دلایل ترک خوردن سیلندر خودرو + راه پیشگیری
سیلندر خودرو یکی از مهمترین اجزای موتور است که بهواسطه آن، فرآیند احتراق سوخت و تولید نیرو در یک ماشین انجام میشود. حرکت پیستون داخل سیلندر باعث تبدیل انرژی حاصل از احتراق به نیروی مکانیکی شده که در نهایت خودرو شما را به حرکت درمیآورد. جالب اینکه سلامت سیلندر نقش مستقیمی در قدرت موتور، مصرف سوخت و عمر کلی خودرو دارد و هرگونه آسیب یا ترک در آن میتواند عملکرد موتور را بهطور جدی مختل کند. این مطلب از بلاگ تپسی شما را بیشتر با سیلندر خودرویتان و ناگفتههایی که باید بدانید، آشنا خواهد کرد.
سیلندر خودرو چیست و چرا ترک خوردن آن خطرناک است؟
تعریف ساده سیلندر این است که “سیلندر بخش حیاتی موتور احتراق داخلی است که پیستون درون آن بالا و پایین میرود تا انرژی حاصل از احتراق سوخت را به حرکت تبدیل کند؛” و این حرکت اساس کار موتور است.
اگر دیواره سیلندر ترک بخورد، فشردهسازی گازهای احتراق مختل شده، باعث کاهش قدرت، نشت مایعات موتور و در نهایت آسیب جدی به قطعات داخلی میشود.
متاسفانه ترکخوردگی در این قسمت بهراحتی میتواند منجر به مخلوطشدن آب و روغن، افت شدید قدرت موتور و حتی خرابی کامل موتور شود که هزینههای بسیار سنگینی را به شما تحمیل خواهد کرد.
دلایل ترک خوردن سیلندر خودرو
دلایل ترک خوردن سیلندر خودرو به یک یا دو مورد خلاصه نمیشود. اما دانستن علل گوناگون بروز این اتفاق، به شما در نگهداری خودرو و خصوصا این قطعه کمک فراوانی خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: سیلندر خودرو چیست و چه کارایی دارد؟
دلایل ترک خوردن سیلندر و علائم آن
| دلیل ترک خوردن | علامت یا نتیجه قابل مشاهده |
| جوش آوردن موتور و دمای بالا | افت قدرت موتور، جوش آوردن مکرر |
| یخزدگی آب موتور | ترک بدنه سیلندر، کم شدن آب رادیاتور |
| ضدیخ نامناسب یا نبود آن | افزایش ریسک ترک در سرما |
| ضربه شدید یا تصادف | افت عملکرد موتور یا نشتی داخلی |
| ضعف آلیاژ یا عیب تولیدی | ترک زودهنگام سیلندر |
| تعمیرات و بازوبست غیراصولی | تشدید ترک یا ایجاد نشتی |
جوش آوردن موتور و دمای بیش از حد
وقتی موتور بیش از حد گرم شود (مثلاً بهدلیل نقص در سیستم خنککننده یا آب کم)، فلز سیلندر بهطور غیریکنواخت منبسط شده و تحت فشار حرارتی قرار میگیرد.
متاسفانه این تنشهای حرارتی میتوانند منجر به ترکخوردگی شوند.
یخزدگی آب موتور در هوای سرد
اگر از مایع خنککننده یا ضدیخ مناسب استفاده نکنید، در هوای سرد انجماد رخ داده و فاجعه به بار میآید.
چون انبساط آب هنگام یخ زدن میتواند به بدنه سیلندر فشار وارد کند و باعث ایجاد ترک شود.
استفاده از ضدیخ نامناسب یا نبود ضدیخ
ضدیخ مناسب باعث میشود تا مایع خنککننده در دمای پایین منجمد نشود. بهعبارتی استفاده از ضدیخ غیراستاندارد یا عدماستفاده از آن خطر ترک سیلندر در سرما را افزایش میدهد.
