تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو
در این مقاله به بررسی تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو می‌پردازیم. دیفرانسیل جلو برای رانندگی شهری، مصرف کمتر و هزینه نگهداری پایین ساخته شده است، در حالی‌که دیفرانسیل عقب کشش بالاتری ایجاد می‌کند و برای حمل بار یا مسیرهای طولانی عملکرد مناسبی دارد.
همچنین در این مطلب به‌صورت گام‌به‌گام مزایا و معایب هر سیستم را توضیح می‌دهیم و مشخصات فنی و کاربرد هر نوع را بررسی می‌کنیم. سپس به مقایسه عملکرد دیفرانسیل عقب و جلو در کاربرد‌های مختلف می‌پردازیم. ادامه مطلب را در سایت تپسی بخوانید.
انواع دیفرانسیل خودرو
دیفرانسیل بخشی از سیستم انتقال قدرت خودرو است که وظیفه هماهنگی سرعت چرخ‌های محرک را بر عهده دارد. این قطعه باعث می‌شود هنگام عبور خودرو از پیچ‌ها یا مسیرهای ناهموار، چرخ‌ها با سرعت‌های متفاوت بچرخند تا کشش و تعادل حفظ شود.
| نوع سیستم محرک | عملکرد دیفرانسیل | توضیحات تکمیلی |
| محرک جلو (FWD) | انتقال قدرت به دو چرخ جلو | دیفرانسیل جلو مسئول تقسیم نیرو بین چرخ‌های جلویی است. |
| محرک عقب (RWD) | انتقال قدرت به چرخ‌های عقب | دیفرانسیل عقب نیرو را به چرخ‌های عقبی می‌رساند. |
| چهارچرخ محرک (AWD) | ترکیب انتقال نیرو به چرخ‌های جلو و عقب | این سیستم همزمان از دیفرانسیل جلو و عقب استفاده می‌کند. |
توضیح کلی این‌که تقسیم قدرت بین چرخ‌ها، کاهش نسبت دنده نهایی و امکان چرخش چرخ‌ها با سرعت‌های متفاوت نقش اصلی دیفرانسیل در کارکرد بهینه خودرو است.
دیفرانسیل جلو (FWD) چیست؟
در بررسی تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو، مدل‌های دیفرانسیل جلو یا Front-Wheel Drive) FWD) نیروی موتور را پس از عبور از جعبه‌دنده و دیفرانسیل، مستقیم به چرخ‌های جلو منتقل می‌کنند.
بیشتر بخوانید: علائم خرابی دیفرانسیل خودرو
موتور معمولا به‌صورت عرضی در جلوی خودرو نصب می‌شود و دیفرانسیل داخل یا متصل به گیربکس قرار دارد.
این ساختار فشرده باعث آزاد شدن فضای بیشتر برای کابین یا محفظه بار شده و چرخ‌های جلو را مسئول هدایت و انتقال قدرت می‌کند.
این مزیتی مهم برای رانندگی شهری و شرایط لغزنده است.
وزن کمتر و هزینه تولید پایین‌تر از دلایل اصلی انتخاب این سیستم توسط خودروسازان است. پاسخ کوتاه به پرسش دیفرانسیل عقب بهتر است یا جلو این هست که FWD برای رانندگی روزمره، مصرف سوخت کمتر و نگهداری ارزان‌تر گزینه‌ای مناسب محسوب می‌شود.
