هنگامی که آج‌های تایر صاف می‌شوند، به‌اصطلاح مکانیک‌ها لاستیک‌سایی اتفاق افتاده است. ساییده شدن لاستیک ماشین هم موجب دشواری و خطرناکی رانندگی می‌شود و هم عمر تایرهای خودرو را به‌طور چشم‌گیری کم می‌کند. این مشکل باعث ایجاد هزینه‌های فراوانی برای رانندگان وسایل نقلیه شخصی و تاکسی‌های اینترنتی می‌شود؛ بنابراین به‌دلیل بالا رفتن قیمت تایر، بهتر است با علت لاستیک سایی خودرو و روش‌های رفع آن آشنا شوید.
در ادامه چند علت لاستیک سایی چرخ جلو و عقب ماشین را بررسی می‌کنیم. اگر چرخ‌های اتومبیل شما نیز مدام صاف می‌شوند و مجبور هستید آنها را با هزینه بالا تعویض کنید، مطالعه این مطلب کاربردی را از دست ندهید.
لاستیک سایی خودرو چیست؟
احتمالا برای بسیاری از رانندگان اتفاق افتاده که لاستیک جدیدی که خریده‌اند، به ناگهان پنچر می‌شود. در این مواقع به احتمال زیاد ابتدا آج لاستیک خورده شده و سپس عامل بیرونی تایر را زخمی کرده‌است.
به خوردگی آج لاستیک، اصطلاحا لاستیک سایی خودرو گفته می‌شود. این اتفاق می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
بیشتر بخوانید: بهترین لاستیک مناسب خودروهای مختلف
دلایل لاستیک سایی خودرو چیست؟
عوامل مختلفی باعث می‌شود ماشین دچار لاستیک سایی شود. برای آنکه دلایل لاستیک سایی خودرو را بیابید، موارد زیر را بررسی کنید:
1- فنربندی خودرو
سیستم فنربندی ماشین نقش مهمی در راحتی و امنیت رانندگی دارد. کمک‌فنرهای خودرو ضربه‌های ناشی از دست‌اندازها و چاله‌های سطح معابر را به خود جذب کرده و لذت رانندگی را دوچندان می‌کنند.
سیستم فنربندی ماشین از قطعات مختلفی تشکیل شده است؛ خرابی هر کدام از این بخش‌ها باعث فرسایش تایر می‌شود و یک علت لاستیک سایی خودرو است.
اشکال در فنربندی می‌تواند مصرف سوخت ماشین را نیز به‌مقدار فراوانی افزایش دهد. این مسئله خصوصا برای رانندگان تاکسی‌های اینترنتی مانند تپسی که ساعات طولانی از روز را با ماشین کار می‌کنند، اهمیت فراوانی دارد؛ بنابراین به کلیه رانندگان توصیه می‌کنیم که از سلامت سیستم فنربندی ماشین خود اطمینان حاصل کنند.
2- فرمان خودرو
سیستم فرمان خودرو از چند بخش متصل به هم تشکیل شده است. بروز مشکل در هر کدام از این بخش‌ها می‌تواند باعث اختلال در عملکرد فرمان‌پذیری (هندلینگ) و در نهایت لاستیک سایی خودرو شود.
اگر در حین رانندگی، خودروی شما از مسیر خود منحرف می‌شود، احتمالا ایرادی در سیستم فرمان ماشین وجود دارد که باید بررسی کنید.
اولین مشکلی که باید چک شود، تنظیم نبودن باد تایر‌هاست؛ چرا که اگر باد لاستیک‌های یک سمت کمتر از سمت دیگر باشد، خودرو از مسیر منحرف شده و لاستیک‌ها ساییده می‌شوند.
اما اگر باد تایرهای ماشین میزان بود، احتمالا میل یا جعبه فرمان خودرو مشکل دارد. در چنین شرایطی ماشین را به یک مکانیک یا هیدرولیک‌ساز خبره نشان دهید تا مشکل را بررسی کند.
میزان نبودن فرمان علاوه‌بر اینکه یک علت لاستیک سایی خودرو است، باعث ایجاد خرابی‌ها و هزینه‌های بیشتر برای راننده نیز می‌شود؛ به همین دلیل، توصیه می‌کنیم که همواره از تنظیم باد لاستیک و میزان بودن فرمان خودرو اطمینان حاصل کنند.
بیشتر بخوانید: نحوه بالانس چرخ خودرو + اهمیت و مزایا
3- هم‌راستایی چرخ‌ها
یکی دیگر از دلایل لاستیک سایی خودرو ، بالانس نبودن چرخ‌های آن است. بالانس بودن به این معناست که وزن تایر و رینگ‌های آن باید به‌طور یکسان در همه نقاط چرخ تقسیم شود.
