شود.
عوارض سالانه خودروهای کارخانه‌ای و نو
اگر خودرو صفر کیلومتر است و هنوز از پارکینگ کارخانه خارج نشده، فعلاً نیازی به پرداخت عوارض شهرداری نیست. اما به‌محض اینکه همین خودرو به خیابان بیاید و پلاک بگیرد، هزینه عوارض برای آن لحاظ می‌شود. بنابراین، تا زمانی که خودروی صفر، در تردد نباشد، مشمول عوارض سالانه نمی‌شود.
نمونه‌هایی از هزینه عوارض خودرو در سال گذشته
هزینه عوارض خودرو برای سال جدید هنوز اعلام نشده است. طبق گمانه‌زنی‌ها، احتمالاً نرخ عوارض افزایش پیدا نمی‌کند و عوارض شهرداری خودرو طبق سال گذشته دریافت می‌شود. در جدول زیر، هزینه تقریبی عوارض بعضی از خودروهای بازار در سال ۱۴۰۳ را مشاهده کنید:
| مدل خودرو | میزان عوارض سالانه (به تومان) |
| پژو پارس مدل ۱۳۸۷ | 160.500 |
| رنو پارس تندر مدل ۱۳۹۶ | ۳00.000 |
| رنو مگان اتومات مدل ۱۳۸۹ | 457.500 |
| دی‌اس ۶ مدل ۲۰۱۸ | 1.800.000 |
روش‌های پرداخت عوارض شهرداری
برای پرداخت عوارض شهرداری، می‌توانید از دو روش حضوری و غیرحضوری استفاده کنید. در روش حضوری لازم است تا به دفاتر پیشخوان دولت یا دفاتر خدمات الکترونیک بروید و درخواست خود را ارائه دهید. در هنگام مراجعه حضوری باید مدارکی همچون کارت ملی مالک خودرو، سند مالکیت یا برگ سبز خودرو و مدارک پرداخت عوارض قبلی را به‌همراه داشته باشید.
پرداخت عوارض با کد دستوری USSD
اگر به اینترنت دسترسی ندارید، کافی است که کد دستوری *137*3*3# را با گوشی خود شماره بگیرید. پس از آن، مراحل را به ترتیب پشت سر بگذارید و اطلاعاتی مورد نیاز را وارد کنید. در پایان، مقدار عوارض سالیانه خودرو از طریق پیامک برای شما ارسال می‌شود. این روش برای مواقعی که دسترسی به سامانه‌ها ندارید، بسیار کاربردی و سریع است.
پرداخت عوارض از طریق سایت‌های معتبر
یکی دیگر از روش‌های غیرحضوری، مراجعه به سایت‌های معتبر مثل mypishkhan.com و cartax.ir است. با ورود به این سایت‌ها و ثبت اطلاعات خودرو، مقدار بدهی عوارض سالیانه را به‌صورت آنی مشاهده می‌کنید. همچنین، قابلیت استعلام عوارض طرح ترافیک، طرح کاهش آلودگی هوا و عوارض پارک حاشیه‌ای هم در این سامانه وجود دارد. این روش برای افرادی مناسب است که می‌خواهند همه هزینه‌های خودرو را از یک سامانه پرداخت کنند.
سامانه‌های مخصوص شهرهای مختلف
هر شهر، سامانه مخصوص خودش را برای استعلام و پرداخت عوارض شهرداری خودرو دارد. اگر در شهرهایی غیر از تهران حضور دارید، بهتر است مستقیماً به سایت مربوط به شهر خود مراجعه کنید. در لیست زیر، آدرس سایت بعضی از شهرها را ارائه کرده‌ایم:
- مشهد: eservice.mashhad.ir
- تبریز: daramad.tabriz.ir
- اصفهان: Isfahan.ir
- کرج: cars.karaj.ir
- شیراز: shiraz.ir
کافی است که مشخصات خودرو را در این سایت‌ها وارد کنید و بعد از مشاهده بدهی، هزینه‌ها را بپردازید.
استفاده از سامانه «تهران من» برای پرداخت عوارض
نحوه استفاده از سامانه تهران من بسیار ساده و آسان است. برای شروع، وارد سایت my.tehran.ir شوید، یک حساب کاربری بسازید یا وارد اکانت قبلی خودتان شوید. در ادامه، اطلاعات پلاک خودرو را ثبت کنید. سامانه به‌صورت خودکار، میزان عوارض قابل پرداخت را نمایش می‌دهد تا هزینه را با چند کلیک بپردازید. در کمتر از چند دقیقه، پرداخت عوارض خودرو انجام می‌شود و نیازی به مراجعه حضوری نخواهید داشت.
روش‌های استعلام عوارض سالانه خودرو
برای اطلاع از میزان عوارض شهرداری خودرو، باز هم نیازی به مراجعه حضوری نیست. فقط با چند کلیک یا شماره‌گیری یک کد ساده، می‌توانید جزئیات بدهی‌تان را ببینید. در ادامه، بهترین روش‌های استعلام عوارض خودرو را مرور می‌کنیم:
- سامانه تهران من (my.tehran.ir): وارد سایت شوید و پلاک خودرو را وارد کنید. استعلام عوارض سالیانه، طرح ترافیک، پارک حاشیه‌ای و غیره را در یک پنل جامع وجود دارد.
