علت روشن شدن چراغ چک خودرو های مختلف+6 نکته مهم
مهم‌ترین علت روشن شدن چراغ چک خودرو، خرابی سنسورهای مهمی مثل سنسور اکسیژن یا جریان هوا است. البته دلایل دیگری هم وجود دارند؛ از جمله مشکل در کوئل، خرابی انژکتور، نشتی در اگزوز یا حتی شل بودن درپوش باک بنزین. به طور کلی، روشن شدن چراغ چک در هر خودرو فرق دارد. مثلاً در رانا به‌خاطر خرابی سنسور دریچه گاز و در پراید به دلیل مشکل در سیستم سوخت‌رسانی است. در این مطلب از دانستنی‌های تپسی به علت روشن شدن چراغ چک خودرو و راهکارهای آن می‌پردازیم.
چرا چراغ چک خودرو روشن می‌شود؟
روشن شدن چراغ چک خودرو به منزله هشدار به راننده است. هشداری که باید به‌موقع مورد توجه قرار گیرد تا خسارات سنگین به ماشین وارد نشود. البته علت روشن شدن چراغ چک خودرو های مختلف، تفاوت دارد. به همین خاطر ابتدا بهتر است با دلایل شایع روشن شدن این چراغ در خودروهای پرمصرف آشنا شویم.
سنسور اکسیژن؛ اصلی‌ترین دلیل روشن شدن چراغ چک ۲۰۶
اولین علت روشن شدن چراغ چک ۲۰۶ سنسور اکسیژن است. هنگامی که سنسور اکسیژن کثیف یا خراب می‌شود، مصرف سوخت خودرو تا ۴۰ درصد افزایش می‌یابد. این خرابی معمولاً در خودروهای ۲۰۶ بیشتر دیده می‌شود. با خراب شدن این قطعه، کامپیوتر مرکزی خودرو اطلاعات درستی دریافت نمی‌کند و چراغ چک خودرو روشن می‌ماند.
معمولاً رفع مشکل سنسور به‌راحتی و با هزینه‌ای کم انجام خواهد شد؛ ولی اگر نسبت به رفع آن بی‌توجه باشید، به قطعات گران‌قیمتی مانند کاتالیزور آسیب وارد می‌شود و تعمیر این قطعات نیز بسیار هزینه‌بر خواهد بود.
مبدل کاتالیستی؛ علت روشن شدن چراغ چک پراید
یکی از دلایل خراب شدن مبدل کاتالیستی یا کاتالیزور، آسیب سنسور اکسیژن است. البته این مشکل بیشتر در خودروهای قدیمی و فرسوده دیده می‌شود. تعویض این قطعه، هزینه بسیار سنگینی به همراه خواهد داشت. به‌همین دلیل، باید با تعویض به‌موقع شمع‌ها و روغن موتور از خرابی این قطعه مهم جلوگیری شود. اگر این قطعه خراب شود، با فشردن پدال گاز، سرعت ماشین تغییر نخواهد کرد.
سیستم EGR اگزوز؛ علت روشن شدن چراغ چک ۲۰۷
دریچه چرخش گاز اگزوز یا EGR، مقدار مشخصی از گاز خروجی اگزوز را مجدداً به درون موتور بر‌می‌گرداند تا باعث افزایش راندمان خودرو، کاهش مصرف سوخت و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای شود. هنگامی که موتور خودرو روشن می‌شود، دریچه EGR بسته می‌ماند. هنگامی که این دریچه آسیب ببیند، نسبت سوخت و هوای خودرو مختل خواهد شد و نتیجه آن، کاهش قدرت دور موتور خودرو است.
عیب‌یابی و تعمیر این قطعه بسیار هزینه‌بر خواهد بود؛ به‌همین دلیل، تا حد ممکن باید از خرابی آن جلوگیری شود. روشن شدن چراغ چک ۲۰۷ به‌دلیل دریچه اگزوز، با تکان و لرزش خودرو نیز همراه خواهد بود. البته با رفع این مشکل می‌توان لرزش خودرو را نیز رفع کرد.
برخی از افراد که از لرزش ماشین خود به‌دلیل روشن بودن موتور هم ناراضی هستند می‌توانند از دمپینگ خودرو استفاده کنند. دمپینگ خودرو تا درصد بالایی از لرزش بدنه خودرو را رفع می‌کند.