مزایای خودرو دیفرانسیل جلو
خودروهای دیفرانسیل جلو در سال‌های اخیر به دلیل مزایای فنی و اقتصادی، محبوبیت زیادی کسب کرده‌اند. این مزایا برای بسیاری از رانندگان شهری و جاده‌ای، دلیل انتخاب FWD به جای RWD است. در ادامه برخی از مهم‌ترین این ویژگی‌ها را مرور می‌کنیم:
مزایای خودروهای دیفرانسیل جلو (FWD)
| مزایا | توضیحات |
| کاهش هزینه تولید | حذف میل‌گاردان و برخی قطعات سیستم انتقال قدرت باعث کاهش هزینه تولید می‌شود. |
| وزن کمتر و صرفه‌جویی در مصرف سوخت | وزن کلی خودرو نسبت به RWD کمتر است و این موضوع مصرف سوخت را کاهش می‌دهد. |
| کشش بهتر در مسیرهای لغزنده | قرارگیری وزن موتور روی چرخ‌های جلو باعث بهبود کشش در جاده‌های خیس و لغزنده می‌شود. |
| فضای داخلی بیشتر | طراحی فشرده موتور و گیربکس فضای بیشتری برای کابین خودرو فراهم می‌کند. |
| کنترل آسان‌تر | در رانندگی روزمره و شهری کنترل خودرو ساده‌تر است. |
معایب خودرو دیفرانسیل جلو
در مقایسه خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو، با وجود مزایای متعدد، سیستم دیفرانسیل جلو محدودیت‌هایی نیز دارد که در برخی شرایط رانندگی اهمیت زیادی پیدا می‌کند. در ادامه معایب دیفرانسیل جلو آورده شده است:
بیشتر بخوانید: علت صدا دادن چرخ ماشین هنگام دور زدن
معایب خودروهای دیفرانسیل جلو (FWD)
| معایب | توضیحات |
| فرمان‌پذیری سخت‌تر | هنگام شتاب‌گیری یا پیچیدن با سرعت بالا، کنترل فرمان سخت‌تر می‌شود. |
| توان کمتر در آفرود | در مسیرهای بسیار ناهموار و شرایط آفرود، عملکرد FWD ضعیف‌تر از RWD است. |
| فشار بیشتر به قطعات جلویی | چون چرخ‌های جلو وظیفه هدایت و انتقال قدرت را همزمان انجام می‌دهند، فشار بیشتری متحمل می‌شوند. |
| محدودیت در تحمل بار و یدک‌کشی | نسبت به خودروهای RWD، FWD توان کمتری برای حمل بار سنگین یا کشیدن یدک دارد. |
| عملکرد ضعیف‌تر در شیب‌های شدید | در مسیرهای شیب‌دار، سیستم دیفرانسیل عقب عملکرد بهتری نسبت به FWD دارد. |
خودروهای دیفرانسیل جلو در ایران
در بازار ایران، بیشتر خودروهای سواری داخلی و وارداتی از سیستم دیفرانسیل جلو استفاده می‌کنند. در ادامه برخی از آن‌ها معرفی شده است:
- محصولات سایپا مانند پراید، تیبا و ساینا
- محصولات ایران‌خودرو شامل خانواده پژو، سمند، سورن و دنا
- تعدادی از خودروهای کره‌ای و ژاپنی وارداتی با سیستم FWD، مانند هیوندای النترا و تویوتا کرولا
دیفرانسیل عقب (RWD) چیست؟
در شناخت تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو، مدل‌های دیفرانسیل عقب یا Rear-Wheel Drive) RWD) نیروی موتور را پس از جعبه‌دنده و دیفرانسیل به چرخ‌های عقب منتقل می‌کنند.
در این سیستم، چرخ‌های جلو فقط هدایت خودرو را بر عهده دارند و موتور معمولا به‌صورت طولی نصب می‌شود.
دیفرانسیل عقب جدا از گیربکس و در محور عقب قرار دارد و نیرو از طریق میل‌گاردان به آن منتقل می‌شود.
این ساختار به دلیل وزن و کشش بیشتر روی چرخ‌های عقب، عملکرد عالی در شتاب‌گیری سنگین و حمل بار زیاد دارد.
