یکی از مشکلات فنی که خرج زیادی روی دست رانندگان می‌گذارد، روغن سوزی خودرو است. این ایراد می‌تواند سلامت موتور خودرو شما را به خطر بیندازد. در این مقاله قرار است در رابطه با نشانه های روغن سوزی خودرو و راه‌های پیشگیری از آن صحبت کنیم.
روغن سوزی خودرو چیست؟
این مایع به‌عنوان روان‌کننده برای قطعات موتور عمل می‌کند تا آن‌ها به‌سهولت کار کند. همچنین با فیلتر‌کردن گرد و غبار و سایر مواد زاید، از آسیب به‌موتور خودرو جلوگیری می‌کند.
با این حال، گاهی برخی عوامل باعث می‌شود تا این مایع به‌درستی به‌وظایف خود عمل نکرده و خودرو دچار روغن‌سوزی شود.
این شرایط به‌وضعیتی گفته می‌شود که در آن این مایع به داخل محفظه احتراق موتور (سیلندر خودرو) می‌لغزد و همراه با یک مخلوط سوخت و هوای بدون چربی می‌سوزد.
به‌عبارت دیگر روغن باید در محفظه‌های تعیین‌شده‌ای حرکت کند تا باعث روان‌شدن حرکت برخی قطعات و جلوگیری از اصطحکاک بین آن‌ها شود.
اما زمانی که این مایع و سوخت با هم می‌سوزد، سطح آن به‌مرور پایین‌تر آمده و روغن سوزی اتفاق می‌افتد.
این امر در بین خودروهای با مسافت پیموده شده زیاد، خودروهای قدیمی و خودروهایی که تعمیر و نگهداری مناسبی ندارند، رایج است. درصورت بروز این ایراد باید سریعا به تعمیرگاه مراجعه کرد در غیر این صورت منجربه آسیب فاجعه بار موتور می‌شود.
نشانه های روغن سوزی خودرو چیست؟
برای خودروهای جدیدتر، تشخیص این‌که وسیله‌نقلیه شما دچار این مشکل است، ممکن است آسان نباشد. این به‌این دلیل است که اتومبیل‌های جدیدتر به‌گونه‌ای ساخته می‌شوند که مبدل کاتالیزوری علائم سوختن را پوشش می‌دهد. بنابراین ممکن است وسیله‌نقلیه شما در حال سوختن روغن باشد، اما شما نمی‌دانید.
با این حال، در خودروهای قدیمی، این نشانه‌ها بسیار محسوس است و به‌راحتی قابل تشخیص است.
برخی از این نشانه ها عبارت است از:
- مشاهده دود آبی رنگ از اگزوز
- چرب‌بودن سر شمع‌ها
- کاهش غیرعادی روغن خودرو
- مشاهده چربی برروی دهانه اگزوز
- کم‌شدن شتاب خودرو
- احساس بوی سوختن از خودرو
در اینجا برخی دیگر از این نشانه‌ها را مرور می‌کنیم.
1- پایین رفتن سطح روغن
شاید بهترین راه برای تشخیص این ایراد بررسی سطح روغن خودرو شما باشد. اگر این مایع به‌صورت غیرعادی و سریع‌تر از حد معمول درحال کاهش است، ممکن است خودرو دچار این مشکل شده باشد.
2- احساس بوی روغن سوخته در خودرو
یکی دیگر از نشانه‌های بارز بویی است که خودرو ایجاد می‌کند. هنگامی که این مایع پس از تماس با اجزای داغ گرم می‌شود، بوی مشخصی می‌دهد.
3- دود آبی اگزوز
یکی دیگر از علائم روغن سوزی خودرو، خروج دود آبی رنگ از اگزوز درحین کارکرد موتور است. مخصوصا زمانی خودرو با سرعت بیشتر حرکت می‌کند، این دود بیشتر می‌شود.
در برخی موارد، ممکن است خودرو دچار این مشکل شود اما از دود آبی رنگ خبری نباشد. پس نبود دود آبی به‌معنی عدم وجود ایراد نیست.
4- افت شتاب خودرو
در خودروهای دچار این مشکل، شتاب افت‌کرده و شمع‌های آن نیز چرب می‌شود. گاهی چربی دهانه اگزوز نیز می‌تواند نشانه آن باشد.
