انواع رنگ پلاک خودرو
پلاک خودروها رنگ دارند؟! شما هم تابه‌حال به این موضوع فکر نکرده بودید؟ اگر شما هم مثل ما تا امروز تمام پلاک‌ها را سفید می‌دیدید و از کنار پلاک‌های رنگی بدون توجه عبور می‌کردید، باید بدانید که پلاک خودروها رنگ‌های مختلفی دارند که گاها چشمان ما آن‌ها را از پلاک‌های معمولی تمیز نمی‌دهد. به همین دلیل این مطلب قرار است تا انتها شما را غافلگیر کرده و پرده از حقایق جالبی در مورد انواع رنگ پلاک خودرو برای شما بردارد.
انواع رنگ پلاک خودرو و معنی هر کدام چیست؟
در بیشتر کشورها این یک قانون است که رنگ پلاک خودرو به‌عنوان یک ابزار برای تشخیص سریعِ نوع استفاده یا وضعیت خاص وسیله نقلیه، مورد استفاده قرار بگیرد.
این رنگ‌ها همگی می‌توانند نشان‌دهنده این موضوع باشند که خودرو عمومی، تجاری، دیپلماتیک، موقت، وارداتی یا متعلق به ارگان خاصی بوده که در سطح شهر و جاده تردد دارد.
در برخی کشورها مثل کشور خودمان هم پلاک‌های اصناف، تاکسی‌ها یا خودروهای نمایندگی‌ها با رنگ‌های متفاوت مشخص می‌شوند تا مأموران بتوانند با یک نگاه، سریعا همه‌چیز را تشخیص دهند.
حالا با هم تمام رنگ‌های پلاک‌های موجود در ایران را بررسی خواهیم کرد.
پلاک سفید: خودروهای شخصی و عادی
در کشور ما پلاک‌های سفید عموما برای خودروهای شخصی و عادی صادر می‌شوند، یعنی بیشترین تعداد پلاک‌ها در خیابان‌ها از این نوع بوده و هدف اصلی هم شناسایی وسایل نقلیه متعلق به اشخاص حقیقی است.
بیشتر بخوانید: جریمه مخدوش کردن پلاک ماشین و موتورسیکلت
از نظر ظاهری، پلاک‌های شخصی معمولاً حروف و اعداد سیاه بر روی زمینه سفید دارند و در پنل سمت راست پلاک هم یک کادر کوچک، شامل کد استانی (دو رقمی) و عبارت «ایران» درج شده است.
نمونه گرافیکی استاندارد این قالب را می‌توانید در جستجوگر گوگل، بخش تصاویر به راحتی مشاهده کنید.
پلاک سفید چند گونه هم دارد که از لحاظ معنایی مهم هستند:
- پلاک سفید عادی (حروف و اعداد معمولی) – خودروهای شخصی.
- پلاک سفید با حرف «گ» – پلاک گذر موقت (گذر موقت وارداتی یا موقت) که محدودیت زمانی تردد داشته و در بخش سمت راست به جای کد استان، تاریخ انقضای مجوز تردد را ثبت می‌کنند.
- پلاک سفید با نشان ویلچر – متعلق به خودروهایی است که راننده آن‌ها افراد دارای معلولیت یا جانباز هستند که برای کسب امتیازهای قانونی و تسهیلات خاص این‌گونه طراحی شده‌اند.
نکته تکمیلی: بخشی از حروف الفبا و برخی نمادها برای پلاک‌های ویژه (نظامی، انتظامی، تاکسی یا عمومی، دیپلماتیک و غیره) محفوظ است و بنابراین در پلاک‌های شخصی از همه حروف استفاده نمی‌کنیم.
این تخصیص‌ها در شناسنامه‌های مرجع پلاک‌ها و شرح رنگ و حرف‌ها به‌طور کامل شرح داده شده‌اند.
بیشتر بخوانید: هزینه تعویض پلاک خودرو ۱۴۰۴
پلاک زرد: خودروهای عمومی و کشاورزی
می‌رسیم به پلاک‌های زرد و حضورشان در سطح شهر! پلاک‌های زرد معمولا به 2 دسته مشخص تقسیم‌بندی می‌شوند:
- پلاک‌های مربوط به وسایل نقلیه و ناوگان حمل‌ونقل عمومی (مانند تاکسی‌ها، اتوبوس‌ها، مینی‌بوس‌ها و خودروهای مسافربری)
- پلاک‌های مربوط به ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی (تراکتور، کمباین و امثال آن).
پلاک‌های عمومی معمولاً با پس زمینه زرد و اعداد و حروف مشکی چاپ می‌شوند و به‌طور ثابت حرف «ع» (مخفف «عمومی») در ترکیب‌شان دیده می‌شود تا نوع کاربری (عمومی) آن‌ها به‌راحتی قابل تشخیص باشد.
این پلاک‌ها برای شناسایی سریع ناوگان حمل‌ونقل عمومی در زمان اِعمال مقررات و مدیریت ترافیک مورد استفاده هستند.
