بر اساس آماری که پلیس راهور منتشر کرده‌است، عامل 40 تا 60 درصد از تصادفات رانندگی، خواب آلودگی و خستگی است. همچنین در این آمار ذکر شده که 21 درصد از تصادفات منجر به فوت نیز به خاطر خواب‌آلودگی رانند اتفاق می‌افتد. پس مهم است که اگر سفری جادهای و طولانی در پیش دارید با تکنیک های مقابله با خواب آلودگی هنگام رانندگی آشنا شوید. در این مقاله از وبلاگ تپسی با مرور این موارد….
1. استراحت کافی داشته باشید
تکنیک های مقابله با خواب آلودگی هنگام رانندگی چیز پیچیده‌ای نیست. همان دستورالعمل‌هایی است که باید برای رانندگی ایمن رعایت کنید. از مهمترین نکاتی که باید مورد توجه قرار دهید، استراحت کافی قبل از شروع سفر است. ممکن است در شرایط اضطراری مجبور شوید به سرعت برای یک سفر طولانی آماده شوید، اما اگر قصد کردید به یک سفر تفریحی بروید یا برنامه روتینی برای مسافرات جادهای دارید، حتما استراحت کافی داشته باشید.
2. غذای سبک بخورید!
یک رانندگی بی‌دردسر و ایمن به عوامل مختلفی بستگی دارد. از وضعیت فنی و ایمنی ماشین بگیرید تا تغذیه راننده! یکی از تکنیک های مقابله با خواب آلودگی هنگام رانندگی رعایت یک رژیم غذایی مناسب است. قبل از سفر از خوردن غذاهای سنگین و مخصوصا چرب بپرهیزید.
سعی کنید قبل از آغاز رانندگی یک وعده سبک بخورید تا پشت فرمان چرت نزنید.
3. تخمه بشکنید!
سال گذشته خبری عجیب در رسانه پخش شد. رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی استان یزد از پخش دو تن تخمه شور بین رانندگان در مسیرهای بین استانی خبر داد! هرچند بعدا وزارت بهداشت خوردن تخمه شور را برای سلامتی رانندگان مضر دانست، اما می‌توان گفت یکی از تکنیک های مقابله با خواب آلودگی در رانندگی شکستن تخمه است! البته نباید در خوردن این خوراکی زیاده روی کنید!
4. اگر خوابتان گرفت، کنار بزنید!
در هنگام رانندگی هر وقت احساس کردید پلک‌هایتان سنگین شده، ماشین را در استراحتگاه یا مکانی مناسب کنار بزنید و کمی بخوابید. سنگین شدن پلک‌ها از علائم خطرناکی است که نشان می‌دهد وقت استراحت است! تلاش برای باز کردن پلک‌ها جوابگو نیست و نهایتا منجر به خوابیدن پشت فرمان می‌شود.
5. گوش دادن به موزیک یکی از تکنیک های مقابله با خواب آلودگی هنگام رانندگی
اگر هنگام رانندگی احساس کردید چشمتان سخت باز می‌شود و ممکن است بخوابید، صدای موزیک ماشین را زیاد کنید. همچنین پادکست‌های متنوعی ساخته شده که می‌تواند در هنگام رانندگی، خواب شما را بپراند. البته باید توجه داشت که کاهی موزیک حواس راننده را پرت کرده و خودش باعث تصادف می‌شود!
بیشتر بخوانید: نکات مهم رانندگی در شب
6. قبل از رانندگی قرص‌های خواب‌آور مصرف نکنید!
یکی از راه های جلوگیری از خواب آلودگی هنگام رانندگی عدم استفاده از قرص‌های خواب آور است. بسیاری از داروها عوارض مثل منگی، خواب آلودگی و خستگی به دنبال دارند. حتی داروهایی که به صورت روزانه و بی‌حساب توسط ایرانی‌ها استفاده می‌شود. مثل انواع مسکن و داروهای ضد سرماخوردگی. به همین خاطر قبل از رانندگی حواس‌تان به داروهایی که مصرف می‌کنید؛ باشد.
7. همراه داشته باشید!
اگر مسیرتان طولانی است و قرار است مدت زیادی در جاده بمانید، سعی کنید همراهی پیدا کنید. کسی که هوای شما و رانندگی‌تان را داشته باشد و در طول مسیر با شما صحبت کنید!