انواع روغن سوزی خودرو
احتمالا شما متوجه برخی از علایم ذکر شده در بالا شده‌اید. نکته بعدی این است که بفهمیم چرا این اتفاق می‌افتد. اما در ابتدا بهتر است انواع آن را بشناسیم.
- روغن سوزی داخلی
اگر روغن شما می‌سوزد، ممکن است قطعاتی که با هم کار می‌کنند تا آن را از محفظه احتراق دور نگه دارند، فرسوده شده‌اند. به‌عنوان مثال، شیرها، آب‌بند، حلقه‌ها، واشرها و …
محفظه احتراق مکانی است که هوا و سوخت را با هم ترکیب می‌کند تا توسط شمع‌ها مشتعل شود و انرژی لازم برای روشن‌شدن خودرو را فراهم کند.
هنگامی که این اجزا معیوب باشند، این مایع به‌داخل مخلوط سوخت و هوا نفوذ می‌کند و باعث سوختن آن می‌شود.
- روغن سوزی خارجی
شرایط خارجی زمانی اتفاق می‌افتد که این مایع از موتور خارج می‌شود و روی سطح داغ بیرون موتور می‌ریزد. نشانه این نوع ایراد این است که این مایع در بیرون می‌سوزد و بوی روغن سوخته می‌دهد.
دلایل روغن سوزی خودرو
اگر خودروی شما چه در داخل و چه در خارج روغن می‌سوزاند، ممکن است به‌دلایل زیر باشد:
1- واشر سر دمنده
واشرسر کمک می‌کند تا فشار شلیک سیلندرها به دام بیفتد و روغن‌موتور یا مایع خنک‌کننده را از ورود به‌داخل یا خارج سیلندرها محدود می‌کند.
واشرسر منفجرشده از گرمای بیش از حد موتور ناشی می‌شود. گرمای بیش از حد موتور اغلب به‌دلیل کمبود مایع خنک‌کننده، پمپ‌های آب ناکارآمد و رادیاتورها ایجاد می‌شود.
هنگامی که این واشر منفجر می‌شود یا از جای خود خارج می‌شود، این مایع به‌داخل سیلندرها راه پیدا می‌کند. خنک‌کننده‌ها در سیلندر باعث انتشار دود سفید از لوله اگزوز و از دست‌دادن مایع خنک‌کننده بدون هیچ نشانه‌ای از نشتی می‌شوند. سایر علایم واشرسر منفجر، پرتاب مایع خنک‌کننده در مخزن خنک‌کننده و رادیاتور و گرم‌شدن بیش از حد موتور است.
2- آسیب دیدن مخزن روغن
مخزن جزیی از سیستم موتور است. به‌قسمت پایین موتور متصل می‌شود روغن درون آن نگهداری می‌شود.
برخورد وسایل‌نقلیه به‌سطوح ناهموار می‌تواند باعث نشت و کمبود این مایع شود. نشانه‌ای از مشکل در مخزن، چک کردن مایع زیر خودرو است.
3- رینگ پیستون فرسوده
یکی از دلایل روغن سوزی خودرو رینگ‌های فرسوده است. رینگ پیستون به رینگ کنترل نیز معروف است. این کار به‌گونه‌ای است که دیواره‌های سیلندر و قطعات متحرک موتور را روغن‌کاری کرده، بدون این‌که اجازه دهد این مایع به‌داخل محفظه احتراق برود.
یک رینگ پیستون گیر کرده، شکسته یا فرسوده به این مایع اجازه نمی‌دهد تا قطعات موتور را به‌خوبی روان کند و به این ترتیب، این مایع راه خود را به‌محفظه احتراق پیدا می‌کند و خودرو دچار ایراد می‌شود.
اگر رینگ‌ها از کار بیفتند، گاهی اوقات با آتش‌سوزی موتور و انتشار دود آبی در هنگام شتاب مواجه می‌شوید.
یکی دیگر از نشانه‌های خرابی رینگ پیستون، مصرف روغن بیشتر است حتی زمانی که نشتی خارجی وجود ندارد.
