تصادف رانندگی یکی از چالش‌های رانندگان است و ممکن است تبعات جسمی یا روانی زیادی را در هر کسی ایجاد کند. برای همین، ممکن است در لحظه افراد تصمیماتی بگیرند که بعدا از لحاظ قانونی و انسانی به ضرر آنها و دیگران تمام شود. برخی تصادف‌ها ساده هستند اما بعضی دیگر، منجر به ضرر مالی و جانی و حتی گاهی مرگ یکی از طرفین یا هر دوی آنها می‌شود، نکته مهم این است که در چنین لحظاتی احساسات خود را مدیریت کرده و به یاد آوریم که اگر اتفاقی که افتاده تنها یک حادثه باشد، قطعا قانون با عدالت با ما برخورد خواهد کرد.در این مقاله قصد داریم به مجازات فرار از صحنه جرم (تصادف) بپردازیم و تمامی نکاتی که لازم در این خصوص آگاهی داشته باشیم را باهم مرور کنیم پس با ما همراه باشید:
ثبت‌نام راننده خودرو
مجازات تصادفات رانندگی چیست؟
اول از همه بیایید تا با هم نگاهی به مفهوم فرار از صحنه تصادف رانندگی بیندازیم. فرار از صحنه به این معنی است که فرد درگیر در تصادف، بدون کمک به طرف مقابل، پلیس و مقامات مربوطه، موقعیت تصادف را ترک کند. تقریبا با اطمینان می‌توان گفت که تمامی کشورهای جهان در چنین موقعیتی، مجازات کیفری برای فرد خاطی در نظر می‌گیرند.
هر چند که این نکته را باید ذکر کنیم که برخی از فرارها از صحنه تصادف شامل مجازات نمی‌شوند که البته این مورد شامل شرایطی خاص و ویژه است. از آن جایی که حوادث تصادف به دو دسته جرحی و غیر جرحی تقسیم می‌شوند، اتفاقاتی که منجر به جراحت به سرنشینان نشود، عواقب کیفری برای راننده مقصر ندارد و این در صورتی است که در تصادف جرحی، شرایط برای راننده فرق می‌کند.
بر این اساس، مجازات تصادفات رانندگی با توجه به شدت و میزان آسیب دیدگی افراد تعیین می‌شود. لازم به ذکر است که اگر در تصادف جرحی سرنشینان آسیب نبینند اما راننده مقصر فرار کند، باز هم شامل مجازات کیفیری می‌شود و آسیب دیدگان می‌توانند درخواست دیه کنند.
عوامل تشدید کننده مجازات تصادفات رانندگی
رانندگی در حال مستی یا شرایط خاص جسمی و روانی، باعث تشدید مجازات تصادفات رانندگی می‌شود. طبق قانون 718 مجازات اسلامی مصوب 1375 و اصلاحی 1392، اگر تصادف منجر به فوت شود، 6 ماه تا 3 سال حبس دارد. اگر راننده در هنگام وقوع جرم مست یا فاقد گواهینامه باشد و این حادثه منجر به سقط جنین شود، فرد به بیش از دو سوم حداکثر مجازات مذکور محکوم خواهد شد. این بدان معنی است که در تصادفاتی که منجر به فوت می‌شوند، 2 سال حبس و تصادفات منجر به نقص عضو، 8 ماه حبس دارند. این مجازات را شرایطی همچون رانندگی با وجود عیب و نقص مکانیکی ماشین یا رانندگی با سرعت بیش از حد مجاز و بی‌توجهی به علائم راهنمایی و رانندگی تشدید می‌کنند.
در چنین شرایطی دادگاه این اختیار را دارد که علاوه بر مجازات حبس، بین 1 تا 5 سال فرد را از حق رانندگی محروم کند.
مجازات فرار از صحنه تصادف غیر جرحی یا تصادف با زیان مالی
همانطور که بالاتر اشاره کردیم، اگر تصادف منجر به مرگ و آسیب طرفین نشود و البته راننده هم از صحنه تصادف فرار کند، کار او جرم محسوب نمی‌شود. در چنین شرایطی، مالک خودروی آسیب‌دیده با ارائه شماره پلاک راننده مقصر می‌تواند به مراجع قضایی شکایت کند تا به پرداخت غرامت محکوم شود.