ضربه شدید یا تصادف
رانندگی ناایمن یکی از دلایل ایجاد ترک در سیلندر است. این موضوع یعنی برخوردهای سنگین میتواند بهطور مستقیم بدنه موتور و سیلندر را تحت فشار مکانیکی قرار داده و باعث بروز ترک شود.
ضعف آلیاژ یا عیب تولیدی سیلندر
نقایصی که در فرآیند ریختهگری یا در ضعف مواد اولیه وجود دارند هم میتوانند باعث ایجاد نقاط حساس در سیلندر شده و فاکتوری اساسی برای پیش از موعد ترکخوردن این قطعه باشند.
بیشتر بخوانید: دلایل سوختن واشر سرسیلندر
باز و بسته کردن غیراصولی موتور
توصیه نهایی ما در این بخش این است که حتما برای تعمیر سیلندر به نمایندگیهای مجاز مراجعه کنید، چون سرویسهای غیرحرفهای یا تعمیرات نامناسب (مثلاً سفتکردن غیرمتعادل پیچها) و حتی اجرای نادرست روش تعمیر ترک سیلندر، میتواند فشارهای داخلی غیرمتوازنی را ایجاد کرده و علاوهبر ایجاد ترک، حتی آن را تشدید کند.
علائم ترک خوردن سیلندر خودرو
وقتی سیلندر خودروی شما ترک میخورد، نشانههایی در خودرو بروز خواهد کرد که اگر از آنها اطلاع داشته باشید، میتوانید از اتفاقات ناگوار بعد جلوگیری کنید.
ضمن اینکه هزینه تعمیر ترک سیلندر هم برای شما کمتر خواهد بود؛ اگر به موقع تعمیرش کنید!
کم شدن آب رادیاتور بدون نشتی مشخص
اگر سیستم خنککننده خودروی شما نشتی خارجی نداشته باشد اما سطح آب رادیاتور ماشین بیدلیل پایین بیاید، احتمال نشت داخلی به داخل سیلندر و ترکخوردگی وجود دارد.
سفید شدن دود اگزوز
این مورد یکی از بارزترین نشانهها برای مشخص شدن ترکخوردگی سیلندر است. وقتی مایع خنککننده وارد محفظه احتراق شود، در اگزوز به شکل دود سفیدی مشاهده خواهد شد که علامت جدی خرابی داخلی موتور خودروی شماست.
قاطی شدن آب و روغن
مخلوط شدن آب و روغن در موتور (ظاهر شیری رنگ بر روی روغن یا کف بر روی درپوش روغن) نشانه نشت بین سیلندرها و بخشهای موتور مختلف است که متاسفانه میتواند از ترک دیواره ناشی شود.
افت شدید قدرت موتور
نشانه بعدی این است که وقتی سیلندر ترک میخورد، فشار داخل آن نشت میکند و احتراق بهدرستی انجام نمیشود.
به همین دلیل موتور ضعیف کار کرده و شتاب خودروی شما به شکل چشمگیری کاهش پیدا میکند.
جوش آوردن مکرر خودرو
اگر مداوم موتور مرتباً بدون دلیل واضحی جوش میآورد، میتواند نتیجه ترک در سیستم خنککننده و سیلندر باشد که توان تبادل حرارت را کاهش داده است.
بیشتر بخوانید: روش رسوب زدایی از موتور خودرو
روشهای تعمیر ترک سیلندر
تعمیر ترک سیلندر چند روش مختلف دارد که با هم آنها را بررسی خواهیم کرد. اما تاکید مجدد ما این است که برای انجام تعمیرات حتما به نمایندگیهای رسمی و مجاز مراجعه کنید.
| روش تعمیر | کاربرد | میزان دوام |
| جوشکاری سیلندر | ترکهای کوچک و قابل دسترس | متوسط |
| چسب اپوکسی نسوز | ترکهای سطحی (موقت) | کم |
| آستینکشی یا بوشگذاری | ترک یا خوردگی محدود | بالا |
| تعویض بلوک یا سرسیلندر | ترکهای شدید و غیرقابل ترمیم | بسیار بالا |
جوشکاری سیلندر خودرو
زمانی که سیلندر خودرو دچار ترکهای کوچک و قابل دسترس باشد، تکنسینها میتوانند با استفاده از جوشکاری تخصصی، بدنه فلزی سیلندر را ترمیم کنند. اما این روش برای ترکهای عمیق یا گسترده همیشه موفقیتآمیز نبوده و توصیه نمیشود.