مزایای خودرو دیفرانسیل عقب
مزایای سیستم دیفرانسیل عقب به‌ویژه در شرایطی که نیاز به قدرت و کشش بیشتری وجود دارد، اهمیت پیدا می‌کند؛ که در ادامه آمده است:
بیشتر بخوانید: علائم خرابی بلبرینگ خودرو
- توزیع یکنواخت وزن خودرو بین محورهای جلو و عقب، بهبود تعادل در سرعت بالا
- تحمل بار سنگین‌تر نسبت به خودروهای دیفرانسیل جلو
- توانایی بالا در کشش یدک یا حمل بار
- عملکرد بهتر در مسیرهای طولانی و شتاب‌گیری سریع
- کاهش کم‌فرمانی و بهبود هندلینگ در سرعت‌های بالا
معایب خودرو دیفرانسیل عقب
با وجود مزایای فراوان، سیستم RWD نقاط ضعفی هم دارد باید هنگام مقایسه خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو در نظر گرفته شود. در ادامه برخی از معایب این مدل آورده شده است:
- مصرف سوخت بالاتر به دلیل وزن بیشتر و وجود میل‌گاردان
- کشش کمتر در جاده‌های خیس یا برفی به دلیل نبود وزن موتور روی چرخ‌های محرک
- اشغال فضای بیشتر در زیر خودرو به دلیل مسیر انتقال نیرو
- پیچیدگی بیشتر در اجزای مکانیکی و هزینه بالاتر نگهداری
- احتمال انحراف عقب خودرو در پیچ‌ها به علت کشش از محور عقب
خودروهای دیفرانسیل عقب در ایران
در بازار ایران، استفاده از دیفرانسیل عقب بیشتر در خودروهای قدیمی، وانت‌ها و برخی مدل‌های شاسی‌بلند دیده می‌شود. در ادامه برخی از آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
- خودرو پیکان به‌عنوان نمونه قدیمی با سیستم محرک عقب
- نیسان پاترول مونتاژی توسط پارس خودرو، مناسب مسیرهای آفرود
- وانت‌های تولید داخل مانند آریسان و نیسان جونیور
- برخی خودروهای کلاسیک وارداتی با طراحی RWD، مانند مرسدس بنز W123
تفاوت خودروی دیفرانسیل جلو با دیفرانسیل عقب
برای مقایسه راحت‌تر در جدول زیر، مهم‌ترین ویژگی و تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو آورده شده تا انتخاب مناسب‌تری بر اساس نیاز رانندگی داشته باشید.
بیشتر بخوانید: علائم خرابی اکسل خودرو
مقایسه خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو
| ویژگی‌ها | دیفرانسیل جلو (FWD) | دیفرانسیل عقب (RWD) |
| محل قرارگیری دیفرانسیل و چرخ‌های محرک | جلو خودرو و چرخ‌های جلو | عقب خودرو و چرخ‌های عقب |
| موقعیت موتور و گیربکس | موتور، گیربکس و دیفرانسیل یکپارچه و عرضی در جلوی خودرو | موتور نصب طولی در جلو، نیرو از طریق میل‌گاردان به عقب منتقل می‌شود |
| کشش در شرایط لغزنده | بهتر به دلیل وزن بیشتر روی چرخ‌های محرک | کمتر نسبت به FWD برای جاده‌های لغزنده |
| وزن و هزینه تولید | کمتر به دلیل حذف میل‌گاردان و فشرده‌سازی مجموعه پیشرانه | بیشتر به دلیل اجزای اضافی مانند میل‌گاردان |
| کاربرد و عملکرد | مناسب برای رانندگی شهری، مصرف سوخت کمتر، هزینه نگهداری پایین | مناسب برای قدرت بالا، شتاب‌گیری سریع و حمل بار زیاد |
| انتخاب بر اساس شرایط | شرایط لغزنده، رانندگی روزمره شهری، صرفه اقتصادی | مسیرهای طولانی، آب‌وهوای خشک، نیاز به توان و کشش بالا |
شرایط رانندگی روزمره و شهری
در پاسخ به سوال دیفرانسیل عقب بهتر است یا جلو؛ باید بدانید در محیط شهری، خودروهای دیفرانسیل جلو معمولا عملکرد بهتری دارند. وزن کمتر، مصرف سوخت پایین‌تر و هندلینگ راحت‌تر باعث می‌شود این مدل‌ها برای رفت‌وآمد روزانه مناسب باشند.
