موقع گیر کردن خودرو در شن و ماسه و گل چه کنیم؟
برای هر رانندهای، چه یک طبیعتگرد باشد و چه رانندهای که برای فرار از ترافیک وارد یک کوچه و پسکوچهها شده، آن هم در نیمه دوم سال و در میانه بارندگیهای شدید، گیر کردن خودرو در شن و ماسه و گل تجربه تلخی را رقم زده است. همه از این اتفاق شوکه میشوند؛ اما برای فرار از گرفتاری چند دقیقهای در خیابان یا چند ساعته در بیابان باید بهترین تصمیم را بگیرید. در این مقاله تپسی، توضیح میدهیم که چگونه با روشهای علمی و عملی، بدون آسیب زدن به خودرو، از این وضعیت نجات پیدا کنید.
چرا خودرو در شن و ماسه و گل گیر میکند؟
دلیل این موضوع را میدانید؟ چرا چرخهای قفل شده و در گلولای گیر میکنند؟ پیدا کردن ریشه مشکلات، اولین قدم در حل هر مسئله است. مهمترین دلایلی که باعث میشود خودرو در ماسه و شن گیر کند شامل موارد زیر است:
۱- کاهش اصطکاک چرخها
وقتی لاستیک روی سطحی قرار میگیرد که ذرات به راحتی روی هم میلغزند و تکان میخورند، اصطکاک یا همان چسبندگی لازم برای حرکت از بین میرود.
در این شرایط، چرخ به جای هل دادن ماشین به جلو، دور خود میچرخد.
بیشتر بخوانید: نحوه روشن کردن خودرو در زمستان
۲- گاز دادن بیش از حد
بزرگترین اشتباه رانندگان در چنین شرایطی، فشار دادن پدال گاز به محض ایستادن است. اشتباهی که معمولا حرفهایها انجام نمیدهند.
این کار باعث میشود چرخها با سرعت زیاد بچرخند و شن یا گل زیر خود را خالی کنند. نتیجه این کار فرو رفتن بیشتر ماشین در زمین است.
۳- وزن نامتوازن خودرو
اگر بار خودرو در یک سمت بیش از حد باشد، چرخهای آن سمت فشار بیشتری به زمین سست زیر چرخها وارد و احتمال فرو رفتن را دوچندان میکند.
۴- فشار باد نامناسب لاستیکها
لاستیکی که باد زیادی داشته باشد، سطح تماس کمتری با زمین دارد. در زمینهای نرم، مانند شن و ماسه، برای خلاصی به سطح تماس حداکثری نیاز است تا فشار وزن خودرو روی بیشتری پخش شود.
اولین کار بعد از گیر کردن خودرو در گل چیست؟
حفظ آرامش خود را حفظ کنید. این ساده و البته مهمترین کاری است که در بروز بحرانها میتوان انجام داد. در ادامه وقتی مشکلات اصلی را بشناسید، پیدا کردن راهحل بسیار ساده است:
۱- گاز ندهید و چرخها را نچرخانید
به محض اینکه احساس کردید ماشین حرکت نمیکند و چرخها در جا میچرخد، پا را از روی گاز بردارید. گاز دادن در چنین شرایطی فقط اوضاع را بدتر میکند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با لاستیک زمستانی
۲- وضعیت زمین زیر چرخها را بررسی کنید
در هر شرایط آب و هوایی، باید از ماشین پیاده شده و وضعیت چرخها و زمین زیر پای خود را بررسی کنید. ببینید چند چرخ فرو رفتهاند.
اگر شاسی خودرو به زمین چسبیده باشد، که کار خیلی سخت است. باید زیر ماشین را با بیل یا حتی شده دست، خالی کنید تا چرخها کمی آزاد شوند.
۳- فرمان را صاف نگه دارید
چرخهای کج اصطکاک بیشتری ایجاد میکنند و مانند سد عمل میکنند. فرمان را کاملا صاف کنید تا مقاومت در برابر حرکت به حداقل برسد.
روشهای خارج کردن خودرو از شن و ماسه
شن و ماسه بسیار ریز و دانهای هستند؛ برعکس گل تکه تکه است و خاصیت چسبندگی دارد. گرفتاری در شن و ماسه و گل راهکارهای متفاوتی را میطلبد:
۱- کم کردن باد لاستیکها
این سادهترین و طلاییترین روش در کویر و ساحل است. با کم کردن باد لاستیک، لاستیک پهن شده و سطح تماس آن بیشتر می شود. همین کار ساده باعث میشود ماشین روی شن «شناور» شود.
۲- استفاده از تخته، سنگ یا موکت زیر چرخ
باید چیزی زیر چرخهای قرار دهید که اصطکاک ایجاد کند. کفپوشهای خودرو (حتی موکتها)، سنگهای پهن یا تخته چوبی که خطر پنچری نداشته باشد، بهترین گزینهها هستند. باید آنها را تا حد ممکن زیر لاستیک فشار داد.