- سایت mypishkhan.com: فقط با وارد کردن شماره پلاک، می‌توانید عوارض سالیانه خودروتان را استعلام بگیرید. اطلاعات بدهی به‌صورت آنلاین یا پیامکی نمایش داده می‌شود.
- سایت cartax.ir: این سامانه علاوه‌بر پرداخت عوارض سالانه، برای استعلام هم کاربرد دارد.
آموزش اعتراض بابت عوارض شهرداری خودرو
گاهی اوقات، وقتی عوارض خودروتان را استعلام می‌کنید، با عددی مواجه می‌شوید که هیچ ربطی به انتظارتان ندارد. در چنین مواقعی، احتمال خطا در محاسبه ممکن است. از طرفی، این حق شماست که نسبت به آن اعتراض کنید.
برای اعتراض رسمی، به شهرداری منطقه محل سکونت خود مراجعه کنید و درخواست بررسی مجدد بدهید. مسئولان شهرداری پس از بررسی مدارک و سوابق خودرو، در صورت وجود خطا، اصلاحات لازم را انجام می‌دهند.
قبل از رفتن به شهرداری، حتماً مدارک زیر را همراه داشته باشید تا فرایند اعتراض بدون دردسر انجام شود:
- مدارک مربوط به خودرو (مثل کارت خودرو یا برگ سبز مالکیت)
- مدارک شناسایی مالک خودرو (از جمله کارت ملی یا شناسنامه)
- برگه استعلام یا مفاصا حساب قبلی خودرو (برای مقایسه و بررسی سابقه عوارض)
جریمه دیرکرد عوارض سالیانه شهرداری چقدر است؟
فراموش نکنید که جریمه عوارض خودرو بخشیده نمی‌شود؛ در واقع مالک هر خودرو ملزم به پرداخت عوارض مختلفی از جمله عوارض شهرداری است. به یاد داشته باشید که جریمه دیرکرد عوارض سالیانه شهرداری معادل ۲درصد به‌ازای هر ماه است. اگر هم در پرداخت آن تخلفی صورت بگیرد، باید علاوه‌بر اضافه بر پرداخت مبلغ، جریمه‌ای ۲۴ درصدی نسبت به عوارض پرداخت نشده و مدت تأخیر از سوی مالک پرداخته شود.
طرح‌های تشویقی پرداخت به‌موقع عوارض سالانه خودرو
پرداخت به‌موقع عوارض شهرداری خودرو، هم از جریمه دیرکرد جلوگیری می‌کند و هم شامل تخفیف نیز می‌شود. طبق آیین‌نامه سال ۱۴۰۰، اگر مالکان خودرو عوارض‌شان را تا قبل از پایان سال بپردازند، مشمول تخفیف ۲۰ درصدی می‌شوند. این تخفیف برای تمامی خودروها، چه داخلی و چه خارجی، در نظر گرفته شده است.
حساب و کتاب خودرو را جدی بگیرید!
پرداخت عوارض شهرداری خودرو، یک کار اداری خسته‌کننده نیست و بخشی از مسئولیت اجتماعی ما محسوب می‌شود. با پرداخت به‌موقع این عوارض، هم از جریمه دور می‌مانید و به بهبود خدمات شهری هم کمک می‌کنید. محاسبه، استعلام و پرداخت آن بسیار ساده است و از چند مسیر مختلف انجام می‌شود. اگر خودرو دارید، عوارض را پشت گوش نیاندازید و پرداختش را همیشه در لیست کارهای مهم خود قرار دهید.
پاسخ به سوالات متداول
۱. عوارض شهرداری خودرو چیست؟ هزینه‌ای سالانه است که مالک خودرو باید برای نگهداری معابر شهری و خدمات شهرداری پرداخت کند.
۲. اگر عوارض را پرداخت نکنم چه می‌شود؟ در صورت تأخیر، باید جریمه بپردازید و در زمان تعویض پلاک یا فروش خودرو با مشکل مواجه می‌شوید.
۳. چگونه بفهمم چقدر عوارض باید بپردازم؟ با مراجعه به سامانه‌هایی مثل تهران من، cartax.ir یا شماره‌گیری کد دستوری *137*3*3# مبلغ عوارض را استعلام بگیرید.
۴. آیا مبلغ عوارض در همه شهرها یکسان است؟ خیر. مبلغ عوارض شهرداری خودرو، بسته به شهر محل سکونت و سطح خدمات شهری متفاوت است.
۵. آیا می‌توانم به مبلغ عوارض اعتراض کنم؟ بله. در صورت وجود مغایرت، با مدارک لازم به شهرداری محل سکونت مراجعه کنید و درخواست بررسی مجدد بدهید.