توجه داشته باشید که بالانس نبودن تایرها می‌تواند به سیستم جلوبندی، پلوس‌ها و خود لاستیک‌ها آسیب‌های جدی وارد کند.
همچنین، این مشکل بسیار خطرناک است و در سرعت‌های بالا می‌تواند باعث رخ دادن تصادفات ناگوار رانندگی شود. بنابراین به کلیه رانندگان پیشنهاد می‌کنیم که برای اطمینان از بالانس بودن تایرها، هر 20هزار کیلومتر یک‌بار به یک مکانیکی یا آپاراتی مراجعه کنند.
4- جلوبندی خودرو
درست مانند سیستم فنربندی، جلوبندی ماشین نیز از بخش‌ها و قطعات مختلفی تشکیل می‌شود. این سیستم متشکل از قطعاتی مانند فنرها، سیبک چرخ، طبق‌ها و بوش ماشین است و خرابی جلوبندی یکی از اصلی‌ترین دلایل لاستیک سایی خودرو محسوب می‌شود.
اگر در‌هنگام رانندگی با سر و صدای عجیب از سمت چرخ‌ها مواجه شدید، احتمالا بخشی از جلوبندی خودرو دچار مشکل شده است؛ در چنین شرایطی حتما ماشینتان را به یک مکانیکی یا جلوبندی‌سازی نشان دهید تا کار آچارکشی جلوبندی را انجام دهد و از ساییده شدن لاستیک‌ها جلوگیری کند.
بیشتر بخوانید: شرایط خرید لاستیک دولتی + قیمت تایر در ۱۴۰۳
5- آسیب به شاسی در تصادف
در بسیاری از تصادفات شدید رانندگی، شاسی خودرو جمع می‌شود یا آسیب‌های جدی می‌بیند. اگر مکانیک بعد از تصادف سرشاسی‌ها و رام خودرو را درست سر جای خود قرار نداده باشد، جلوبندی دچار مشکل شده و لاستیک‌ها نیز دچار ساییدگی می‌شوند.
معمولا مکانیک‌ها با استفاده از جک‌های روغنی مخصوص سرشاسی را جا می‌اندازند و این مشکل را رفع می‌کنند.
ساییدگی لاستیک باعث می‌شود که رانندگان مجبور شوند در بازه‌های زمانی کوتاه تایرهای خودرو را تعویض کنند. این مشکل خصوصا برای رانندگان تاکسی‌ها و تاکسی‌های آنلاین هزینه‌های قابل‌توجهی را ایجاد می‌کند.
انواع لاستیک سایی
لاستیک سایی خودرو در شرایط مختلف و به صورت‌های متفاوتی اتفاق می‌افتد:
1- لاستیک سایی چرخ جلو از بیرون
ممکن است چرخ جلو از بیرون دچار ساییدگی شود. این وضعیت بنا به عوامل مختلفی رخ می‌دهد. برای مثال:
- فرسودگی فنربندی
- تنظیم‌نبودن باد لاستیک‌ها
- تنظیم‌نبودن فرمان
- بالانس‌نبودن تایرها
- وجود اشکال و خرابی در جلوبندی
2- ساییدگی لاستیک عقب از بیرون
گاهی‌اوقات لاستیک عقب از بیرون ساییده می‌شود اما علت این اشکال چیست؟ چه عواملی در این زمینه نقش دارند؟ دلیل عمده و اساسی ساییده‌شدن لاستیک عقب از بیرون، این است که زاویه کمبر مثبت است. منظور از زاویه کمبر هم زاویه‌ای است که میان ایستادن چرخ و لاستیک خودرو وجود دارد.
زمانی که بخش پایینی چرخ‌ها به هم نزدیک باشند، کمبر مثبت خواهد بود. تنظیم‌بودن این زاویه عاملی برای افزایش پایداری و ثبات حرکت خودرو است.
بیشتر بخوانید:مقایسه دو لاستیک ایرانی و خارجی
3- ساییدگی لاستیک عقب از داخل
منفی‌شدن زاویه کمبر و وجود مشکلاتی در جلوبندی خودرو می‌تواند باعث قرارگرفتن لاستیک‌ها در معرض ساییدگی شود. اگر فنر خودرو هم نواقصی داشته باشد، چنین چیزی بعید و دور از ذهن نخواهد بود.
4- لاستیک سایی یک طرفه
در برخی موارد، لاستیک‌سایی فقط در یک قسمت رخ می‌دهد:
- لاستیک سایی از لبه
امکان ساییده‌شدن لبه‌های بیرونی و درونی لاستیک هم وجود دارد. اگر زاویه کمبر چرخ‌ها مثبت باشد و علاوه بر آن، زوایای مربوط به محور چرخ‌ها یعنی کستر هم به همین حالت درآمده باشد، ساییدگی تایر از لبه بیرونی محتمل خواهد بود.