مجازات فرار از صحنه تصادف جرحی یا تصادف با نقص عضو و جراحت
اگر حادثه‌ای که راننده خاطی از آن فرار کرده منجر به نقص عضو و جراحت شود، تحت تعقیب قضایی قرار می‌گیرد و در صورت دستگیری، بین 1 تا 3 ماه حبس خواهد شد. همچنین دادگاه برای راننده خاطی به نفع فرد آسیب دیده بدون هیچ تخفیفی، دو سوم حداکثر مجازات را در نظر خواهد گرفت.
خودرو راننده خاطی نیز توقیف و در پارکینگ خواهد ماند البته بعد از دادگاه و به رای قاضی و پس از تعیین مجازات، خودرو از پارکینگ ترخیص خواهد شد.
مجازات فرار از صحنه تصادف منجر به فوت
در صورتی‌که تصادف منجر به فوت شود و البته راننده فرار کند، دادگاه کیفری راننده را به قتل غیر عمد متهم خواهد کرد و بین 6 ماه تا 3 سال برای گناهکار مجازات حبس در نظر خواهد گرفت. همچنین بدون هیچ تخفیفی، دو سوم حداکثر مجازات برای او در نظر گرفته خواهد شد. علاوه‌بر مجازات تعیین شده، نمره منفی گواهینامه نیز برای راننده خاطی اعمال خواهد شد.
نحوه دریافت خسارت در تصادفی که راننده متواری شده چگونه است؟
اگر راننده بعد از تصادف از صحنه فرار کند، فرد مجروح باید مشخصات خودرو را بردارد و به پلیس 110 گزارش دهد. بعد از اعزام پلیس به محل حادثه، مامور قانون اقدام به تهیه گزارش و کروکی تصادف از صحنه وقوع حادثه می‌کند. در این شرایط باید شاهدان حاضر در صحنه تصادف، گزارش را تایید کنند. بعد از آن مصدوم می‌تواند با مراجعه به دادگاه حل اختلاف، از راننده فراری شکایت کند.
اما اگر راننده در صحنه تصادف بماند و حتی مجروح را به بیمارستان برساند، بیمه شخص ثالث در محدوده اختیارات و مسئولیت‌های خود و همچنین پوشش‌های تعیین شده، خسارات را پرداخت خواهد کرد. لازم به ذکر است که دیه کامل در تصادف از طرف بیمه شخص ثالث پرداخت خواهد شد.
تصادف با ماشین پارک شده و فرار راننده خاطی
اگر در چنین شرایطی قرار گرفتید، باید در ابتدا شکایت کرده و با گرفتن دستور قضایی خطاب به پلیس راهور، راننده متواری را با استفاده از دوربین مدار بسته در محل شناسایی کنید. اگر میزان خسارت وارد شده زیاد باشد، این حکم سریع‌تر صادر می‌شود در غیراین‌صورت، مدت زمان و هزینه‌های رفت و آمد برای طرح شکایت بیشتر از میزان خسارت می‌شود.
قانون تصادف با موتور و فرار کردن از صحنه جرم
با توجه به قانون 419 آیین دادرسی کیفری اگر فرد خاطی شناسایی شود، ضمن ارائه درخواست به دادگاه و تایید آن توسط دیوان اداری، باید اصطلاحا درخواست احاله کرد.
پیگیری تصادف با شماره پلاک
اگر تصادف کردید و راننده از صحنه وقوع تصادف فرار کرد، اول از همه پلاک او را بردارید. بعد از آن با اطلاع تصادف به مراجع ذی‌ربط و اعلام شماره پلاک او، می‌توانید شکایت خود را ثبت کنید. در قدم بعدی پلیس فرد خاطی را شناسایی کرده و مراتب قانون را برای او به جا خواهد آورد.
همچنین می‌توانید با سامانه گویای پلیس راهور ناجا به شماره 88255555 تماس بگیرید و اطلاعات مربوط به پلاک وسیله نقلیه مورد نظر را ارائه کنید. پیگیری و استعلام تصادف با شماره پلاک نیز از طریق همین شماره و به‌صورت رایگان انجام می‌شود.
تخفیف جرم با کمک به مصدوم در تصادف
با این که راننده‌ای که از قانون تخطی کرده است، مجرم است اما در‌صورت همراهی با فرد آسیب‌دیده در تصادف‌هایی از نوع جرحی، دادگاه برای راننده تخفیف در نظر خواهد گرفت.