شمع‌ها و وایر‌ها؛ علت روشن شدن چراغ چک سمند ef7
هنگامی که سوخت در موتور خودرو وارد می‌شود، شمع‌ها با ایجاد جرقه، باعث اشتعال بنزین شده و انرژی کافی را به موتور انتقال می‌دهند. اگر این ارتباط برقرار نشود، شمع نیز جرقه‌ای ایجاد نخواهد کرد. همین موضوع اصلی‌ترین علت روشن شدن چراغ چک سمند، پژو و تیبا است.
برای جلوگیری از این مشکل باید پس از مدتی شمع‌های خودرو را تعویض کنید. تسمه و شمع جزو قطعات مصرفی هستند و تاریخ انقضای آن بسیار جدی است. به‌همین دلیل باید نسبت به زمان تعویض تسمه تایم و شمع‌ها توجه کرد.
وایر‌های خراب نیز باعث نرسیدن جریان برق به قطعات دیگر می‌شود. به‌همین دلیل، پس از مدتی باعث خرابی کوئل و باتری خواهد شد.
اختلال در سنسور TPS؛ علت روشن شدن چراغ چک رانا پلاس
شایع‌ترین علت روشن شدن چراغ چک در رانا پلاس، اختلال در سنسور موقعیت دریچه گاز (TPS) است. این سنسور وظیفه دارد زاویه دریچه گاز را تشخیص دهد و اطلاعات را به ECU بفرستد. خرابی یا آلودگی این سنسور باعث ارسال اطلاعات نادرست و در نتیجه، روشن شدن چراغ چک می‌شود. رانندگان در این شرایط، کاهش شتاب، ریپ زدن یا نوسان در دور موتور را هم تجربه می‌کنند.
برای رفع این مشکل باید ابتدا دیاگ تخصصی انجام شود. با این کار، از خرابی سنسور TPS یا سیم‌کشی آن مطمئن می‌شوید. اگر مشکل از خود سنسور باشد، تعویض آن راه‌حل قطعی است. همچنین استفاده از بنزین باکیفیت و فیلتر هوا تمیز هم از کثیف شدن سریع سنسور جلوگیری می‌کند. بنابراین، بهتر است به‌صورت دوره‌ای خودرو توسط متخصص بررسی شود.
خرابی سنسور دمای آب؛ علت روشن شدن چراغ چک تیبا ۲
در خودروهای تیبا ۲، روشن شدن چراغ چک معمولاً به علت خرابی سنسور دمای آب یا سیستم خنک‌کننده موتور است. اگر دمای موتور بیش از حد بالا برود یا سنسور به‌درستی دما را نخواند، ECU هشدار می‌دهد. در نتیجه، چراغ چک خودرو روشن می‌شود. این مشکل اغلب با بالا رفتن ناگهانی آمپر آب یا صدای فَن همراه است.
در جدول زیر، علائم روشن شدن چراغ چک تیبا 2 و بعضی از راهکارها را می‌بینید:
| نشانه‌های خرابی سنسور دمای آب | راهکارهای پیشنهادی |
| نوسان آمپر آب | بررسی یا تعویض سنسور دمای آب |
| روشن شدن فن به‌صورت ممتد | بررسی رله و فشنگی فن |
| داغ کردن خودرو | بررسی سطح مایع رادیاتور و هواگیری سیستم خنک‌کننده |
خرابی سنسور ناک؛ علت روشن شدن چراغ چک دنا پلاس توربو
اختلال در عملکرد سنسور ناک (Knock Sensor)، از دلایل روشن شدن چراغ چک در دنا پلاس توربو است. این سنسور مهم، ضربه‌ها یا انفجارهای ناخواسته در داخل سیلندر را تشخیص می‌دهد. بنابراین، اگر درست کار نکند، ECU برای جلوگیری از آسیب به موتور، چراغ چک را روشن می‌کند. این مشکل معمولاً با افت قدرت یا صدای تق‌تق خفیف از موتور همراه است.
برای حل این مشکل، اول باید خودرو به دستگاه دیاگ متصل شود. در این مرحله، کد خطای مربوط به سنسور ناک بررسی می‌شود. اگر خرابی از خود سنسور باشد، معمولاً باید تعویض شود. همچنین، استفاده از بنزین با عدد اکتان پایین یا احتراق ناقص هم باعث فعال‌شدن این سنسور می‌شود؛ بنابراین، انتخاب سوخت مناسب اهمیت زیادی دارد.
خرابی سنسور میل سوپاپ؛ علت روشن شدن چراغ چک تندر ۹۰ (ال ۹۰)
روشن شدن چراغ چک در ال ۹۰، معمولاً به خرابی سنسور میل سوپاپ (CMP Sensor) مربوط است. این سنسور، موقعیت دقیق سوپاپ‌ها را برای زمان‌بندی درست تزریق سوخت تشخیص می‌دهد. اگر سنسور درست کار نکند یا کابل آن دچار اتصالی شود، خودرو استارت نمی‌خورد. بنابراین، چراغ چک روشن می‌ماند تا این خرابی را اطلاع دهد.
