موتورسیکلت وسیله نقلیه پردرخواستی است. ترافیک شهرها مخصوصا پایتخت باعث شده بسیاری از شهروندان برای رفت‌وآمد انتخاب اولشان موتورسیکلت باشد. از طرف دیگر شغل‌های پردرآمدی به وسیله موتورسیکلت در دسترس صاحبین این وسیله نقلیه است. اگر می‌خواهید از این وسیله به صورت روزانه استفاده کنید، باید با لوازم مصرفی موتورسیکلت و همچنین زمان تعویض لوازم مصرفی موتورسیکلت آن‌ها آشنا باشید.
در این مقاله قرار است لیست کاملی از قطعات موتور به شما ارائه دهیم.
تعویض لوازم مصرفی موتورسیکلت چه ضرورتی دارد؟
هزینه سرویس دورهای موتورسیکلت نسبت به ماشین، ارزان‌تر است. اما صاحبین این وسیله نقلیه باید حواس‌شان به زمان تعویض لوازم مصرفی موتورسیکلت باشد.
اگر به صورت روزانه از این وسیله نقلیه استفاده کنید و اهمیتی به وضعیت فنی آن ندهید، به یک‌باره باید هزینه هنگفتی بابت تعمیرات اساسی آن بپردازید.
از طرف دیگر خرابی موتورسیکلت ممکن است باعث ایجاد خطرات جانی برای شما شود. امروز عامل بیش از 47 درصد تصادفات رانندگی، موتورها هستند.
نقص فنی یک از عوامل تصادفات رانندگی در موتورها است که می‌توان با سرویس‌های دورهای و رسیدگی به قطعات حساس این وسیله نقلیه و دانستن زمان تعویض لوازم مصرفی موتورسیکلت از آن جلوگیری کرد.
چطور زمان تعویض لوازم مصرفی موتورسیکلت را تشخیص بدهیم؟
تشخیص زمان تعویض لوازم مصرفی موتورسیکلت کار سختی نیست. برخی از این قطعات عمر مفیدی دارند که بر حسب کیلومتر محاسبه می‌شوند.
برخی دیگر از قطعات نیز بر اساس بازدید دورهای قابل تشخیص هستند.
صاحب موتور بهترین کسی است که می‌تواند زمان تعویض لوازم مصرفی موتورسیکلت را تشخیص دهد. البته نوع موتور، میزان استهلاک، برند سازنده و کیفیت قطعات یدکی از عوامل تاثیرگذار در سرویس قطعات این وسیله نقلیه است.
انواع لوازم مصرفی موتورسیکلت
لوازم مصرفی موتورسیکلت شامل مواردی مختلفی می‌شود، از روغن و بنزین گرفته تا قطعات موتوری و تایر و …
در ادامه این مقاله هرکدام را معرفی کرده و زمان مناسب تزمان تعویض لوازم مصرفی موتورسیکلت را اعلام می‌کنیم.
1- تایرها
لاستیک موتورسیکلت بر اساس نوع وسیله نقلیه، میزان استفاده و همچنین برند سازنده انتخاب می‌شود.
تایرها جز لوازم مصرفی موتور سیکلت هستند و باید قبل از رسیدن به مرحله صافی، تعویض شوند.
انواع لاستیک موتورسیکلت را می‌توان بر اساس موارد زیر دسته‌بندی کرد:
- آفرودی
- جاده‌ای
- اسپرت
- رینگ پره‌ای
- رینگ سخت
توجه به میزان آج تایرها زمان تعویض این قطعه را برای راننده موتور مشخص می‌کند.
2- زنجیر چرخ
زنجیر چرخ یکی از مهمترین لوازم مصرفی موتورسیکلت است. این زنجیر وظیفه انتقال قدرت از پیشرانه به لاستیک را بر عهده دارد.
راننده موتور باید هر 500 تا 1000 کیلومتر، زنجیر چرخ را تمیز کند. البته برای تمیز کردن زنجیر نباید از آب استفاده کنید. رطوبت باعث زنگ‌زدگی و خرابی زنجیر چرخ می‌شود. در بازار اسپری‌های مخصوصی برای تمیز کردن زنجیر موتور وجود دارد.