مجازات فرار بعد از تصادف با ماشین پارک شده
مجازات فرار بعد از تصادف با ماشین پارک شده، جبران خسارت به دلیل تخریب است و هر چند که این موضوع نسبی است و به این بستگی دارد که آیا خودروی صدمه دیده در محل مناسب پارک کرده بوده یا خیر؟ به صورت کلی پیدا کردن جا پارک مناسب نکته مهمی ست که در صورت عدم رعایت، منجر به خسارت می شود.
فرار از صحنه تصادف در صورت مقصر نبودن
اگر تصادف کردید و مقصر نبودید، احساسات خود را کنترل کنید و از صحنه تصادف به‌هیچ عنوان فرار نکنید. در غیراین‌صورت، فرار شما را از زیر بار مسئولیت این اتفاق رها نخواهد کرد و تنها در روند رسیدگی به پرونده اختلال ایجاد خواهید کرد، که این خود جرم محسوب می‌شود. مهم‌ترین حقی که از شما در صورت انجام این کار سلب خواهد شد این است که دیگر امکان شکایت نخواهید داشت.
مراحل ثبت شکایت از راننده فراری
نحوه شکایت برای تصادف و فرار راننده مقصر به این‌صورت است که فرد یا افراد آسیب دیده با توجه به مستندات موجود به مراجع قانونی و قضایی مراجعه کنند و با تسلیم مدارک، شکایت خود علیه فرد متواری را به مراتب مسئولین قضایی برسانند. در این رابطه لازم است بدانید که قانون برای فرد خاطی مجازات مشخصی در نظر گرفته و در هر صورت، بخشی از عدالت با شما همراه خواهد بود.
در ادامه، مهم‌ترین اقدامات برای شکایت در زمان تصادف و فرار راننده مقصر از صحنه حادثه را شرح خواهیم داد:
- اول از همه با پلیس 110 تماس بگیرید.
- به صحنه وقوع تصادف دست نزنید تا مامورین قانون حاضر شده در محل حادثه ضمن مستند سازی شواهد، صورت جلسه تنظیم کند.
- بعد از تنظیم صورت جلسه توسط پلیس، مامورین پلیس راهور کروکی را تنظیم خواهند کرد.
- به‌صورت هم زمان با این مراحل، باید فرد آسیب‌دیده چه از لحاظ جانی یا مالی یا بستگان درجه یک او به نزدیکترین کلانتری در محل وقوع حادثه مراجعه کرده و علیه راننده مقصر و البته فراری، شکایت تنظیم کنند.
- بعد از تنظیم شکایت، مرجع قانونی فرد آسیب‌دیده را به پزشکی قانونی معرفی می‌کند.
- توجه داشته باشید که در صورت بروز خسارت مالی، اصل کروکی با مدارک بیمه شخص ثالث و بیمه بدنه به شرکت بیمه‌گذار ارائه خواهد شد.
- در قدم بعدی، فرد آسیب‌دیده باید برای شکایت به دادسرا مراجعه کند. در این مرحله نظر کارشناسی از مراجع مورد تایید دادسرا استعلام می‌شود.
در آخرین مرحله، مدارک و مستندات برای بررسی و صدور رای توسط دادگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
تصادف ساختگی چیست و چه مجازاتی دارد؟
در زمینه تصادف ساختگی قانون صراحتا می‌گوید که هر کسی که در تصادف ساختگی نقش داشته باشد، به عنوان مجرم شناخته می‌شود و امکان دارد به حبس تعزیری درجه 6 یعنی بیشتر از 6 ماه تا 2 سال یا حبس تعزیری درجه ۷ یعنی حبس از 91 روز تا 6 ماه و همچنین پرداخت 2 برابر وجه دریافتی محکوم خواهد شد.
چگونگی اثبات تصادف ساختگی
ماده قانون 61 بیمه خسارت اجباری درباره تصادف ساختگی می‌گوید که اگر کسی مبادرت به ساختن صحنه تصادف ساختگی یا اصطلاحا صحنه‌زنی کند، به حبس تعزیری درجه 6 و پرداخت 2 برابر جریمه نقدی، محکوم می‌شود.
اگر راننده وانمود کند که مقصر است، به حبس درجه 7 محکوم می‌شود. لازم به ذکر است که در چنین شرایطی، بیمه شخص ثالث هیچ مسئولیتی ندارد. همچنین تیم کارشناسان راهنمایی و رانندگی و پزشکی قانونی از افراد زبده و حرفه‌ای و البته با تجربه تشکیل شده که به‌هیچ عنوان، فریب نمی‌خورند. همچنین آنها در این راه از دستگاه‌ها و ابزارهای دقیق استفاده می‌کنند.