پلاک‌های مربوط به ادوات کشاورزی هم همین ترکیب رنگ (مشکی روی سطح زرد) را دارند اما معمولاً با حرف «ک» (مخفف «کشاورزی») مشخص می‌شوند و برای ماشین‌آلات کشاورزی هستند.
از نظر قالب ظاهری، اعداد و حروف روی زمینه زرد چاپ شده و در بخش مشخصی از پلاک کد منطقه و استان درج می‌شود.
صدور این پلاک‌ها هم دقیقا بر طبق ضوابط مرکز شماره گذاری و تعویض پلاک پلیس راهور صورت خواهد گرفت.
پلاک قرمز: خودروهای دولتی و تشریفاتی
پلاک‌های قرمز در میان انواع رنگ پلاک خودرو به خودروهای «دولتی» و «تشریفاتی» اختصاص دارند.
بیشتر بخوانید: وکالت تعویض پلاک خودرو
این طبقه‌بندی و قالب جدید پلاک‌ها از سوی مرکز شماره‌گذاری پلیس راهور ناجا اعلام شده و در اطلاعیه‌ها و بازتاب رسانه‌ای آن (خبرگزاری‌های رسمی) هم به‌طور کامل شرح داده شده است.
البته پلاک‌های قرمز هم 2 دسته هستند که در این بخش به آن‌ها پرداخته‌ایم.
پلاک تشریفات
پلاک‌های تشریفات معمولاً به‌صورت نوشتار سفید بر زمینه قرمز طراحی می‌شوند و در سمت چپ آن‌ها کلمه فارسی «تشریفات» و معادل انگلیسی «PROTOCOL» درج می‌شود.
این پلاک‌ها برای خودروهایی به‌کار می‌روند که در مأموریت‌ها و فعالیت‌های رسمی تشریفاتی دولت و مقامات بلند پایه استفاده می‌شوند.
پلاک دولتی (حرف «الف»)
دسته دیگر پلاک‌های قرمز دارای حرف «الف» (با نوشتار سفید بر زمینه قرمز) هستند که به خودروهای سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی تعلق می‌گیرند.
این پلاک‌ها برای خودروهایی صادر می‌شوند که عملاً متعلق به نهادهای دولتی بوده و به‌صورت رسمی اعلام شده که استفاده شخصی از این خودروها (یا بهره‌برداری خارج از چارچوب مأموریتی) مجاز نیست.
هدف اصلی تمایز پلاک‌های قرمز هم، شناسایی سریع و متمایز خودروهای وابسته به دولت و تشریفات و تسهیل مدیریت و نظارت سازمانی بر آن‌ها است.
پلاک سبز: خودروهای نظامی و انتظامی
پلاک‌های سبز عمدتا به‌طور مشخص برای خودروهای نیروهای نظامی و انتظامی تهیه شده‌اند. به‌عبارت دیگر، وقتی پلاکی با زمینه سبز می‌بینید معمولاً متعلق به یک نهاد انتظامی یا بخشی از نیروهای مسلح است.
به‌صورت دقیق‌تر، پلاک‌های سبز هم مانند پلاک‌های دیگر در 2 زیرگروه رایج ارائه می‌شوند:
- پلاک سبز با حرف «پ»: مخصوص خودروهای نیروی انتظامی (پلیس، از جمله راهور و یگان‌های مختلف انتظامی) که این‌گونه پلاک‌ها را به صورت ملی و با قالب ویژه‌ای صادر می‌کنند.
- پلاک سبز با حرف «ث»: که متعلق به خودروهای سپاه پاسداران است.
از نظر ظاهر و قالب، پلاک‌های سبز شامل حروف و اعداد سفید یا روشن بر روی زمینه‌ای سبز یا یشمی هستند.
پلاک آبی: خودروهای دیپلماتیک و نظامی
رنگ آبی این پلاک‌ها 2 کاربرد اصلی دارد:
- پلاک‌های دیپلماتیک و سیاسی که برای خودروهای وابسته به سفارت‌ها و نمایندگی‌های بین‌المللی صادر می‌شوند.
- و پلاک‌های سازمانی و نظامی با زمینه آبی تیره که به خودروهای نهادها و قوای مسلح اختصاص یافته‌اند.
پلاک دیپلماتیک (آبی – حروف D وS)
پلاک‌های دیپلماتیک با زمینه آبی صادر می‌شوند و در این قالب حروف لاتین «D» برای خودروهای دیپلمات و سیاسی و «S» برای خودروهای سرویس و خدمات سفارت‌خانه‌ها استفاده می‌شود.
این پلاک‌ها شامل شناسه عددی اختصاصی کشور و سازمان (سه رقم) و شماره‌های مخصوص (برای مثال شماره‌های 11D و 12 D برای شخص سفیر) اعمال می‌شوند و توسط مرکز شماره‌گذاری پلیس راهور ارائه خواهند شد.