از جمله مشکلاتی که برای زنجیر چرخ موتور ایجاد می‌شود، عبارت است از:
- زنگ زدگی
- شل شدن مهره‌های زنجیر
- شکسته شدن دندانه‌ها
- خمیدگی و موج در زنجیر
زنجیر موتور بر اساس کیفیت ساخت و نوع استفاده، به طور معمول بین 20 تا 50 هزار کیلومتر کارکرد دارد. این عدد به رسیدگی و نحوه نگهداری راننده بستگی دارد.
3- کمک‌فنرها
کمک فنرها وظیفه مهمی در سیستم تعلیق و همچنین راحتی راننده هنگام راندن موتور بر عهده دارند.
معمولا در این وسیله نقلیه، کمک فنرهای جلو زودتر نیاز به سرویس پیدا می‌کنند. بهتر است هر 20 هزار کیلومتر، به وضعیت کمک‌فنرها رسیدگی کنید.
4- زین یا صندلی موتورسیکلت
اگر به راحتی سفر خود با موتور اهمیت می‌دهید، باید حواس‌تان به وضعیت زین یا همان صندلی موتورسیکلت باشد.
زمان تعویض این قطعه به تصمیم راننده بستگی دارد. اگر هنگام راندن موتور احساس راحتی نمی‌کنید، بهتر است صندلی را ترمیم یا تعویض کنید.
5- باتری موتورسیکلت و زمان تعویض لوازم مصرفی موتورسیکلت
مانند باتری ماشین، باتری موتور نیز پس از مدتی استفاده دچار استهلاک و خرابی می‌شود. مهمترین ایراداتی که ممکن است سلامت باتری را به خطر بیندازد، کاهش توان و همچنین میزان شارژگیری آن است.
کاهش توان باتری اثر خود را در قدرت موتور و همچنین سیستم روشنایی این وسیله نقلیه نشان می‌دهد.
برای بهتر نگهداشتن این قطعه مصرفی موتورسیکلت موارد زیر را در نظر بگیرید:
- اگر قرار است مدت زمان زیادی از موتور استفاده نکنید، باتری را از موتور جدا کنید.
- هنگام خرید باتری به برند سازنده و همچنین توان و آمپر آن دقت کنید.
- اتصالات باتری را تمیز کنید.
- اگر باتری نیاز به شارژ داشت، حتما فرایند شارژ را تکمیل کنید.
6- سیستم ترمز
از مهمترین بخش‌هایی که در لوازم مصرفی موتورسیکلت باید مورد بررسی قرار گیرد، سیستم ترمز است.
این سیستم از دیسک، کالیپر، لنت، سیم ترمز، روغن ترمز و دسته ترمز روی فرماین تشکیل شده است.
نوع رسیدگی و زمان تعویض هرکدام از قطعات سیستم ترمز به شرح زیر است:
- دیسک ترمز
سال‌ها است که در وسیله نقلیه موتوری از سیستم ترمز دیسکی استفاده می‌کنند. این سیستم ایمنی بیشتری نسبت به سایر سیستم‌های ترمز دارد.
در صورت استفاده درست، دیسک ترمز تا 50 هزار کیلومتر کارایی دارد. این عدد به جنس و نوع موتور، لوازم یدکی و همچنین رانندگی صاحب وسیله نقلیه بستگی دارد.
- کالیپر
قطعه‌ای که لنت ترمز در آن جای می‌گیرد، کالیپر است. کالیپرها قدرت هیدرولیک را به لنت‌ها وارد می‌کنند.
بهتر است به صورت دورهای و با توجه به نوع استفاده، کالیپر‌های ترمز را تمیز کنید.
- لنت ترمز
زمان تعویض لنت ترمز بستگی به جنس این قطعه و نوع ترمزگیری راننده دارد. ولی بهتر است هر 3 تا 4 هزار کیلومتر، این قطعه مصرفی موتورسیکلت را بررسی کنید و اگر نیاز به تعویض داشت، لنت جدیدی خریداری کنید.
- سیم ترمز
از لوازم مصرفی موتورسیکلت می‌توان سیم ترمز را نام برد. این سیم وظیفه انتقال قدرت هیدرولیک از دسته ترمز به کالیپرها را بر عهده دارد.
- روغن ترمز موتور
کارکرد درست سیستم ترمز به وضعیت روغن ترمز بستگی دارد. همواره سطح روغن ترمز و همچنین رنگ آن را چک کنید.