در جدول زیر، بعضی از نشانه‌های خرابی سنسور میل سوپاپ و راهکارهای پیشنهادی را می‌بینید:
| نشانه‌های خرابی سنسور میل سوپاپ | اقدامات پیشنهادی |
| دیر روشن شدن موتور | بررسی یا تعویض سنسور میل سوپاپ |
| حالت خفگی در حرکت | بررسی کابل‌کشی یا کانکتور سنسور |
| صدای ناهنجار از موتور | دیاگ تخصصی و تنظیم تایمینگ موتور |
خرابی کوئل دوبل؛ علت روشن شدن چراغ چک پژو پارس LX
یکی از رایج‌ترین دلایل روشن شدن چراغ چک در پژو پارس LX، خرابی کوئل دوبل است. در بعضی از مواقع، ارسال نشدن جریان برق مناسب به شمع‌ها هم باعث روشن شدن چراغ چک می‌شود. اگر کوئل به‌درستی کار نکند، مخلوط سوخت و هوا به‌درستی نمی‌سوزد؛ در نتیجه، چراغ چک روشن می‌ماند. این موضوع معمولاً با لرزش موتور، کاهش قدرت خودرو و افزایش مصرف سوخت همراه است.
برای رفع این مشکل، کوئل دوبل باید توسط مکانیک بررسی شود. در بیشتر موارد، تعویض کوئل معیوب مشکل را برطرف می‌کند. همچنین، بهتر است که وایر شمع‌ها هم بررسی یا در صورت پوسیدگی، تعویض شوند. در مجموع، استفاده از شمع‌های استاندارد و سوخت با کیفیت، عمر کوئل را افزایش می‌دهد.
دلایل عمومی روشن شدن چراغ چک خودروها + راه‌حل‌ها
بعد از آشنا شدن با علت روشن شدن چراغ چک خودرو های مختلف و پر مصرف بازار ایران، بهتر است با دلایل عمومی این اتفاق در ماشین‌های دیگر آشنا شویم.
۱. درپوش گاز
شل بودن، مفقود‌شدن یا آسیب دیدن درپوش بنزین می‌تواند باعث روشن شدن چراغ چک شود و سیستم خودرو به شما هشدار دهد که درپوش باک بنزین دچار مشکل شده است. درپوش گاز به حفظ فشار مناسب در مخزن، جلوگیری از تبخیر گاز و همچنین از انتشار دود در هوا جلوگیری می‌کند. اگر مشکل در این قطعه باشد، چراغ هشدار خودروی شما روشن خواهد شد.
۲. خرابی کوئل و باتری
کوئل‌ها و شمع‌ها به طور مستقیم به‌یکدیگر مرتبط هستند. اگر کوئل‌ها خراب شوند، الکتریسیته لازم برای جرقه زدن شمع‌ها تأمین نخواهد شد. در خودروهای مدل پایین، خرابی باتری نیز با چراغ دینام یکسان است و موجب روشن شدن چراغ چک خودرو می‌شود.
۳. ایراد ترموستات
ترموستات نیز از قطعات مهم برای تنظیم دمای موتور است. اگر این قطعه به‌درستی کار نکند به احتمال زیاد ماشین شما جوش خواهد آورد. یا اگر ترموستات به اصطلاح یک سره شود، در زمستان موتور ماشین گرم نمی‌شود. هر دو اتفاق ممکن است علت روشن شدن چراغ چک خودرو باشد.
۴. مشکلات انژکتوری خودرو
مشکل در انژکتور خودرو به‌ندرت اتفاق می‌افتد اما می‌تواند یکی از دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو باشد. هزینه تعمیر این قطعه بسیار زیاد است پس برای پیشگیری از خرابی آن باید عادت‌های بد رانندگی مثل رانندگی با بنزین کم یا دیر تعویض کردن صافی بنزین و … را رعایت کنید.
بیشتر بخوانید: مشکلات رایج سیستم سوخت رسانی خودرو
۵. اشکال در تنظیمات دزدگیر
اگر دزدگیر خوبی نصب نکرده باشید و یا تنظیمات آن به‌خوبی انجام نشده باشد، ممکن است چراغ چک خودرو روشن شود. زیرا سیستم خودرو دزدگیر را به‌عنوان یک قطعه مشکل‌دار تشخیص داده و هشدار می‌دهد. به همین خاطر اگر قرار است دزدگیر نصب کنید، بهتر است به یک تعمیرکار مجرب مراجعه کنید و همچنین یک برند خوب انتخاب کنید.
