علائم مهم خرابی پمپ روغن موتورسیکلت چیست؟
شاید تصور کنید که اویل پمپ یا همان پمپ روغن فقط مخصوص اتومبیل است! اما واقعیت چیز دیگری است. اویل پمپ را میتوانید در موتورسیکلتها هم مشاهده کنید که وظیفه اصلی آن روانکاری فنی بوده و بر روی تمام قطعات و اجزای فنی موتورسیکلت هم تاثیرگذار است.
مثلا اگر به تعمیرگاه موتورسیکلتها رفته باشید، میبینید که کف تعمیرگاه پر از روغن بوده و تقریبا تمام قطعات فنی یک موتورسیکلت به روغن آغشته شدهاند. این همان عملکرد سیستم روانکاری است که شاید در موتورسیکلتها کمتر به آن توجه میشود.
اویل پمپ در موتورسیکلت و شرح وظایف آن
اویل پمپ موتورسیکلت در اصل یکی از اساسیترین اجزای سیستم روانکاری است و نقش آن تضمین گردش مداوم و یکنواخت روغن در میان قطعات حساس موتور است. این قطعه با مکش روغن از کارتل و ارسال آن با فشار مناسب به بخشهایی مانند میللنگ، میلسوپاپ، یاتاقانها و مجموعه پیستون، از افزایش اصطکاک، داغ شدن بیش از حد و آسیبهای جدی جلوگیری میکند.
عملکرد صحیح اویل پمپ در موتورسیکلتهایی که دور موتور بالاتر و سیکل کاری پرفشارتری دارند، اهمیت دوچندان داشته و خودش را بیشتر نشان میدهد.
همینطور از دیگر وظایف اویل پمپ میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش میزان ساییدگی و خوردگی در قطعات و سطوح به واسطه پر شدن فضاهای بین آنها و پیشگیری کردن از سایش سطوح قرار گرفته بر روی یکدیگر.
- کمک کردن به عایقبندی قطعاتی مثل رینگ و پیستون به واسطه جلوگیری کردن از نشت گازهای موجود در درون سیلندر.
- تمیز شدن قطعات مختلف موتور که با استفاده از روغن شستهشده و بهراحتی آلودگیهای آنها از بین میرود و بعد از آن هم روغن فیلتر میشود.
- خنک شدن قطعاتی که به واسطه ایجاد اصطکاک، انتقال و دریافت گرما، دچار افزایش دما شدهاند که این خنککنندگی حین کار و حرکت انجام میشود.
- کم شدن ارتعاش موتور که با دفع کردن ضربات به واسطه خاصیت هیدرولیکی موجود در روغن موتور رخ میدهد.
- کم شدن هدر رفت انرژی به دلیل کمشدن میزان اصطکاک بین قطعات مختلف متحرک در موتور.
بیشتر بخوانید: علائم خرابی شمع موتور سیکلت
انواع اویل پمپ موتورسیکلت
اویل پمپهای مورد استفاده در موتورسیکلتها معمولاً در 3 گروه اصلی قرار میگیرند.
| نوع اویل پمپ | ویژگیها / توضیح کوتاه | مورد استفاده معمول |
| اویل پمپ دندهای | ساختار ساده و بادوام | موتورسیکلتهای ساده و مدلهای قدیمیتر |
| اویل پمپ روتوری (ژرورتر) | طراحی دقیق، فشار روغن یکنواخت، بازدهی بالاتر | موتورسیکلتهای مدرن |
| اویل پمپ پیستونی | توانایی ارائه فشار روغن بالا و بسیار پایدار | موتورسیکلتهای مسابقهای و پرفورمنس، فشار کاری شدید |
علائم و نشانههای خرابی اویل پمپ موتور سیکلت
در این جدول علائم و نشانههای خرابی اویل پمپ را با هم بررسی خواهیم کرد.
| علائم و نشانهها | توضیح مختصر |
| روشن شدن چراغ هشدار روغن | نشان دهنده این است که فشار یا گردش روغن کمتر از حد استاندارد شده و ممکن است اویل پمپ قادر به انجام پمپاژ کافی نباشد. |
| کاهش فشار روغن | افت محسوس فشار روغن که معمولاً از طریق چراغ هشدار یا رفتار غیرعادی موتور قابل تشخیص است. |
| صدای غیرعادی موتور | ایجاد صداهایی مانند تقتق یا خشککار کردن که ناشی از نبود روانکاری کافی در قطعات متحرک است. |
| افزایش دمای موتور | بالا رفتن دما به دلیل کاهش گردش روغن و ناتوانی در دفع حرارت از قطعات داخلی موتور. |
| افت قدرت و عملکرد موتور | کاهش توان موتور به دلیل اصطکاک زیاد و آسیب احتمالی در یاتاقانها و قطعات متحرک. |
| سایش شدید یاتاقانها و اجزای داخلی | در اثر ادامه کار موتور با روغن کم فشار، آسیب جدی به یاتاقانها، رینگها و میللنگ وارد میشود. |
مشکلات حاصل از خرابی پمپ روغن در موتورسیکلت
خرابی اویل پمپ موتورسیکلت میتواند مجموعهای از آسیبهای جدی و پیوسته را در موتور شما ایجاد کند. در چنین شرایطی فشار روغن بهطور کاملا محسوسی کاهش پیدا کرده و قطعات متحرک بدون روانکاری کافی عمل میکنند.
در نتیجه اصطکاک و دمای موتور افزایش پیدا کرده و وسیله شما را دچار اختلال میکند. این اختلال موجب سایش شدید یاتاقانهای میللنگ و میلسوپاپ، آسیب دیدگی پیستون و رینگها، خراشیدگی جداره سیلندر و کاهش توان موتور میشود.