- دسته ترمز
دسته ترمز روی فرمان موتور قرار دارد و با فشار دست راننده، قدرت هیدرولیک را به لنت‌ها منتقل می‌کند. این قطعه جز لوازم مصرفی موتورسیکلت است.
7- چراغ‌های موتور و زمان تعویض لوازم مصرفی موتورسیکلت
از دیگر قطعاتی که در این وسیله نقلیه عمر مفیدی دارند و باید بعد از مدتی عوض شوند، چراغ‌ها هستند. میزان نور، شفافیت حباب‌ها و عملکرد سیستم روشنایی زمان تعویض چراغ‌ها را تعیین می‌کند.
8- گیربکس موتور سیکلت
از دیگر لوازم مصرفی موتورسیکلت می‌توان گیربکس را نام برد. گیربکس موتور از قطعات مختلفی از جمله یاتاقان، شفت، دنده‌ها، چرخ‌دنده، اتصال، شیفت درام و… تشکیل شده‌است.
بهتر است قبل از ایجاد مشکل گیربکس را بررسی کنید. اما اگر علائم نظیر بد جا رفتن دنده‌ها، نشتی روغن زیر موتور، بوی سوختگی، سر و صدا هنگام تعویض دنده و … را هنگام رانندگی تجربه کردید، بهتر است گیربکس را بررسی کنید.
9- روغن موتورسیکلت
مانند روغن ماشین، روغن در موتور نیز وظیفه روان‌سازی پیشرانه را بر عهده دارد.
زمان تعویض روغن موتورسیکلت به مسافت طی شده و کیفیت روغن بستگی دارد. بهتر است بعد از 3 تا 4 هزار کیلومتر، روغن را تعویض کنید.
هنگام تعویض روغن بهتر است فیلتر روغن را نیز تعویض کنید تا خیال‌تان راحت باشد.
10- فرمان موتورسیکلت
هندلینگ موتورسیلکت به وضعیت فرمان بستگی دارد. تعویض فرمان احتمالا بعد از تصادف و سانحه ضروری باشد.
روی فرمان این وسیله نقلیه قطعاتی مثل سوییچ، استارت، دسته گاز و ترمز، کلید چراغ‌ها و … وجد دارد که جز قطعات مصرفی موتور هستند.
11- پیشرانه موتورسیکلت
پیشرانه، موتور یا انجین، قدرت حرکت موتورسیکلت را تامین می‌کند.پیشرانه موتور سیکلت از قطعات مختلفی ساخته شده که هرکدام به نسبت کارکرد و کیفیت ساخت زمان تعویض مشخصی دارد.
از جمله این قطعات می‌توان موارد زیر را نام برد:
- شمع
- پیستون
- چرخ تایم
- سوپاپ
- سیلندر
- میل لنگ
سرویس دورهای و زمان تعویض لوازم مصرفی موتورسیکلت
اگر می‌خواهید سواری ایمن و راحتی داشته باشید، بهتر است لوازم مصرفی موتورسیکلت را به صورت دورهای و منظم بررسی کنید.
این کار هم هزینه تعمیرات و نگهداری وسیله نقلیه را کاهش می‌دهد و هم باعث می‌شود عمر موتور شما افزایش پیدا کند.
سوالات متداول
1- لاستیک موتورسیکلت هر چند وقت یکبار باید تعویض شود؟
لاستیک‌ها بسته به نوع استفاده و کیفیت آن‌ها باید هر 10,000 تا 15,000 کیلومتر یا زمانی که عمق عاج کمتر از 2 میلی‌متر می‌شود، تعویض گردند. ترک‌خوردگی، پارگی یا سایش بیش از حد نیز نشان‌دهنده نیاز به تعویض لاستیک است.
2- چه زمانی باید شمع موتور تعویض شود؟
شمع‌های موتور معمولاً هر 5000 تا 10000 کیلومتر یا یک بار در سال تعویض می‌شوند. شمع‌هایی که خراب شده یا کثیف هستند، موجب کاهش کارایی موتور و افزایش مصرف سوخت می‌شوند.
3- چگونه می‌توان فهمید که کمک فنرها نیاز به تعویض دارند؟
علائمی مثل کاهش کنترل و پایداری موتورسیکلت، صدای غیرعادی در هنگام حرکت، یا نشت روغن از کمک فنرها نشان می‌دهد که باید آن‌ها را تعویض کنید.