منفی‌بودن این زوایا هم باعث ساییدگی لبه‌های بیرونی می‌شود. اگر چرخ‌ها دارای زوایای محوری درستی نباشند، امکان تیزشدن لبه‌ها و ساییدگی تایر هم قوت می‌گیرد.
- ساییدگی وسط لاستیک‌ها
در صورتی که لاستیک‌ها پرباد باشند، بخش‌های مرکزی آنها فشار بیشتری به سطح زمین می‌آورد. نتیجه چنین چیزی هم قرارگرفتن بخش وسطی در معرض ساییدگی بیشتر است.
تنظیم باد تایرها در این زمینه اهمیت زیادی دارد و علاوه بر اینکه روی کیفیت رانندگی اثر می‌گذارد، در ساییده‌شدن لاستیک هم نقش مهمی دارد.
- پله‌شدن لاستیک
اگر چرخ‌های بالانس و تنظیم نباشند یا سیستم فنربندی نقص و اشکالاتی داشته باشد، تایرهای عقب خودرو حالت پله‌پله پیدا می‌کنند و ساییدگی را هم در پی خواهند داشت. برای رفع این مشکل باید نگاهی به کمک‌های عقب هم داشته باشید.
نحوه تشخیص لاستیک سایی در چرخ جلو و عقب
نخستین نشانه‌های ساییده‌شدن لاستیک‌ها با چشم قابل تشخیص است. با نگاهی به عاج خودرو که در بخش‌هایی حالت نامتقارن پیدا می‌کند، به‌سرعت متوجه بروز مشکل ساییدگی می‌شوید.
در ادامه هم راه‌کارهایی برای ارزیابی وضعیت ساییدگی تایرها معرفی کرده‌ایم. نگاهی به آنها داشته باشید:
بررسی و بازدید ماهانه خودرو
ارزیابی مرتب وضعیت لاستیک‌های خودرو به شما کمک می‌کند که سریع‌تر متوجه تغییرات احتمالی شوید. اگر ایرادی فاحش رخ بدهد که سریع نیاز به پیگیری وجود دارد. اگر هم مشکلی کوچک مانند قرارگرفتن تایر در معرض ساییدگی ببینید، با اقدامات پیشگیرانه می‌توانید مانع از بروز مشکلات جدی‌تر شوید.
چک کردن وضعیت فرمان
چرخ‌ها و فرمان خودرو دارای سه زاویه معروف به کمبر، کستر و تئو هستند. باید با بردن وسیله نزد مکانیکی خبره از تنظیم‌بودن رابطه و زاویه این‌ها باخبر شوید. اگر می‌بینید که در طول راه، فرمان به‌سمتی از جاده کشیده می‌شود، یعنی مشکلی در سیستم فرمان یا لوازم جلوبندی وجود دارد.
پس وضعیت فرمان را تحت کنترل داشته باشید تا مانع از ساییدگی شوید یا مشکلات احتمالی در این زمینه را سریع تشخیص بدهید.
دقت در صداهای خودرو
اگر ساییدگی در چرخ‌ها وجود داشته باشد، امکان بروز صدایی شبیه به جیرجیر قوت می‌گیرد. در واقع، وجود مشکلات ساییدگی در چرخ‌ها باعث کشیده‌شدن آنها به جهت‌های متفاوتی روی سطح جاده می‌شود و این موضوع با ایجاد صدای جیرجیر همراه است.
روش های جلوگیری از لاستیک سایی خودرو
برای پیشگیری از لاستیک سایی خودرو باید به عوامل مختلفی دقت کنید. یادتان باشد که لاستیک‌های جلوی خودرو معمولا سریع‌تر دچار فرسودگی می‌شوند.
دلیل هم آن است که از آنها برای ترمزگرفتن با دیسک و لنت استفاده می‌شود و برای همین بیشتر در معرض خطر سایش‌اند.
این در حالی است که لاستیک‌های عقب برای ترمز دستی کاربرد دارند و کمتر ساییده می‌شوند. در ادامه از روش‌های مختلف پیشگیری از ساییدگی لاستیک گفته‌ایم.
1- بررسی منظم خودرو
برای اینکه از میزان فرسایش و ساییدگی خودروها باخبر شوید، بهتر است که همیشه نگاهی چشمی به آنها داشته باشید. اگر به‌طور منظم این کار را انجام بدهید، بروز هرگونه تغییر آنی یا تدریجی را حس خواهید کرد.