8. خوردن قهوه یکی از تکنیک های مقابله با خواب آلودگی هنگام رانندگی
اگر به مصرف کافئین عادت دارید و دچار تپش قلب نمی‌شوید، مصرف قهوه یا نسکافه قبل از رانندگی انتخاب خوبی است. کافئین باعث می‌شود خواب آلودگی شما برطرف شود و پشت فرمان خوابتان نبرد.
9. حواس‌تان به تهویه ماشین باشد
تهویه مناسب ماشین و هوای تازه می‌تواند خواب آلودگی را از شما دور کند. به همین خاطر قبل از آغاز سفرهای جادهای حتما تهویه ماشین را سرویس کند. چه مسافرتتان در فصل سرما و زمستان باشد و چه در فصل تابستان، تهویه نقشی جدی در کیفیت رانندگی شما دارد.
10. آب بنوشید!
اگر احساس خواب‌آلودگی و خستگی می‌کنید؛ آب بنوشید. کاهش آب بدن به طور مستقیم بر انرژی شما تاثیرگذار است. سعی کنید همیشه در ماشین خود یک بطری آب خنک نگهدارید تا در مواقع لازم بنوشید.
11. آدامس بجوید!
یکی دیگر از راه‌های مقابله با خواب آلودگی هنگام رانندگی جویدن آدامس است. آدامس بجوید تا هنگام راندن خودرو چرت نزنید.
12. نفس‌هلی عمیق بکشید!
یکی دیگر از راه‌های افزایش هوشیاری و مقابله با خواب‌آلودگی، کشیدن نفس‌های عمیق است. عمیق نفس بکشید تا اکسیژن بیشتری وارد خون‌تان شود و هوشیار بمانید.
13. رانندگی بامدادی را فراموش کنید
بسیاری از تصادفات رانندگی در ساعات 2 تا 5 بامداد اتفاق می‌افتد. دلیل آن هم مشخص است. خستگی راه و خواب آلودگی راننده در این ساعات می‌تواند کار دستش بدهد. پس ساعت سفر را طوری تنظیم کنید که در این ساعات پشت فرمان نباشید.
بیشتر بخوانید: ۲۳ عادت بد رانندگی که باید ترک کنید
عوامل موثر در خواب آلودگی رانندگان چیست؟
اما چه عواملی باعث می‌شود رانندگان پشت فرمان چرت بزنند و بخوابند؟ از این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- به هم ریختن ساعت خواب
- افسردگی
- کم‌خونی
- رانندگی مستمر در ساعت‌های طولانی
- عوارض دارویی و سبک زندگی
علائم خواب آلودگی هنگام رانندگی
بعد از آشنایی با تکنیک های مقابله با خواب آلودگی هنگام رانندگی بهتر است علائم آن را بشناسیم. علائمی که نشان می‌دهد راننده از وقت خوابش گذشته و باید هرچه زودتر ماشین را متوقف کند. این نشانه‌ها عبارت است از:
- سنگین‌شدن پلک‌ها
- کشیدن خمیازه‌های مکرر
- خستگی چشم
- عدم توانایی در کنترل درست ماشین
- افزایش ناگهانی سرعت
- اشتباه رفتن مسیر
نتیجه‌گیری
چند ثانیه بسته ماندن پلک‌ها نیز می‌تواند در رانندگی منجر به فاجعه شود. به همین خاطر بهتر است با مرور موارد گفته شده در این نوشته مانند نوشیدن قهوه، استراحت کافی، گوش دادن به موزیک و … ایمنی خود را تضمین کنید.
سوالات متداول
1. چگونه می‌توان خواب‌آلودگی را به سرعت برطرف کرد؟
نوشیدن یک فنجان قهوه یا چای حاوی کافئین، شستشوی صورت با آب سرد، انجام حرکات کششی یا پیاده‌روی کوتاه برای افزایش جریان خون، استراحت در میان راه و .. از جمله راه‌های مقابله با خواب آلودگی در رانندگی است.
2. چه دلایلی باعث خواب‌آلودگی مداوم می‌شوند؟
از جمله دلایل این اتفاق را می‌توان کمبود خواب یا اختلال در کیفیت خواب، تغذیه نامناسب، بیماری‌هایی مانند کم‌خونی یا مشکلات تیروئید، مصرف برخی داروها که عوارض جانبی خواب‌آوری دارند و … دانست.
3. چه غذاها یا نوشیدنی‌هایی برای مقابله با خواب‌آلودگی موثرند؟
مواد غذایی غنی از پروتئین، مانند آجیل و تخم‌مرغ، میوه‌های تازه مانند سیب و پرتقال برای افزایش انرژی، نوشیدنی‌هایی مانند قهوه، چای سبز یا آب خنک و …