علت سفت شدن پدال ترمز
سیستم ترمز از مهم‌ترین بخش‌های خودروست؛ چون جان سرنشینان به عملکرد درستش بستگی دارد. وجود هرگونه اختلال در این سیستم، خطر تصادف را افزایش می‌دهد و به همین دلیل چک کردن دائمی آن باید در اولویت صاحبان خودرو و رانندگان باشد. از شایع‌ترین مشکلات که می‌تواند زنگ خطری برای بررسی بیشتر باشد، سفت شدن یا در اصطلاح، «چوب شدن» پدال ترمز است. این مشکل که به راحتی قابل شناسایی است، نشانه‌ای از ایراد در سیستم ترمز است و نباید ساده از کنار آن گذشت. در این مقاله از بلاگ تپسی، ضمن بررسی اجزای سیستم ترمز، علت سفت شدن پدال ترمز را با هم مرور می‌کنیم.
نگاهی به اجزای سیستم ترمز خودرو
چرا پدال ترمز سفت می‌شود؟ اول باید بدانید این سیستم چطور کار می‌کند؛ اجزای اصلی سیستم ترمز و عملکرد آنها اینگونه است:
- دال: نقطه آغازین فرآیند ترمزگیری و توقف خودرو
- بوستر: یک تقویت‌کننده نیرو که قدرت پای راننده را برای ترمز گرفتن افزایش می‌دهد.
- سیلندر اصلی: فشار هیدرولیکی برای انتقال نیرو از این طریق منتقل می‌شود.
- روغن: عاملی تسهیل‌کننده برای انتقال فشار در سیستم ترمز هیدرولیکی است.
- کالیپر و لنت ترمز: عامل ایجاد اصطکاک و توقف چرخ‌ها این دو قطعه هستند.
- شلنگ‌ها و لوله‌ها: انتقال روغن ترمز بین اجزای مختلف سیستم را انجام می‌دهند.
علت سفت شدن پدال ترمز
سفت شدن پدال ترمز را راننده‌ها ممکن است کمی دیر متوجه شوند. چون روزانه از خودرو استفاده می‌کنند و تغییرات را به سرعت متوجه نمی‌شوند با این وجود درد زانو بعد از چند ساعت رانندگی می‌تواند نشانه سفت‌شدن پدال‌ها باشد. سفت شدن پدال ترمز معمولا نشان‌دهنده‌ی اختلال در یکی از اجزایی است که معرفی شد. در ادامه در رابطه با علت سفت شدن پدال ترمز توضیحات کاملی ارائه می‌دهیم.
بیشتر بخوانید: معرفی انواع لنت ترمز خودرو
ضعیف شدن بوستر ترمز
بوستر، با استفاده از خلا، نیروی وارد آمده بر پدال را افزایش می‌دهد. اگر خراب شود یا نشتی داشته باشد، پدال سفت می‌شود و راننده مجبور است برای ترمز گرفتن، فشار بیشتری بر روی پدال وارد کند.
آلودگی در سیستم ترمز خودرو علت سفت شدن پدال ترمز
هرگونه کثیفی مانند وجود رسوبات یا زنگ‌زدگی در بخش‌های مختلف سیستم ترمز، جریان روغن ترمز را کاهش می‌دهد که فشردن پدال را سخت‌تر می‌کند و فشار بیشتری برای توقف کامل خودرو باید روی آن اعمال کرد.
آلودگی می٬تواند علت سفت شدن پدال ترمز باشد.
خرابی دریچه کنترلر (کنترل خلأ)
ورود و خروج هوا در بوستر را یک دریچه کنترل می‌کند که اگر دچار مشکل شود، عملکرد بوستر را با مشکل مواجه می‌کند. این اختلال هم به سفت شدن پدال منجر می‌شود.
خرابی پدال ترمز
خود پدال هم در گذر زمان مثل دیگر قطعات خودرو مستهلک شده و به شکل مکانیکی ممکن است آسیب ببیند. این دسته مشکلات هم باعث گیر کردن پودال یا مقاومت بالای آن در زمان فشردن می‌شود.
بیشتر بخوانید: علت قفل شدن ترمز خودرو
ایراد در سیم ترمز
در برخی خودروهای وارداتی جدید با ترمز پارک برقی، اگر سیم‌های ترمز به دلیل رطوبت، تصادف یا بی‌توجهی آسیب ببیند، سیستم ترمز، از کار می‌افتد و پدال سفت می‌شود.
کاهش میزان روغن ترمز علت سفت شدن پدال ترمز
وجود میزان ثابتی از روغن ترمز، کارکرد آن را تضمین می‌کند. با کاهش سطح آن، معمولا چراغ ترمز نیز روشن می‌شود. تعویض روغن ترمز، هر ۲ سال یک‌بار یا پس از ۴۰ تا ۵۰ هزار کیلومتر توصیه می‌شود.