با این کار، ایرادات فاحشی مانند وجود مشکل در سیستم فرمان و تعلیق سریع‌تر نمایان می‌شود و مشکلات جزئی مانند گیرکردن سنگ‌ریزه‌ها در میان آج‌ها هم به چشمتان می‌آیند.
با پاک و تمیزکردن مرتب تایرها در زمان شستن خودرو هم از بروز فرسودگی و ساییدگی تاحد زیادی جلوگیری می‌شود.
2- رانندگی امن
هرچقدر که نکات رانندگی ایمن را بیشتر رعایت کنید، احتمال ساییدگی لاستیک‌ها هم کمتر می‌شود. برای نمونه، با رانندگی در سرعت بالا، اصطکاک زیادی میان تایرها و سطح جاده رخ می‌دهد.
داغ‌شدن تایرها در این حالت و تماس خشنی که با زمین پیدا می‌کنند، روند ساییدگی را به جریان می‌اندازد.
3- تنظیم باد لاستیک ها
با شروع هر فصل، نگاهی به تنظیم باد لاستیک‌ها داشته باشید. تغییرات دما در هر فصل باعث می‌شود که هوای درون تایرها دچار انقباض و انبساطاتی شود که اگر تحت کنترل درنیایند، ساییدگی محتمل می‌شود.
نگذارید که لاستیک‌ها کم‌باد یا پرباد شوند. پیش از تنظیم باد هم به سرد بودن تایرها دقت داشته باشید. در این صورت است که فشار باد به‌شکلی متعادل تنظیم می‌شود.
4- تنظیم فرمان خودرو
تنظیم‌نبودن فرمان خودرو و هدایت نامناسب وسیله در اثر وجود چنین نقصی می‌تواند باعث ساییدگی لاستیک شود. زاویه چرخ‌ها و فرمان را همیشه بررسی کنید و با ایجاد شرایط تعادل در هندلینگ وسیله با فرمان نگذارید که تعادل حرکت خودرو به هم بخورد.
5- جابه جایی ضربدری لاستیک ها
سیستم ترمز و چرخ‌های جلو معمولا با هم ارتباط دارند. زمانی که ترمز گرفته می‌شود، لنت‌ها به چرخ‌های جلویی می‌چسبند و خودرو را متوقف می‌کنند.
چنین عملکردی به‌مرور زمان باعث می‌شود که تایرهای جلو ساییده شوند. با تعویض ضربدری لاستیک‌های جلو و عقب در هر چند وقت، یک‌بار از بروز چنین مشکلی جلوگیری کنید.
در واقع، نگذارید که فشار زیاد فقط روی لاستیک‌های جلو باشد و با این کار مانع از ساییدگی آنها شوید.
6- استفاده از لاستیک زاپاس
به‌محض مشاهده مشکلی در تایرها باید از لاستیک زاپاس یا همان یدکی استفاده کنید. با این کار، مانع از آن می‌شوید که لاستیک برای مدتی طولانی کار کند و مدام خراب‌تر شود.
از لاستیک زاپاس کمک بگیرید و آسیب‌های تایرهای اصلی را سریع‌تر رفع کنید.
7- نگه داری صحیح لاستیک
لاستیک‌ها باید به‌طور عمودی و در محیطی تمیز انبار شوند. تابش نور مستقیم خورشید و نورهای مصنوعی یا گرمای زیاد هم باعث تخریبشان می‌شوند. باد لاستیک‌ها را هم روی 15 psi تنظیم کنید و نگذارید که در طول زمان، ترک بخورند و دچار آسیب و ساییدگی شوند.
تخفیف خرید لاستیک و سایر قطعات خودرو ویژه سفیران تپسی
در این مقاله چند علت لاستیک سایی خودرو را با یکدیگر بررسی کردیم. اگر شما نیز با این مشکل دست‌و‌پنجه نرم می‌کنید، در ابتدا پیشنهاد می‌کنیم که فورا به یک مکانیکی بروید و برای جلوگیری از خسارت‌های بیشتر این مشکل را رفع کنید. گاهی‌اوقات ممکن است نیاز به تعویض تایرهای خودروی خود داشته باشید.
اگر شما هم نیاز به تعویض لاستیک پیدا کردید، با مراجعه به تپسی گاراژ می‌توانید از تخفیف‌های ویژه سفیران تپسی برای خرید لاستیک استفاده کنید و برای خرید مواردی مانند باتری ماشین، روغن موتور و انواع لوازم یدکی هم از تخفیف ویژه بهره‌مند شوید. اگر می‌خواهید به جمع سفیران تپسی بپیوندید، وارد صفحه ثبت نام راننده تپسی شوید و کمتر از 10 دقیقه ثبت نام خود را تکمیل کنید.