۶. نقص در مکانیزم تشخیص داخلی خودرو
گاهی اوقات، چراغ چک موتور روشن می‌شود تا به شما اطلاع دهد که مشکلی در مکانیزم تشخیص داخلی خودرو وجود دارد. این بدان معناست که سیستم در حال «پیدا‌کردن» مشکل در خودرو است. در این زمان می‌توانید با مراجعه به اولین تعمیرگاه، نسبت به برطرف کردن مشکل اقدام نمایید.
7. خرابی سنسور اکسیژن (O2 Sensor)
سنسور اکسیژن وظیفه دارد که میزان اکسیژن موجود در گازهای خروجی اگزوز را بررسی کند. پس از بررسی، اطلاعات آن به ECU (کامپیوتر مرکزی خودرو) منتقل می‌شوند. اگر این سنسور خراب یا آلوده شود، ECU اطلاعات اشتباهی دریافت می‌کند و چراغ چک روشن می‌ماند. این خطا می‌تواند باعث افزایش مصرف سوخت، کاهش راندمان موتور و حتی آسیب به کاتالیزور شود.
روشن‌شدن چراغ چک به‌خاطر سنسور اکسیژن، معمولاً با تعویض این قطعه مشکل برطرف می‌شود. البته، شست‌وشو یا تعویض این سنسور باید توسط تعمیرکار انجام بگیرد. ضمناً از سوخت باکیفیت استفاده کنید تا عمر مفید سنسور بیشتر شود.
8. خرابی مبدل کاتالیست (کاتالیزور)
مبدل کاتالیستی یکی از قطعات اصلی سیستم اگزوز است که گازهای آلاینده را به گازهای بی‌ضرر تبدیل می‌کند. خرابی این قطعه معمولاً با کاهش شتاب، بوی بد اگزوز، و روشن‌شدن چراغ چک همراه می‌شود. یکی از نشانه‌های آن، بالا رفتن دمای زیر خودرو در حین رانندگی است.
خرابی کاتالیزور معمولاً به‌خاطر بی‌توجهی به مشکلات دیگر مثل شمع خراب، سنسور اکسیژن یا سوخت نامناسب اتفاق می‌افتد. در جدول زیر، دلایل رایج خرابی و راهکارهای پیشگیری را می‌بینید:
| علت خرابی کاتالیزور | راهکار پیشگیری |
| استفاده از سوخت بی‌کیفیت | استفاده از بنزین سوپر یا با مکمل |
| خرابی شمع یا کوئل | تعویض به‌موقع شمع و بررسی کوئل‌ها |
| نشت روغن یا ضدیخ به اگزوز | بررسی واشرها و موتور به طور منظم |
| تعویض دیرهنگام فیلتر هوا | تعویض منظم فیلتر هوا و صافی بنزین |
9. خرابی سنسور جریان هوای ورودی (MAF Sensor)
سنسور MAF، مقدار هوای ورودی به موتور را اندازه‌گیری می‌کند. این اطلاعات به ECU کمک می‌کنند تا ترکیب سوخت و هوا را تنظیم کند. اگر این سنسور کثیف یا خراب باشد، موتور دچار لرزش، ریپ زدن یا حتی خاموش شدن می‌شود. در این شرایط، چراغ چک خودرو روشن می‌ماند. برای رفع مشکل، این سنسور را باید تمیز یا در صورت نیاز تعویض کرد. استفاده از فیلتر هوای باکیفیت و تعویض منظم آن، باعث می‌شود که سنسور MAF عمر بیشتری داشته باشد.
10. مشکلات سیستم اگزوز (نشتی یا گرفتگی)
نشتی یا گرفتگی در سیستم اگزوز، باعث به‌هم خوردن فشار داخلی و تنظیم اشتباه در ECU می‌شود. این اختلال دلیل اصلی افزایش مصرف سوخت، افت قدرت موتور و روشن شدن چراغ چک است. همچنین، اگر صدای اگزوز تغییر کرد یا بوی گاز وارد کابین شد، احتمال مشکل در این سیستم وجود دارد.
برای رفع مشکل، باید اگزوز توسط مکانیک بررسی شود. در صورت نشتی، جوشکاری یا تعویض قطعات لازم است. اگر گرفتگی وجود دارد، رسوب‌زدایی یا تعویض مبدل کاتالیستی باید انجام شود. استفاده از سوخت مناسب و بررسی دوره‌ای سیستم اگزوز از جمله راه‌های پیشگیری هستند.