بیشتر بخوانید: تجهیزات ضروری خودرو در زمستان
۳- حرکت گهوارهای جلو و عقب
در خودروهای دندهای، با تعویض سریع بین دنده یک و عقب، سعی کنید ماشین را مثل گهواره تکان دهید تا انرژی کافی برای خروج از چاله را پیدا شود. هرچه راننده حرفهایتر باشد، این کار را سریعتر و راحتتر انجام میدهد.
۴- خاموش کردن سیستم کنترل کشش (TCS)
در بیشتر خودروهای جدید، سیستم کنترل کشش مانع از چرخش هرز چرخها میشود. اما در شنزار، به کمی چرخش نیاز است تا از چاله خارج شوید؛ پس در این مواقع دکمه TCS یا ESP را خاموش کنید.
روشهای خارج کردن خودرو از گل و لای
گل و لای چسبنده است و شیارهای لاستیک را پر میکند. این کار باعث میشود که سطح صیقلی بیشتر شود.
پاک کردن گل جلوی چرخها
با یک بیل یا حتی دست، مسیری را جلوی چرخها باز کنی؛. حداقل برای یک متر.
استفاده از طناب یا بکسل
اگر خودروی دیگری همراه شماست، استفاده از سیمبکسل مطمئنترین راه است.
دقت کنید بکسل باید به نقاط اتصال استاندارد شاسی وصل شود. اگر هم همراهی ندارید، از محلیها یا خودروهای امدادی کمک بگیرید.
بیشتر بخوانید: نکاتی برای آماده کردن خودرو در زمستان
کمک گرفتن از نیروی انسانی
هل دادن در لحظهای که راننده نیمکلاچ میکند بسیار موثر است. از همراهانتان کمک بخواهید.
چه کارهایی اوضاع را بدتر میکند؟
گاز دادن ناگهانی
این کار باعث فرو رفتن چرخها در عمق بیشتر میشود. اتفاقی که فقط اوضاع را بدتر میکند.
چرخاندن شدید فرمان
این کار باعث میشود لاستیکها مثل بیل، زمین را کنار بزنند و ماشین عمیقتر دفن شود. خارج کردن خودرو در این شرایط خیلی سخت میشود.
استفاده نادرست از بکسل
وصل کردن سیمبکسل به سپر یا قطعات غیر از شاسی میتواند خسارات سنگینی به بدنه وارد کند. در متصل کردن بکسل دقت کنید.
تلاش مکرر بدون تغییر شرایط
اگر روشی بار اول جواب نداد، بدون تغییر در اصطکاک یا فشار باد، تکرار آن بیفایده است.
تجهیزات ضروری برای نجات خودرو در طبیعت
داشتن این چکلیست برای سفرهای آفرودی و جادههای خاکی ضروری است:
| نام وسیله | کاربرد | اهمیت |
| طناب بکسل استاندارد | کشیدن خودرو توسط ماشین دیگر | حیاتی |
| بیل تاشو | خالی کردن زیر شاسی و جلوی چرخها | بسیار زیاد |
| تخته یا سندل نجات | ایجاد اصطکاک زیر چرخ در شن و گل | حرفهای |
| کمپرسور باد و گیج فشار | تنظیم مجدد باد لاستیک پس از خروج از چاله | حیاتی |
چه زمانی باید درخواست کمک کنیم؟
اگر شاسی ماشین کاملا روی زمین نشسته، موتور بیش از حد داغ شده یا هوا در حال تاریک و سرد شدن است و تجهیزات کافی ندارید، زمان آن رسیده که با امداد خودرو یا تیمهای محلی تماس بگیرید.
بیشتر بخوانید: علت استارت نخوردن ماشین در هوای سرد
اصرار به انجام این کار به تنهایی و بدون کمک، در این شرایط میتواند باعث سوختن صفحه کلاچ یا آسیب به دیفرانسیل شود.
جمعبندی
گیر کردن در شن و گل بخشی از رانندگی در طبیعت است، به شرطی که ابزار و دانش کافی داشته باشید. همیشه به یاد داشته باشید که کمکردن باد لاستیک در شن و ایجاد مسیر اصطکاک در گل، کلید نجات شماست.
سوالات متداول (FAQ)
- آیا ریختن آب روی شن به خروج ماشین کمک میکند؟ بله؛ شن مرطوب سفتتر از شن خشک است. مرطوب کردن مسیر جلوی لاستیک میتواند اصطکاک را افزایش دهد.
- اگر ماشین اتوماتیک بود، چطور حرکت گهوارهای انجام دهیم؟ در ماشینهای اتوماتیک تعویض سریع بین D و R میتواند به گیربکس آسیب بزند. بهتر است از روش کم کردن باد و قرار دادن شیای زیر چرخ استفاده کنید.
3. چرا بعد از خروج از شن باید بلافاصله باد لاستیک را زیاد کنیم؟ رانندگی با لاستیک کمباد روی آسفالت باعث داغ شدن شدید لاستیک، آسیب به دیوارهها و احتمال جدا شدن لاستیک از رینگ میشود.
