لاستیک‌ها یکی از مهم‌ترین اجزای خودرو هستند که علاوه‌بر کنترل وسیله‌نقلیه، بر کیفیت و عملکرد ماشین نیز تاثیر می‌گذارند. هر تایر از روی هم قرار گرفتن لایه‌های لاستیک در قالب‌های فلزی تشکیل شده و نقش آج‌ها جلوگیری از ساییدگی تایر است. لاستیک‌ها بر اساس متغیرهایی مانند شرایط آب و هوا، نوع جاده، مدل خودرو، قیمت و همچنین نحوه رانندگی و … در انواع مختلفی تولید می‌شوند. در این مقاله در مورد انواع لاستیک مناسب خودرو متناسب با مدل های رایج و نحوه نگهداری آنها صحبت خواهیم کرد.
انواع لاستیک مناسب خودرو
۱- لاستیک چهارفصل
لاستیک‌های چهارفصل در سال 1977 توسط شرکت Goodyear تولید و روانه بازار شد. دلیل اصلی تولید این مدل لاستیک‌ها رفع مشکل تعویض لاستیک در فصل زمستان و تابستان بود.
جالب است بدانید این نوع لاستیک در کشور ما کارایی نسبتا خوبی دارد، چون با قدرت کشش بالا در جاده امکان استفاده در تمام فصول سال را فراهم میکند.
همچنین این لاستیک قابلیت های فرمان‌پذیری مناسب، چسبندگی عالی، الگوی مناسب و متقارن آج برای تخلیه آب در جاده‌های مرطوب و بارانی را دارد.
طراحی لاستیک چهارفصل چگونه است؟
طراحی آج روی لاستیک های چهارفصل به گونه‌ای است که در عبور از برف و باران، کشش خودرو را ثابت نگه داشته و مانع از انحراف آن می‌شوند. بیشتر لاستیک‌های چهارفصل با مارک M+S در بازار وجود دارند که مخفف Snow (برف) و Mud (گل و لای) است.
از مزایای لاستیک‌های چهارفصل به عنوان لاستیک مناسب خودرو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- عمر طولانی‌تر
۲- چسبندگی بیشتر مخصوصا در روزهای بارانی
۳- هزینه پایین
۴- سواری نرم و انعطاف‌پذیر
۲- لاستیک‌های بزرگراه
یکی دیگر از انواع لاستیک مناسب خودرو لاستیک بزرگراه است. این نوع تایرها برای سواری نرم و آرام در خودروهای شاسی بلند، اتومبیل‌های سنگین وزن و کامیون‌ها با سرعت بالا طراحی شده و برای مسافت‌های طولانی و همچنین جاده‌های آسفالت مورد استفاده قرار می‌گیرند.
آج‌ها و شیارهای چندگانه در اطراف این نوع تایرها باعث کاهش سر و صدای ماشین می‌شود. همچنین الگوی خاص آج این لاستیک‌ها، امکان ترمزگیری و پیچیدن بهتر را فراهم می‌کنند. بر روی این نوع تایرها هم نماد M + S قرار دارد که نشان دهنده عملکرد و تطبیق در شرایط آب و هوایی متفاوت است.
مزایای لاستیک بزرگراه
از مزایای این نوع تایرها، طول عمر بیشتر، کشش بهتر در جاده‌های مرطوب و بارانی، ترمزگیری بهتر و مصرف سوخت بهینه‌تر و لاستیک سایی کمتر است.
نقطه ضعف این مدل از لاستیک‌ها، عملکرد پایین در جاده‌های غیرآسفالت است. زیرا الگوی آج این تایرها برای جاده‌های خاکی و شن و ماسه طراحی نشده‌اند.
3- تایر گل و لای
تایر ویژه گل و لای با مقاومت زیاد در برابر سوراخ شدن طراحی شده و انتخابی ایده‌آل برای جاده‌های سنگلاخی است.
آج‌های عمیق و فاصله‌دار در این تایرها باعث ایجاد کشش و تماس بیشتر با سطح زمین می‌شود. البته این لاستیک‌ها در جاده‌های آسفالت کیفیت خوبی ندارند. دیواره جانبی ۳ لایه این نوع تایرها، باعث طول عمر و مقاومت بیشتر در برابر ناهمواری‌ها می‌شوند.
4- تایر تابستانی
لاستیک‌های تابستانی مثل تایرهای ورزشی بوده که برای جاده‌های آسفالت، مرطوب و جاده‌های خشک طراحی شده‌اند.
این تایرها در سرعت بالا عملکرد مناسبی دارند.
فرمان‌پذیری بالای این تایرها و نوع آج آنها باعث کنترل بهینه در سرعت‌های بالا و روی سطوح خشک می‌شود.
5- لاستیک‌های زمستانی
از دیگر لاستیک مناسب خودرو می‌توان به تایرهای زمستانی اشاره کرد. تایرهای برفی و زمستانی در دماهای پایین، نرم و انعطاف‌پذیر می‌مانند و برای رانندگی در جاده‌های برفی طراحی شده‌اند.
این تایرها در هوای سخت زمستانی نسبت به لاستیک‌های معمولی کشش بسیار بیشتری ارائه می‌دهند.
اکثر سازندگان خودرو و تایر توصیه می‌کنند برای رعایت ایمنی رانندگی در زمستان، هر چهار لاستیک را با لاستیک‌های برفی تعویض کنید.