ترمیم ترک سیلندر با چسبهای مخصوص
در موارد جزئیتر و بهعنوان یک راهحل موقت، چسبها و رزینهای اپوکسی مخصوص موتور میتوانند شکافهای سطحی را پر کنند.
البته این روش حتی اگر با انتخاب بهترین چسب برای ترک سیلندر هم باشد، باز برای رفع و تعمیر ترکهای عمیق یا زیاد اصلا توصیه نمیکنیم.
آستینکشی یا تعویض بوش سیلندر
اگر دیواره سیلندر خودروی شما دچار خورندگی یا ترکهای کوچک شده باشد، با ماشینکاری و آستینکشی میتوانید سطح آن را بازسازی و بوش جدید نصب کنید، که این راهحل حرفهایتر و صدالبته پایدارتر است.
تعویض کامل بلوک یا سرسیلندر
نکته نهایی اینکه در زمان بروز ترکهای شدید یا در مناطقی که تعمیر برای شما امکانپذیر نیست، بهترین گزینه تعویض بلوک موتور یا سرسیلندر است تا از وقوع مجدد این مشکل جلوگیری و از بروز اتفاقات ناگوار، کاملا جلوگیری شود.
بهترین چسب برای ترک سیلندر
چسبها و محصولات متنوعی برای برطرف کردن ترک سیلندر در بازار عرضه شدهاند. اما با اینحال استفاده از این مواد هم محدویتهایی دارد که در ادامه آنها را بهطور کامل با هم بررسی خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید: تنظیم موتور خودرو چیست؟
چسب اپوکسی نسوز مخصوص موتور
در بازار چسبهای اپوکسی با فرمولاسیون مقاوم به حرارت تولد شدهاند که برای پر کردن خرابیهای سطحی کاملا کاربردی هستند.
نکته قابل توجه اینکه این چسبها میتوانند در دمای بالا و شرایط مختلف موتور دوام بیاورند، اما فقط زمانی موثر هستند که ترک ایجاد شده سطحی و کوچک باشد.
مزایا و محدودیتهای استفاده از چسب
مزیت چسبها هزینه پایین و نصب سریع آنها است، اما محدودیت مهم آنها این است که نمیتوانند ترکهای عمیق یا زیاد را برای همیشه رفع کنند و این یعنی در همه شرایط، برای انواع مختلف ترکها و برای همیشه، انتخاب مناسبی نیستند.
چه ترکهایی با چسب قابل تعمیر نیستند؟
ترکهایی که به عمق زیاد، اطراف کانالهای خنککننده یا در محلهای تحت فشار بالای موتور ایجاد میشوند را نمیتوان با چسب ترمیم کرد.
در چنین مواردی تعویض بلوک یا تعمیر تخصصی ضروری بوده و نباید از آن بهراحتی عبور کرد.
هزینه تعمیر ترک سیلندر
بدون شک هزینه تعمیر خودرو میتواند کمی نگران کننده و ترسناک باشد. از آن بدتر اینکه باید خودروی شما چند روز یا گاها چند هفته در تعمیرگاه بماند تا در زمان مناسب، تعمیر شود.
البته اگر علائم و نشانههای بروز این مشکل را با دقت مطالعه کرده و بهخاطر بسپارید، هم زمان در تعمیرگاه بودن خودرو کاهش مییابد و هم در هزینهها صرفهجویی خواهید کرد.