4- سوپاپ PCV خراب
سوپاپ‌های PCV که به‌عنوان دریچه‌های تهویه میل لنگ شناخته می‌شوند، کانالی دارند که از طریق آن فشار موتور خارج می‌شود. هنگامی که موتور فشار را آزاد می‌کند، از PCV عبور می‌کند و وارد منیفولد ورودی می‌شود.
گرفتگی، گیرکردن یا خرابی سوپاپ PCV اجازه نمی‌دهد فشار از موتور خارج شود. درعوض، فشار موتور را در سوپاپ PCV ایجاد می‌کند و آن را به موتور باز می‌گرداند، آب‌بندی‌ها را دچار مشکل می‌کند و مایع را به داخل سیلندرها فشار می‌دهد. روغن سوزاندن سوپاپ PCV نشان می‌دهد که سوپاپ معیوب بوده و قادر به‌انتقال فشار موتور نیست.
5- نشتی سوپاپ و آب‌بندی
یکی دیگر از دلایل روغن سوزی خودرو نشتی سوپاپ‌ها است. وظیفه سوپاپ‌های ورودی و خروجی، روان‌کردن عملکرد خودرو است. درحالی که مخلوط سوخت و هوا از طریق سوپاپ‌های ورودی وارد سیلندرها می‌شود، مخلوط سوخته از طریق دریچه‌های خروجی سیلندر را ترک می‌کند.
هنگامی که سوپاپ آسیب می‌بینند، دود مایل به آبی رنگی که از اگزوز در هنگام حرکت خودرو ساطع می‌شود، که نشان‌دهنده مشکل در این قطعه است.
6- استفاده از روغن نامناسب
برخی از موتورها در حین کار حرارت بسیار بالایی تولید می‌کنند. استفاده از روغنی که نمی‌تواند حرارت موتور را تحمل کند، احتمالا باعث این مشکل می‌شود.
پیشگیری از روغن سوزی خودرو
اما همانطور که از قدیم گفته‌اند، پیشگیری بهتر از درمان است! در ادامه عواملی را که باعث پیشگیری از روغن سوزی خودرو می‌شود را مرور می‌کنیم.
1- مهم‌ترین موضوع استفاده از روغن موتور مناسب و با کیفیت است. با دقت به دفترچه راهنمای خودرو می‌توانید بهترین نوع برای خودروی خود را خریداری کنید.
2- سرویس دوره‌ای و تعویض به‌موقع
3- کنترل به‌موقع و مداوم سطح مایعات موتور
4- سعی کنید درهربار تعویض روغن فیلتر آن را نیز تعویض کنید.
5- باز نکردن ترموستات خودرو
6- به هیچ عنوان موتور خودرو را با گازوئیل یا مواد مشابه نشویید.
مراحل رفع روغن سوزی خودرو
اولین قدم برای رفع این ایراد خودرو ، شناسایی عاملی است که باعث نشت این مایع شده است. نشت خارجی می‌تواند در اثر سایش و پارگی هر یک از اجزای زیر ایجاد شود:
با وجود مشکلات متعددی که ممکن است باعث سوختن و مصرف بیش از حد شود، می‌توانید قبل از مراجعه به‌مکانیک، چند موضوع رایج را در خودروی خود بررسی کنید.
مرحله 1
درپوش‌های سوپاپ خود را بررسی کنید. در صورت شل‌بودن روکش سوپاپ یا خرابی آب‌بندها، نشت‌های جزیی و بدون فشار می‌توانند در اینجا ایجاد شوند. پیچ‌ها را چک کنید و در صورت شل‌بودن آن‌ها را سفت کنید. مراقب باشید که درپوش سوپاپ را بیش از حد سفت نکنید تا ترک نخورد یا خم نشود. استفاده از آچار گشتاور به جلوگیری از سفت‌شدن بیش از حد کمک می‌کند.
مرحله 2
اگر متوجه شدید که درپوش‌های شل مشکلی ندارند، درپوش‌های سوپاپ را بردارید. واشرهای حلقه‌ای را بررسی کنید. اگر ترک‌خورده یا خراب شده‌اند، آن‌ها را تعویض کنید. به‌آرامی واشر را با یک پیچ‌گوشتی بیرون بیاورید، شیارها را از زباله‌ها و کثیفی تمیز کنید و واشرهای جدید را وارد کنید.
