تکان‌های شدید یا کشیده‌شدن فرمان ماشین در زمان رانندگی به خصوص در سرعت‌های بالا، یعنی لاستیک پنچر شده است. حالا وقت آن است که به سراغ صندوق عقب ماشین خود بروید! اینکه چرا این اتفاق افتاده و چطور می‌توان با صرف کم‌ترین وقت و انرژی مشکل را برطرف کرد، در این مقاله تپسی قرار است به شکل تئوری، به تمام این سوال‌ها و آموزش پنچرگیری ماشین را با تمام ریزه‌کاری‌هایش، مرور کنیم.
پنچر شدن لاستیک خودرو، چنان اتفاق آشنا و شایعی است، که نه در واقعیت بلکه بارها و بارها حتی در آثار سینمایی هم آن را دیده‌ایم و قصه‌ای را رقم زده است. معمولا اگر گرفتار این مشکل شوید، افرادی برای کمک به شما حاضر می‌شوند. با این حال این موضوع همیشگی نیست پس باید کمی دست به آچار باشید و حداقل‌های انواع پنچرگیری لاستیک را بدانید.
جک خودرو، آچار چرخ، آچار مخصوص پیچ‌های چرخ و لاستیک زاپاس اصلی‌ترین وسایلی است که برای گرفتن پنچری ماشین نیاز دارید. استفاده از مثلث ایمنی، دستکش و چراغ‌های هشداردهنده هم به بالا بردن ایمنی، به خصوص در کنار جاده و خیابان، کمک می‌کند. در بازدید‌های دوره‌ای ماشین، حتما این وسایل را چک کنید.
علائم پنچری لاستیک ماشین چیست؟
همیشه قبل از سوار شدن لاستیک‌های ماشین را چک کنید تا در خیابان غافلگیر نشوید؛ کم شدن ناگهانی و خوابیدن لاستیک‌ها روی زمین یعنی پنچر شده‌اید! اگر هم سوار ماشین بودید و در حال حرکت، ۳ علامت واضح و شایع برای فهمیدن این موضوع وجود دارد:
بیشتر بخوانید: بهترین لاستیک مناسب خودروهای مختلف
- لرزش فرمان: به شکلی که احساس کنید کنترل شما بر خودرو کمتر شده است.
- کشیده شدن خودرو : وقتی خودرو به یک سمت کشیده شود، یعنی لاستیک‌ها مشکل دارند؛ یا کم‌باد است یا پنچر شده.
- شنیدن صدایی غیرعادی از لاستیک: در زمان رانندگی ممکن است صدای سوت یا چیزی شبیه به هیس بشنوید؛ این صدا قبل از پنچری کامل ماشین به گوش می‌رسد و مثل زنگ هشدار است.
مراحل گام به گام آموزش پنچرگیری ماشین
بررسی دائمی لاستیک‌ها، اولین قدم در آموزش پنچرگیری ماشین است. اگر قبل از حرکت متوجه پنچری لاستیک شوید، کار راحت‌تر است. اگر زمان کافی دارید و قصد پنچرگیری دارید، کمی ماشین را جا‌به‌جا کنید تا فضای کافی داشته باشید. اگر هم عجله دارید یا بلد نیستید، خود را به نزدیک‌ترین آپاراتی برسانید. اگر هم در حرکت هستید، این اقدامات را به ترتیب به خاطر داشته باشید و انجام دهید.
1. پیدا کردن مکانی ایمن و آموزش پنچرگیری ماشین
در مکانی امن و ترجیحا مسطح پارک کنید. خیلی سریع چراغ‌های هشدار را روشن کنید و بعد از خودرو خارج شوید. در اولین قدم، مثلث ایمنی را از صندوق عقب برداشته و در فاصله‌ای حداقل دو برابر ماشین، حدود ۱۲ متر، عقب‌تر قرار دهید.
2. پیدا کردن محل پنچری
به اطراف لاستیک‌ها نگاه کنید تا محل دقیق پنچری را پیدا کنید. قرار دادن لاستیک در آب یا مالیدن مقداری آب و کف به لاستیک این کار را راحت‌تر می‌کند. مشخص است که انجام آن در خیابان، بزرگراه یا جاده، شدنی نیست. به جای روش‌های سنتی، می‌توانید از اسپری‌هایی خاص که محل نشتی را نشان می‌دهند، استفاده کنید. اسپری را روی لاستیک بزنید؛ جایی که حباب‌هایی ریز دیده شد، محل آسیب به لاستیک است.