ضمن اینکه ادامه کار با فشار روغن پایین همچنین باعث روشن شدن چراغ هشدار روغن و بروز داغی بیش از حد شده و در موارد شدیدتر حتی ممکن است موتور قفل کند و نیاز به تعمیر اساسی یا تعویض کامل داشته باشد. پیش از بروز هر کدام از این مشکلات، حتما نسبت به چک شدن و تنظیم قطعات وسیله نقلیهتان حساس باشید.
بیشتر بخوانید: علت خفه کردن موتور سیکلت
| موضوع | علت خرابی / مشکل احتمالی | راهکار / پیشگیری |
| روغن موتور | استفاده از روغن نامرغوب یا ناسازگار با موتور | استفاده از روغن باکیفیت و مطابق استاندارد کارخانه |
| تعویض روغن | تأخیر در تعویض روغن | سرویس منظم روغن طبق جدول زمانبندی سازنده |
| فیلتر روغن | مسدود شدن فیلتر روغن | تعویض دورهای فیلتر روغن و بررسی تمیزی آن |
| سطح روغن | کمبود سطح روغن در کارتل | بررسی و حفظ سطح مناسب روغن قبل از حرکت |
| آلودگی / رسوبات | ورود رسوبات و ذرات به مسیر روغن | استفاده از روغن تمیز و تعویض به موقع، تمیز کردن مسیرهای روغن |
| سایش داخلی | کارکرد طولانی و تحت بار سنگین | گرم کردن تدریجی موتور و خودداری از فشار زیاد، کنترل فشار روغن و نشتیها |
علل خرابی اویل پمپ موتورسیکلت
خرابیهای اویل پمپ در موتورسیکلت میتواند بر اثر عوامل مختلفی ایجاد شود، از جمله:
- استفاده از روغن نامرغوب یا ناسازگار با موتور
- تأخیر در تعویض روغن
- مسدود شدن فیلتر روغن
- کمبود سطح روغن در کارتل
- ورود رسوبات و آلودگی به مسیر روغن
- و سایش تدریجی داخلی پمپ در اثر کارکرد طولانی مدت.
در موتورسیکلتهایی که مرتب تحت بار سنگین یا دور موتور بالا قرار دارند، این عوامل بسیار سریعتر از معمول تأثیرات خود را نشان میدهند.
بیشتر بخوانید: بهترین زمان تعویض فیلتر روغن موتور سیکلت
چند نکته برای نگهداری اصولی اویل پمپ موتورسیکلت
برای نگهداری صحیح از اویل پمپ موتورسیکلت رعایت چند اصل ضروری است.
- سرویس منظم روغن و فیلتر مطابق با استانداردهای کارخانه سازنده
- استفاده از روغنهای مناسب و باکیفیت
- گرم کردن تدریجی موتور پیش از اعمال فشار سنگین
- اطمینان از عدم وجود نشتی روغن در مسیرها و بررسی دورهای وضعیت فشار روغن.
رعایت این نکات باعث افزایش طول عمر اویل پمپ موتورسیکلت شما و حفظ سلامت کلی آن میشود.
بیشتر بخوانید: 10 مشکل رایج موتور سیکلت
اویل پمپ موتورسیکلت، قطعه ناشناس و همه کاره!
درهرحال عملکرد هر قطعهای در یک مجموعه مثل خودرو یا موتورسیکلت منوط به اجرای وظایف صحیح دیگر قطعات است. هر بخش باید مورد بازبینی قرار بگیرد تا هماهنگ با بقیه قسمتها کار کرده و عملکرد آنها را مختل یا ناقص نکند. ضمن اینکه حفظ سلامت وسیله نقلیه شما با ایفای نقش هماهنگ میان قطعات است که صورت میگیرد.
پس در کنار رعایت قوانین نگهداری از قطعات، به این موضوع هم دقت کنید که گاهی یک اختلال کوچک مثلا در سیستم پمپ روغن میتواند فعالیت کامل یک وسیله را زیر سوال ببرد.
سوالات متداول
اویل پمپ موتورسیکلت چه وظیفهای بر عهده دارد؟
اویل پمپ مسئول تأمین و گردش یکنواخت روغن در میان قطعات اصلی موتور است و از ایجاد اصطکاک، افزایش دما و آسیب دیدن اجزای داخلی آن جلوگیری میکند.
مهمترین علائم خرابی اویل پمپ موتورسیکلت چیست؟
مهمترین نشانهها شامل روشن شدن چراغ هشدار روغن، کاهش فشار روغن، ایجاد صدای غیرعادی، افزایش دمای موتور و افت محسوس عملکرد موتور است.
آیا استفاده از روغن نامناسب میتواند موجب خرابی اویل پمپ شود؟
بله، استفاده از روغن نامرغوب یا روغنی که با استاندارد موتور سازگار نیست، موجب کاهش روانکاری، افزایش رسوبات و ایجاد فشار اضافی بر اویل پمپ خواهد شد.
چه عواملی باعث کاهش فشار روغن در موتور میشود؟
کاهش فشار روغن معمولاً بر اثر خرابی اویل پمپ، کمبود سطح روغن، مسدود شدن فیلتر روغن یا بروز نشتی در مسیرهای روغنرسانی خود را نشان میدهد.
بهترین روش برای پیشگیری از خرابی اویل پمپ چیست؟
تعویض بهموقع روغن و فیلتر، استفاده از روغن استاندارد، بررسی دورهای سطح و فشار روغن، و پرهیز از وارد کردن فشار سنگین به موتور در حالت سرد، از مؤثرترین روشهای جلوگیری از خرابی اویل پمپ است.