پلاک‌های سازمانی و نظامی (آبی تیره – حروف اختصاصی)
در چارچوب ساماندهی پلاک‌های سازمانی، یک دسته دیگر از پلاک‌ها با زمینه آبی تیره هم هستند که برای وسایل نقلیه وابسته به نهادهای نیروهای مسلح و دستگاه‌های دفاعی طراحی شده‌اند.
نمونه‌های این پلاک‌ها شامل:
- «ث» برای خودروهای سازمانی سپاه.
- «ز» برای وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.
- «ف» برای ستاد کل نیروهای مسلح.
- «ش» برای ارتش.
- و «پ» برای خودروهای سازمانی نیروی انتظامی.
پلاک خاکی یا کرم: خودروهای ارتش
بررسی نشان داده‌اند که پلاک‌های خاکی یا کرم برای خودروهای نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران صادر می‌شوند.
پلاک‌ها با زمینه‌ی خاکی یا کرم به خودروهای سازمانی ارتش (نیروی زمینی) اختصاص دارند و در پلاک نمونه حرف شاخص «ش» برای تمایز این دسته مورا استفاده قرار گرفته است.
این پلاک‌ها زمینه‌ای در طیف «خاکی یا کرم» دارند و اعداد و حروف با رنگ مشکی بر روی آن‌ها چاپ شده است. در گوشه پلاک نیز کادر کد منطقه یا استان قابل مشاهده خواهد بود.
جایگاه نشانه‌گذاری این پلاک‌ها هم شامل حروف زیر است:
- «ث» برای سپاه.
- «ز» برای وزارت دفاع.
- «پ» برای نیروی انتظامی.
- «ف» برای ستاد کل.
- و «ش» برای ارتش.
هرچند قالب‌ها رسمی این پلاک‌ها در میان انواع رنگ پلاک خودرو رونمایی شده است، اما پیاده‌سازی کامل و جایگزینی همه پلاک‌های قدیمی زمان‌بر بوده و ممکن است هنوز در خیابان‌ها همچنان نمونه‌های قدیمی‌تر را مشاهده کنید.
پلاک بدون حرف یا با نماد: خودروهای مناطق آزاد
در آخر به پلاک‌های منطقه آزاد می‌رسیم که شامل پلاک‌های مناطقی مثل کیش، قشم، چابهار، انزلی و غیره هستند.
در شیوه مرسوم قدیمی این پلاک‌ها به‌صورت پس‌زمینه سفید و بدون حرف الفبای فارسی صادر می‌شوند. قالب مرسوم این پلاک هم شامل یک شماره پنج رقمی (شامل اعداد به‌صورت فارسی و در پایین به‌صورت لاتین) و در سمت چپ، لوگو یا نام منطقه آزاد است که تشخیص این پلاک را راحت‌تر می‌کند.
این پلاک‌ها عمدتا برای تردد در محدوده جغرافیایی همان منطقه آزاد طراحی شده‌اند و تردد خارج از محدوده بطور حتم برای آن‌ها نیازمند اخذ مجوز موقت یا طی کردن رویه‌های ترخیص خاص خواهد بود.
به همین دلیل پروسه شماره‌گذاری و حقوق گمرکی و عوارض این خودروها با خودروهای «پلاک ملی» متفاوت خواهد بود.
جمع‌بندی
خیر خوب اینکه از امروز دیگر برای شناختن انواع رنگ پلاک خودرو مشکلی نخواهید داشت و به راحتی می‌توانید با یک نگاه سریع به پلاک، کاربری خودرو را تشخیص دهید.
البته شاید حفظ کردن تمامی این رنگ پلاک‌ها با جزئیات کمی برای شما سخت باشد! ولی بازهم جای هیچ نگرانی نیست، چون ما توصیه می‌کنیم که این مطلب را بوکمارک کنید تا هر زمان که به اطلاعات خود شک داشتید، یا دچار فراموشی شدید، در دسترس‌تان باشد.
سوالات متداول
- پلاک سفید چه کاربردی دارد؟
برای خودروهای شخصی و عادی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- پلاک زرد مخصوص چه خودروهایی است؟
این رنگ برای خودروهای عمومی مثل تاکسی‌ها، اتوبوس‌ها و همچنین ماشین‌آلات کشاورزی استفاده می‌شود.
- پلاک قرمز به چه خودروهایی تعلق دارد؟
برای خودروهای دولتی، تشریفاتی و سازمانی این رنگ پلاک را صادر می‌کنند.
- پلاک سبز نشانه چیست؟
اختصاصا متعلق به خودروهای نظامی و انتظامی (نیروهای مسلح و پلیس) است.
- پلاک آبی و خاکی چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟
پلاک آبی برای خودروهای دیپلماتیک و برخی خودروهای نظامی درنظر گرفته شده، درحالی‌که پلاک خاک یا /کرم مخصوص خودروهای ارتش (نیروی زمینی) است.