3. خارج کردن عامل پنچری و آموزش پنچرگیری ماشین
دستکش دست کنید. اگر جسمی مانند میخ، سنگ تیز، شیشه یا چوب در لاستیک فرو رفته، با استفاده از انبردست یا وسایلی مشابه آن را به آرامی از لاستیک خارج کنید. ماده خارجی را در لاستیک نچرخانید و سعی کنید مستقیم بیرون بکشید. تکان دادن زیاد آن، هم محل آسیب را بزرگ‌تر می‌کند و هم به لایه داخلی لاستیک آسیب می‌زند.
بیشتر بخوانید: شرایط خرید لاستیک دولتی + قیمت تایر در ۱۴۰۳
4. استفاده از اسپری پنچرگیری
در حدود ۱۰-۱۵ سال پیش، در این مرحله تنها راه، تعویض لاستیک بود، اما حالا محصولات جدیدی وجود دارد که امکان پنچرگیری آنی را حتی برای افراد مبتدی فراهم کرده است. محصولی که به‌نام «اسپری پنچرگیری» در بسیاری از فروشگاه‌های آنلاین معتبر و لوازم خودرو، موجود است و به فروش می‌رسد.
این محصول با اسامی دیگری مانند ژل مسدودکننده تایر و مسدودکننده پنچری هم عرضه شده است و به تنهایی کار یک آپاراتی را می‌کند!
5. پنچرگیری با مایع پنچرگیری
پس از خارج کردن عامل پنچری، اسپری پنچرگیری را آماده کنید؛ معمولا پیش از مصرف باید آن را چندین ثانیه تکان داد تا مایع درون آن کمی منسجم شود. اسپری را روی محل پنچر شده قرار دهید. طبق دستورالعمل محصول، مقدار تعیین شده را روی لاستیک اسپری کنید.
سپس اجازه دهید تا مایعی که اسپری شده، خود را بگیرد و به اصطلاح ببندد. پس از آن، لاستیک را باد کنید. کمی منتظر بمانید تا مطمئن شوید نشتی به‌طور کامل پوشانده شده و مشکلی وجود ندارد.
کار با مایع پنچرگیری کاملا شبیه به مورد قبلی است با این تفاوت که در بالای ظرف مایع پنچرگیری، مخروطی ظریف و باریک وجود دارد و باید مواد داخل آن را، داخل لاستیک بریزید. با این کار سوراخ ایجاد شده به‌طور کامل بسته می‌شود. البته این روش در درازمدت جوابگو نیست و ممکن است دوباره از همان قسمت باد لاستیک خارج شود. پس حتما به اولین آپاراتی در مسیر خود سر بزنید.
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع رینگ خودرو
نکته: همیشه وقت کافی یا امکانات لازم برای این شکل از پنچرگیری وجود ندارد. در این حالت، سریع لاستیک را با زاپاس تعویض کنید. در اولین فرصت، پیش از آنکه فراموش کنید، لاستیک پنچر شده را به آپاراتی ببرید تا مشکل آن برطرف شود.
نحوه پنچرگیری لاستیک تیوبلس ماشین
لاستیک‌های تیوبلس، همان‌طور که از نام‌شان پیداست تیوب داخلی ندارند و به‌جای آن، یک لایه آب‌بندی شده در داخل آن وجود دارد؛ وظیفه‌اش جلوگیری از خروج هواست. نحوه پنچرگیری لاستیک تیوبلس، متفاوت، اما ساده‌تر از لاستیک‌های عادی است.
کیت‌های مخصوصی برای این به فروش می‌رسد که داخل آنها نخ پنچرگیری، چسب مخصوص، سوزن پنچرگیری، قیچی و سنباده وجود دارد. برای نحوه پنچرگیری لاستیک تیوبلس، بعد از پیدا کردن محل پنچری، محل خروج باد را با کمک سوزن پنچرگیری، کمی باز کنید.
به تمامی قسمت‌های فتیله یا نخ پنچرگیری، چسب بزنید و آن را به کمک ابزار مخصوص در کیت، داخل محل آسیب‌دیده لاستیک فرو کنید. به آرامی میله فلزی باریک را خارج کنید، به شکلی که فیتیله داخل لاستیک بماند. چند دقیقه صبر کنید تا مطمئن شوید همه مراحل به درستی انجام شده و نشتی وجود ندارد.
بیشتر بخوانید: آشنایی با لاستیک زمستانی
نحوه پنچرگیری لاستیک تیوب‌دار
اساسی‌ترین کار در پنچرگیری لاستیک‌های تیوب‌دار، ترمیم تیوب آسیب‌دیده است. این، کار ساده‌ای نیست و باید در مکانیکی و آپاراتی انجام شود. برای این کار، اول لاستیک را از رینگ جدا کرده و محل پنچری را پیدا کنید. قسمت پنچر شده را کمی سمباده بکشید تا صاف شود. در این مرحله، چسب مخصوص پنچرگیری را روی محل پنچر شده بزنید.