هزینه تعمیر ترک سیلندر با جوشکاری
بسته به شدت ترک، روش کاری و دستمزد، جوشکاری و تعمیر تخصصی میتواند هزینههای قابلتوجهی داشته باشد. بهخصوص اگر برای تعمیر این قطعه نیاز به باز و بسته کردن کامل موتور داشته باشید.
هزینه تعمیر با چسب و ترمیم موقت
ترمیم موقت با چسبهای خاص موتور، نسبتاً ارزان است اما فقط برای ترکهای بسیار کوچک و سطحی کاربرد داشته و اصلا نمیتواند جایگزین تعمیر کامل باشد.
هزینه تعویض سیلندر یا موتور کامل
متاسفانه در مواردی که ترک سیلندر خودروی شما بسیار جدی باشد، هزینه خرید و نصب بلوک یا موتور نو یا موتور بازسازیشده میتواند چندبرابر هزینه تعمیر سطحی باشد. پس بهتر است پیش از بروز هر مشکلی، علائم و نشانهها را جدی بگیرید.
آیا تعمیر ترک سیلندر صرفه اقتصادی دارد؟
این تصمیم در اصل کاملا به سن خودرو، شدت ترک و هزینههای مرتبط با آن بستگی دارد. اگر ترک کوچک و قابل ترمیم باشد، تعمیر ممکن است امری منطقی بهنظر برسد.
اما در مواردی که خرابیهای گسترده بروز میکنند، اکثر تکنسینها تعویض موتور یا بلوک را پیشنهاد خواهند کرد. چون اینکار دوام بیشتری داشته و عیب پیشامد کرده را بهطور کامل و برای همیشه رفع میکند.
با ترک سیلندر خودرو چه باید کرد؟
این مطلب را کامل و جامع برای شما تهیه کردیم تا بدانید که ترک سیلندر خودرو یکی از جدیترین مشکلات موتور است که میتواند عملکرد آن را کاملا مختل کرده و باعث ایجاد هزینههای پیشبینی نشده و سنگینی هم باشد.
تشخیص بهموقع علائم، بررسی مایعات موتور و مراجعه به یک تعمیرکار حرفهای قطعا از بروز آسیبهای بیشتر جلوگیری خواهد کرد.
ضمن اینکه بسته به شدت ترک، از ترمیم موقت تا بازسازی یا تعویض کامل، راهحلهای مختلفی وجود دارد. اما در آخر فراموش نکنید که انتخاب روش مناسب قطعا نیازمند به انجام ارزیابیهایی کاملا تخصصی است.
سوالات متداول
1. آیا رانندگی با سیلندر ترکخورده امکانپذیر است؟ خیر، توصیه نمیشود. ترک سیلندر میتواند باعث نشتی، افت کمپرس، قاطی شدن آب و روغن و در نهایت خرابی کامل موتور شود و ادامه رانندگی معمولاً هزینه تعمیر را بیشتر میکند.
2. آیا ترک سیلندر همیشه باعث قاطی شدن آب و روغن میشود؟ خیر. این اتفاق فقط زمانی رخ میدهد که ترک به مسیرهای آب یا روغن برسد. ترکهای سطحی ممکن است فقط باعث افت کمپرس یا کم شدن آب رادیاتور شوند، اما همچنان جدی هستند.
3. آیا ترک سیلندر با چشم قابل تشخیص است؟ در بیشتر موارد خیر. ترکها معمولاً ریز هستند و با تستهایی مانند فشار، نشتی یا کمپرس تشخیص داده میشوند.
4. چسب ترک سیلندر چقدر دوام دارد؟ معمولاً موقتی است. بسته به شرایط، ممکن است چند هفته تا چند ماه دوام داشته باشد و برای ترکهای عمیق جایگزین تعمیر اصولی نیست.5. چگونه میتوان از ترک خوردن سیلندر پیشگیری کرد؟ با استفاده از ضدیخ استاندارد، جلوگیری از جوش آوردن موتور، سرویس منظم سیستم خنککننده و انجام تعمیرات اصولی.