مرحله 3
فیلتر خودرو را بررسی کنید. ممکن است کارایی خودر از دست داده باشد، در نتیجه این مایع فیلتر را مسدود کرده و احتمالا به اطراف پرتاب می‌شود (داخل و بیرون موتور آلوده‌شده و نشت می‌کند). این مایع همچنین می‌تواند فیلتر را دور بزند – موتورهای جدیدتر دارای سیستم‌های بای‌پس هستند تا اطمینان حاصل کنند که مقداری روغن، حتی اگر کثیف باشد، به‌موتور برمی‌گردد –
همچنین، مطمئن شوید که واشر فیلتر قبلی برداشته شده باشد و خودرو دو واشر فیلتر نداشته باشد. داشتن دو واشر باعث آب‌بندی بد و نشتی یا فشار ضعیف می‌شود. فیلتر را عوض کنید و حتما با هر بار تعویض روغن فیلتر را نیز عوض کنید.
مرحله 4
تعویض به‌موقع ساده‌ترین راه برای پیشگیری از این مشکل خودرو است. اگر مدت زیادی است که روغن خود را تعویض نکرده‌اید، مایع کثیف موتور شما به‌دلیل وجود مواد جامد در آن، سریع‌تر از مایع تمیز می‌سوزد.
مرحله 5
ماشین خود را نزد یک مکانیک حرفه‌ای ببرید، اقدامات خودتان کمک چندانی نمی‌کند. اگر مکانیک نیستید و موتور شما از مشکلات سوپاپ، آسیب پیستون یا رینگ پیستون، مشکلات سوپاپ PCV یا سایر مشکلات ساییدگی داخلی موتور رنج می‌برد، به‌نظر و تعمیرات حرفه‌ای نیاز دارید.
سخن پایانی
اگر خودروی شما دچار مشکل این ایراد شد، سریع‌تر اقدام کنید زیرا بی‌توجهی به این موضوع، منجر به آسیب به‌قطعات دیگر خودرو مثل شمع‌ها، میل‌لنگ، آب‌شدن اتصالات غیرفلزی موتور، پیستون‌ها، سیلندرها و رادیاتور می‌شود. پس سریعا به‌تعمیرکار مطمئن خود مراجعه کنید تا این مشکل را برطرف کنید.
اگر سفیر تپسی هستید می‌توانید با مراجعه به صفحه باشگاه سفیران تپسی در هر شهر، از تخفیف تعمیرات خودرو و خرید لوازم‌یدکی استفاده کنید. اگر سفیر تپسی نیستید، بعد از ثبت نام در صفحه ثبت نام راننده تپسی، می‌توانید از خدمات ویژه تخفیفی باشگاه سفیران تپسی استفاده کنید.
سوالات متداول
1- علائم اصلی این مشکل چیست؟
علائم رایج این ایراد شامل:
خروج دود آبی‌رنگ از اگزوز
کاهش سریع سطح روغن موتور
بوی سوختگی در خودرو
کاهش عملکرد موتور و کاهش قدرت
مصرف بیش از حد سوخت
2- چرا خودرو دود آبی‌رنگ از اگزوز خارج می‌کند؟
دود آبی معمولاً نشان‌دهنده ورود این مایع به محفظه احتراق و سوختن آن به همراه سوخت است. این دود از علائم بارز روغن‌سوزی است.
3- آیا این ایراد خطرناک است؟
بله، این مشکل می‌تواند باعث خرابی جدی موتور شود، به‌ویژه اگر این مایع به‌سرعت کاهش یابد و سطح آن پایین بیاید. همچنین می‌تواند به کاهش عملکرد خودرو و افزایش هزینه‌های تعمیر منجر شود.
4- آیا می‌توان با روغن‌سوزی به رانندگی ادامه داد؟
خیر. رانندگی با موتور دارای این ایراد توصیه نمی‌شود، زیرا ممکن است باعث آسیب جدی به موتور شود و هزینه‌های تعمیر را افزایش دهد.
5- چطور می‌توان مشکل روغن‌سوزی را برطرف کرد؟
تعمیر این ایراد بستگی به علت آن دارد. ممکن است نیاز به تعویض رینگ پیستون، واشر سر سیلندر، یا تعمیر سوپاپ‌ها باشد. این تعمیرات نیاز به مهارت دارند و باید توسط مکانیک انجام شوند.