بنابراین در زمان تصادف ساختگی، فریب بازی‌های روانی طرف مقابل را نخورید و تا آمدن پلیس به صحنه وقوع حادثه از ماشین خارج نشوید. همچنین در اولین فرصت ممکن از ماشین خود و طرف مقابل عکس بگیرید و موقعیت دوربین‌های مداربسته اطراف را حدودا و چشمی بررسی کنید. از شخص به‌ظاهر شاکی، اطلاعاتی همچون نام و نام خانوادگیش را بگیرید و همه امور را تحت نظارت پلیس، پلیس راهور، پزشکی قانونی و دادگاه جلو ببرید.
در هنگام تصادف، آرامش خود را حفظ کنید و با پلیس و امداد تماس بگیرید!
حادثه هیچگاه خبر نمی‌کند و وقوع آن هر زمانی محتمل است. بنابراین در چنین موقعیتی باید آرامش خود را حفظ کنید و به مدیریت شرایط پیش رو مشغول شوید؛ بنابراین فرار نکنید زیرا مجازات آن را تحت شرایط مختلف در این مطلب برایتان کاملا شرح دادیم.
اگر راننده قانون‌مداری هستید و توانایی مدیریت و حل مسئله در شرایط پیش‌بینی نشده‌ای همچون تصادف را دارید، می‌توانید با مراجعه به صفحه ثبت نام راننده تپسی، شرایط و مزایای همکاری با تپسی را مطالعه کنید و به ناوگان سفیران ما بپیوندید.
همچنین اگر سوال یا تجربه‌ای در این مورد دارید، با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید.
ما در وبلاگ تپسی در مقاله‌ای با عنوان «نکات خرید خودرو تصادفی»در این زمینه نیز اطلاعات کاملی ارائه داده‌ایم.
سؤالات متداول بررسی مجازت فرار از صحنه تصادف
در ادامه برخی از پرتکرارترین سوالات در زمینه مجازت فرار از صحنه تصادف را پاسخ خواهیم داد:
اگر موفق به ثبت پلاک خودروی مقصر نبودیم، چطور شکایت را پیگیری کنیم؟
سریعا با پلیس 110 تماس بگیرید و مستندات را توسط مرجع قانونی ثبت کنید. بعد از آن یک نسخه از کروکی پلییس راهور بگیرید و سریعا در یکی از شعب کلانتری محل وقوع، شکایت ثبت کنید. اگر میزان خسارت بالا باشد، دستور بازبینی تصاویر دوربین‌های مداربسته در زمان وقوع جرم صادر خواهد شد. به این صورت شما می‌توانید پلاک و دیگر مشخصات فرد خاطی را پیدا کرده و از او شکایت کنید.
تا چند روز بعد از تصادف برای شکایت مهلت داریم؟
اگر قصد شکایت قضایی دارید، بهترین موقع همان زمان وقوع جرم و تا چند ساعت بعد از آن است. گرچه بسته به شرایط مختلف، وکلای خبره بهتر می‌توانند در این شرایط شما را راهنمایی کنند. اما برای شکایت از راننده خاطی به شرکت بیمه‌گذار، نهایت تا 5 روز بعد می‌توانید شکایت خود را تنظیم کنید.
اگر مقصر تصادف از صحنه فرار کرد چه کنیم؟
اول با پلیس 110 تماس بگیرید و پرونده تشکیل دهید. بعد پلیس راهور را خبر کنید تا مدارک لازم علی‌الخصوص کروکی را در اختیار شما قرار دهد. بعد از آن با در دست داشتن مدارک به یکی از مراجع قانونی مراجعه کرده و شکایت خود را علیه راننده بزهکار ثبت کنید. بالاتر مرحله به مرحله این روند را توضیح دادیم.
جرم فرار از صحنه تصادف فوتی چیست؟
جرم فرار از صحنه تصادف فوتی برابر با 6 ماه تا 3 سال زندان به جرم قتل غیر عمد، توقف ماشین و ابطال مدرک گواهینامه، پرداخت جریمه و پرداخت دیه به خانواده فرد متوفی است.
مجازات فرار از صحنه تصادف و بروز عارضه سخت چیست؟
مجازات فرار از صحنه تصادف و بروز عارضه سخت بین 1 تا 3 ماه حبس، جریمه مالی، پرداخت دیه و توقف ماشین است.