در ترافیک شهری، شتاب‌گیری نرم و کشش بهتر در سطوح لغزنده، مزیت مهم FWD نسبت به RWD است.
از طرف دیگر، خودروهای دیفرانسیل عقب در روزمره به دلیل مصرف بیشتر و کشش ضعیف‌تر در شرایط خیس، کمتر مورد استقبال هستند.
رانندگی در جاده‌های پرپیچ و خم
در جاده‌های پرپیچ‌وخم، تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو بیشتر به هندلینگ مربوط می‌شود.
RWD معمولا فرمان‌پذیری بهتری در سرعت‌های بالا ارائه می‌دهد و کمتر دچار کم‌فرمانی می‌شود. توزیع وزن بین محورهای جلو و عقب باعث کنترل پایدارتر هنگام پیچیدن می‌شود.
FWD در پیچ‌ها، به‌ویژه در سرعت‌های بالا، ممکن است دچار کم‌فرمانی شود.
شرایط آب و هوایی مختلف (باران، برف، یخ)
در جاده‌های لغزنده، خودروهای دیفرانسیل جلو عملکرد بهتری دارند. وزن موتور روی چرخ‌های محرک جلو باعث افزایش کشش و کاهش لغزش می‌شود.
این ویژگی در برف و یخ می‌تواند تغییر زیادی در ایمنی ایجاد کند. خودروهای دیفرانسیل عقب در این شرایط کشش کمتری دارند و احتمال چرخش یا لغزش محور عقب بیشتر است.
نیاز به کشش و حمل بار
در مواردی که کشش بالا یا حمل بار سنگین مورد نیاز است، دیفرانسیل عقب انتخاب بهتری است. این سیستم فشار را بهتر بین چرخ‌های محرک عقب توزیع می‌کند و توان تحمل وزن بیشتری دارد.
خودروهای باری، وانت‌ها و آفرودها معمولا از این مدل استفاده می‌کنند. در مقابل، دیفرانسیل جلو برای حمل بار سنگین طراحی نشده و تحت فشار زیاد به سیستم تعلیق و فرمان آسیب وارد می‌شود.
خلاصه مسیر؛ از مکانیزم تا انتخاب خودرو
تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو را می‌توان در سه عامل اصلی محل انتقال نیرو، تاثیر بر عملکرد خودرو و هزینه نگهداری خلاصه کرد.
دیفرانسیل جلو، اجزای پیشرانه را در جلوی خودرو قرار می‌دهد و کنترل روان‌تری در شرایط لغزنده ایجاد می‌کند. دیفرانسیل عقب، کشش و قدرت بیشتری ایجاد کرده و در باربری و سرعت عملکرد بهتری دارد.
در این مقاله، مکانیزم‌های داخلی دیفرانسیل و مثال‌هایی از خودروهای بازار ایران بررسی شد. همچنین یاد گرفتیم که صرفه‌جویی در مصرف سوخت و هزینه، از مزایای FWD است و توان بالای RWD، آن را برای مسیرهای سخت مناسب می‌کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر سایر مطالب سایت تپسی را بخوانید.
سوالات متداول
- دیفرانسیل جلو در مسیرهای برفی چگونه عمل می‌کند؟ در مسیر برفی، وزن بیشتر روی چرخ‌های جلو کشش و فرمان‌پذیری بهتری ایجاد می‌کند.
- آیا مصرف سوخت FWD کمتر از RWD است؟ بله FWD به دلیل وزن کمتر و قطعات ساده‌تر تا ۱۰ درصد مصرف سوخت کمتر دارد.
- دیفرانسیل عقب در شتاب‌گیری چه برتری دارد؟ RWD با انتقال نیرو به عقب، توزیع وزن بهتر و شتاب بالاتری فراهم می‌کند.
- تفاوت خودرو دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو در پیچ‌ها چیست؟ FWD در پیچ‌ها پایدارتر است؛ RWD مانور پذیری بیشتری با ترمز یا گاز دارد.