کاهش روغن ترمز می‌تواند علت سفت شدن پدال ترمز باشد.
ایراد در شلنگ خلا خودرو
خلا از طریق شلنگی به بوستر منتقل می‌شود. هرگونه آسیب در این شلنگ (نشتی یا پارگی)، عملکرد بوستر را مختل کرده و در نتیجه پدال سفت می‌شود.
شکستگی شیر یک‌طرفه
شیر یک‌طرفه بوستر مانع بازگشت هوا به داخل بوستر ترمز و حفظ خلأ داخل آن می‌شود؛ حتی وقتی موتور خاموش است. خرابی این قطعه باعث می‌شود خلأ به‌درستی حفظ نشود و ترمز چوب شود؛ حتی ممکن است پدال قفل کند و تکان نخورد.
بیشتر بخوانید: دلایل سوت کشیدن لنت ترمز خودرو
گیر کردن کالیپر علت سفت شدن پدال ترمز
اگر کالیپر ترمز به‌درستی لنت‌ها را باز نکند، آنها دائما در حالتی درگیر باقی می‌مانند. در نتیجه، هم ترمز ضعیف عمل می‌کند و هم پدال سفت می‌شود.
وقتی بخشی از خودرو را سیستم می‌خوانیم یعنی مجموعه‌ای عوامل در کنار هم درست کار می‌کنند؛ اما اخلال در یکی از این بخش‌ها می‌تواند فعالیت کل سیستم را مختل کند. بنابراین رسیدگی مرتب و بررسی دائمی بخش‌های مختلف سیستم ترمز اهمیت بسیاری دارد.
سفت شدن پدال ترمز در یک نگاه
| دلیل | توضیح | علائم احتمالی |
| نشتی در شلنگ خلا | کاهش فشار خلا بوستر | شنیدن صدایی شبیه به هیس و عملکرد ضعیف ترمز |
| کاهش روغن ترمز | افت فشار هیدرولیکی | روشن شدن چراغ ترمز، کاهش عملکرد |
| خرابی شیر یک‌طرفه | برگشت خلا و اختلال در عملکرد بوستر | سفتی ناگهانی پدال و تأخیر در توقف |
| گیر کردن کالیپر | باز نشدن کامل لنت‌ها روی دیسک | کشیدن خودرو به یک سمت و سفتی پدال |
| آلودگی یا رسوب در لوله‌ها | اختلال در جریان روان روغن ترمز | ترمزگیری نامنظم و پدال سفت |
| خرابی دریچه کنترل خلا | تنظیم نبودن جریان هوا | کاهش تدریجی عملکرد ترمز |
| ضعیف شدن بوستر ترمز | از بین رفتن خلا لازم برای تقویت ترمز | نیاز به نیروی زیاد برای ترمز گرفتن |
با توجه به علائم و نکاتی که گفته شده، می‌توانید امکان سفت‌شدن پدال ترمز را کاهش و در نتیجه ایمنی خود و دیگران را تضمین کنید.
نشانه‌ها را جدی بگیرید!
سفت‌شدن پدال ترمز یک موضوع عادی نیست؛ آن را هشداری جدی در نظر بگیرید. بی‌توجهی به آن و دیگر نشانه‌هایی که گفته شد، هم ایمنی خودرو را به خطر می‌اندازد و هم فرسایش شدیدتر قطعات سیستم ترمز را به همراه خواهد شد. هر زمان احساس کردید که پدال ترمز زیر پای شما سفت شده، حتما خودرو را برای بررسی تخصصی به تعمیرگاه معتبر و مطمئن ببرید.
سوالات متداول
1. تعویض روغن ترمز مشکل سفتی پدال را حل می‌کند؟
بله به شرط آنکه مشکل از کاهش یا آلودگی روغن باشد. در غیر این صورت، باید علت اصلی را شناسایی و رفع کرد.
2. سفت شدن پدال ترمز، همیشه خطرناک است؟
بله، چون می‌تواند باعث کاهش قدرت ترمزگیری و طولانی‌تر شدن زمان توقف شود. تصادفات رانندگی زیادی به‌دلیل مشکل در سیستم ترمز رخ داده است
3. چرا پدال ترمز فقط گاهی سفت می‌شود؟
ممکن است نشتی‌های جزئی یا مشکلات متناوب در دریچه خلا یا شلنگ خلا وجود داشته باشد. اختلال‌های کوچک ترمزگیری را به‌شکل موقتی دچار مشکل می‌کند.