حالا تیوب کاملا ترمیم شده و می‌توانید آن را دوباره داخل لاستیک و رینگ ماشین قرار دهید. در نهایت هم لاستیک را باد کرده و کمی صبر کنید تا از رفع مشکل لاستیک، مطمئن شوید.
ابزار مورد نیاز برای پنچرگیری لاستیک
پنچرگیری همان‌طور که گفته شد به ابزار و وسایلی خاص نیاز دارد. کاربرد این وسایل متفاوت است و برخی از ابزار هنگام خرید در خودرو موجود است اما بعضی دیگر را باید خودتان تهیه و در صندوق عقب ماشین قرار دهید.
| نام وسیله | کارکرد | موجود در خودرو |
| جک | بلند کردن خودرو و تعویض لاستیک | هست |
| آچار چرخ | باز و بسته کردن مهره‌های لاستیک | هست |
| زاپاس | لاستیک جایگزین | هست |
| کیت پنچرگیری | برای تعمیرات لحظه‌ای و کوچک | نیست |
| کمپرسور باد | تنظیم باد پس از پنچرگیری | نیست |
| آچار فرانسه | باز و بسته کردن مهره‌ها در سایزهای مختلف | نیست |
| دستکش | جلوگیری از آلودگی و آسیب دیدن دست‌ها | نیست |
| چراغ قوه | روشنایی در شب و مکان‌های تاریک | نیست |
| اسپری یا مایع پنچرگیری | کمک به پنچرگیری سریع | نیست |
پیشگیری قبل از وقوع حادثه
آموزش پنچرگیری ماشین یک مهارت ضروری است و هر راننده‌ای باید آن را بداند. این کار بسته به نوع ماشین و لاستیک متفاوت است و انواع پنچرگیری لاستیک روش‌های خاص خود را دارد. با این حال، در شرایطی که عجله دارید یا ابزار کافی در اختیار ندارید، بهترین و ایمن‌ترین راه، تعویض لاستیک پنچر با زاپاس است.
تهیه، همراه داشتن و چک‌کردن سلامت ابزارهای ضروری برای گرفتن پنچری لاستیک را فراموش نکنید تا در زمان حادثه، سرگردان نمانید.
بیشتر بخوانید: دلایل لاستیک سایی خودرو
سوالات متداول
1. پنچرگیری در خانه امکان‌پذیر است؟
بله، در صورت داشتن ابزار و مهارت کافی می‌توانید این کار را در خانه هم انجام دهید.
2. چه زمانی باید لاستیک را عوض کنیم؟
وقتی عمق آج کمتر از حد مجاز باشد، در زمان آسیب‌های جدی، مانند پارگی یا ترکیدگی یا در زمانی که لاستیک‌ها فرسوده شده‌اند باید آنها را تعویض کرد.
3. هزینه پنچرگیری چقدر است؟
هزینه این کار ثابت نیست و به عواملی مانند نوع پنچری، محل پنچری و دستمزد تعمیرکار بستگی دارد. حداقل این رقم صد هزار تومان است.
4. چطور از پنچر شدن لاستیک جلوگیری کنیم؟
از رانندگی در مسیرهای ناهموار و پر از سنگ خودداری کنید. فشار باد لاستیک‌ها را به طور مرتب بررسی کنید و در حد استاندارد نگه دارید. از کالای باکیفیت و مناسب استفاده کنید.
5. اسپری پنچرگیری برای همیشه مشکل را حل می‌کند؟
خیر، این روش یک راه‌حل موقتی است و باید در اولین فرصت لاستیک را تعمیر یا تعویض کنید.
6. می‌توان با لاستیک پنچر تا تعمیرگاه رانندگی کرد؟
این کار به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. با این حال اگر پنچری جزئی است و سرعت تخلیه باد زیاد نیست، می‌توان با سرعت کم و احتیاط تا نزدیک‌ترین تعمیرگاه رانندگی کرد.
7. چند وقت یک‌بار باید فشار باد لاستیک‌ها را بررسی کرد؟
حداقل ماهی یک‌بار این کار را انجام دهید. همچنین برای جلوگیری از مشکلات احتمالی، نحوه پنچرگیری تیوبلس و انواع روش‌های آموزش پنچرگیری ماشین را یاد بگیرید تا در مواقع ضروری بتوانید از آن استفاده کنید.