11. خرابی دریچه گاز برقی (Throttle Body)
دریچه گاز الکترونیکی به‌جای سیم، با فرمان الکترونیکی از ECU باز و بسته می‌شود. اگر این قطعه دچار اختلال شود، ماشین گاز نمی‌خورد؛ بنابراین، شتاب به حداقل می‌رسد و چراغ چک روشن می‌شود. کثیف بودن دریچه یا خرابی سنسور موقعیت گاز، عامل اصلی این اختلال است.
در جدول زیر مهم‌ترین علائم خرابی و اقدامات لازم آورده شده‌اند:
| علائم خرابی دریچه گاز | راهکارهای رفع مشکل |
| تأخیر در واکنش به پدال گاز | تمیز کردن دریچه گاز |
| افت شتاب یا سرعت ناگهانی | بررسی و تعویض سنسور موقعیت گاز |
| روشن شدن چراغ چک | دیاگ و بررسی دقیق توسط متخصص |
| نوسان دور موتور در حالت ایست | بررسی اتصال سیم‌ها و تنظیم مجدد ECU |
12. سوخت بی‌کیفیت یا ناسازگار
استفاده از بنزین بی‌کیفیت یا ناسازگار با موتور خودرو یکی از دلایل اختلال سنسورها، انژکتورها و شمع‌ها است. این موضوع معمولاً باعث احتراق ناقص، ریپ زدن خودرو، بوی بد از اگزوز و روشن شدن چراغ چک می‌شود.
برای جلوگیری از این مشکل، از جایگاه‌های معتبر سوخت بزنید. همچنین، در صورت امکان از بنزین سوپر استفاده کنید. ضمناً استفاده دوره‌ای از مکمل سوخت و تعویض به‌موقع صافی بنزین را جدی بگیرید. رعایت کردن این نکات، به حفظ سلامت موتور و جلوگیری از این نوع مشکلات کمک می‌کند.
تعمیر قطعه؛ تنها راه‌حل خاموش شدن چراغ چک خودرو
برای خاموش شدن چراغ چک خودرو، حتماً باید مشکل به وجود آمده رفع شود. در برخی از مواقع چراغ روشن شده و پس از مدتی، با بستن درست درپوش بنزین، تمیز شدن فیلتر هوا و سایر موارد، مجدداً خاموش می‌شود.
با این حال، اگر پس از یک روز این مشکل رفع نشد باید برای بررسی‌های کارشناسان به تعمیرگاه مراجعه شود. ما در این مقاله به بررسی اصلی‌ترین دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو پرداختیم. اگر شما نیز در خصوص روشن شدن چراغ چک، تجربه‌ای دارید، در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.
اگر هم دوست دارید درآمد اضافه‌ای از ماشین خود کسب کنید، تنها کافی است با ورود به صفحه ثبت نام راننده تپسی عضوی از ناوگان این شرکت شوید.
پاسخ به سؤالات متداول
- آیا روشن شدن چراغ چک خودرو همیشه نشانه خرابی جدی است؟ خیر؛ همیشه نشانه خرابی جدی نیست. گاهی این چراغ روشن فقط به‌خاطر شل بودن درپوش باک یا بنزین بی‌کیفیت می‌شود.
- آیا می‌توان با وجود روشن بودن چراغ چک به رانندگی ادامه داد؟ اگر چراغ چک ثابت روشن باشد و خودرو عملکرد طبیعی داشته باشد، می‌توانید تا تعمیرگاه رانندگی کنید. اما اگر چراغ چشمک‌زن باشد یا خودرو ریپ بزند، توقف کنید و با امداد خودرو تماس بگیرید.
- چطور می‌توانیم علت دقیق روشن شدن چراغ چک را بفهمیم؟ بهترین روش استفاده از دستگاه دیاگ است. این دستگاه به ECU خودرو متصل می‌شود و کد خطا را نمایش می‌دهد.
- آیا بنزین بی‌کیفیت هم می‌تواند باعث روشن شدن چراغ چک شود؟ بله، استفاده از بنزین بی‌کیفیت می‌تواند به سنسورها، انژکتورها و شمع‌ها آسیب بزند. این موضوع معمولاً باعث احتراق ناقص، بوی بد از اگزوز و در نهایت روشن شدن چراغ چک می‌شود.
- آیا با ریست کردن ECU می‌توان چراغ چک را خاموش کرد؟ در برخی موارد بله، اما این فقط موقتی است؛ البته اگر علت اصلی برطرف نشود، چراغ دوباره روشن می‌شود.