6- لاستیک مناسب خودرو های شاسی بلند و کامیون‌ها
لاستیک مناسب خودرو شاسی بلند و کامیون‌ها در همه‌ی ابعاد تولید می‌شوند و برای حمل بار سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرند.
از مزیت‌های این نوع از لاستیک‌ها ارتفاع زیاد آنها از سطح زمین است که باعث می‌شود در سطح سنگلاخی به کف خودرو آسیب کمتری وارد شود.
همچنین بلوک‌های آج و کانال‌های آب بزرگ این مدل تایرها باعث چسبندگی بیشتر با جاده شده و برای رانندگی در سطوح مرطوب و بارانی عملکرد بهتری دارند.
کیفیت مناسب در سطوح بارانی و کشش بیشتر از مزیت‌های دیگر این نوع تایرها هستند.
7- لاستیک‌های بدون باد
لاستیک های بدون باد یا NPT می‌توانند بعد از پنچر شدن، وزن خودرو را تا مسافت حدود ۱۶۰ کیلومتر تحمل کنند.
هدایت فرمان در این حالت به صورت عادی باقی مانده و کنترل آن از بین نمی‌رود. وزن این تایرها به دلیل دیواره‌های تقویت شده، بیشتر از لاستیک‌های معمولی است.
از مزایای استفاده از لاستیک پنچر‌رو قابلیت رانندگی با تایر پنچر تا رسیدن به اولین تعمیرگاه، کاهش خطر منفجر شدن، عدم نیاز به تایر یدک، پایداری بیشتر بعد از پنچر شدن تایر و .. است و از معایب آن، افزایش سایش آج، دشوار بودن تشخیص پنچرd و کم‌بادی، قیمت بالا، کم‌یاب بودن و … است.
معیارهای انتخاب لاستیک مناسب خودرو
بعد از آشنایی با انواع لاستیک، حالا نوبت آشنا شدن با مشخصات فیزیکی، تکنولوژی ساخت و سایز تایرها است. با شناخت این ویژگی‌ها می‌توانید لاستیک مناسب خودرو خود را انتخاب کنید.
1- انواع تکنولوژی ساخت لاستیک (بایاس یا رادیال)
مرحله بعدی در انتخاب نوع لاستیک، توجه به نوع تکنولوژی استفاده شده در آن است. در حال حاضر لاستیک مناسب خودرو در بازار به دو نوع بایاس و رادیال تقسیم می‌شود.
لاستیک‌های بایاس از تکنولوژی قدیمی‌تری برخوردار بوده و از الیاف و رشته‌های نخی تشکیل شده‌اند. فشار عمودی وارد شده بر این تایرها، ممکن است آج آنها را تغییر شکل داده و نهایتا منجر به کاهش عمر لاستیک شوند.
در مقابل لاستیک‌های رادیال به دلیل استفاده از رشته‌های سیمی استحکام بیشتری داشته و عمر آنها در مقایسه با لاستیک‌های بایاس ۴۰ تا ۶۰ درصد بیشتر است.
2- لاستیک نو و کهنه و روش‌های تشخیص آن
یکی از مهم‌ترین موضوعات در هنگام خرید تایر، انتخاب یک لاستیک با تاریخ تولید به‌روز است. تایر کهنه به لاستیکی گفته می‌شود که از زمان تولید آن مدت زمان زیادی گذشته باشد. معمولا لاستیک‌های تولید داخل تاریخ جدیدتری نسبت به لاستیک‌های وارداتی دارند.
تفاوتی در ظاهر لاستیک نو و تاریخ گذشته وجود ندارد و برای تشخیص وضعیت تایر باید به اعداد درج شده بر روی آن توجه کرد. بهتر است لاستیکی که از تولید آن بیشتر از ۳ سال می‌گذرد را خریداری نکنید.
یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای تشخیص لاستیک نو از کهنه، تاریخ تولید ثبت شده بر روی آن است. در قسمت بیرونی تایرها یک عدد ۴ رقمی ثبت شده که تعیین‌کننده زمان تولید لاستیک است. این عدد سال و هفته تولید لاستیک را نشان می‌دهد.
دو رقم اول نشان دهنده هفته تولید و دو رقم آخر، سال تولید تایر است. به عنوان مثال اگر روی لاستیک خودرو عدد ۱۶۱۹ درج شده باشد، به این معنی است که این تایر در ۱۹ مین هفته سال 2016 تولید شده است.
3- اندازه لاستیک مناسب خودرو
یکی دیگر از مراحل انتخاب لاستیک مناسب خودرو ، اطلاع از سایز آن است. برای این موضوع راحت‌ترین راه مراجعه به لاستیک نصب شده بر روی خودرو یا دفترچه راهنمای ماشین است. شما می‌توانید با اطلاع از اعداد روی آن، لاستیک مناسب خودرو خود را خریداری کنید.
اعداد درج شده بر روی لاستیک که نشان‌دهنده سایز آن است، از سه قسمت تشکیل شده. به عنوان مثال این اعداد را در نظر بگیرید:
P215/60R16
حرف P که مخفف کلمه Passenger Car است؛ به معنی لاستیک مناسب خودرو سواری است.
عدد 215 نشان‌دهنده پهنای تایر به میلی‌متر بوده و عدد بعدی یعنی 60 نشان‌دهنده درصد فاق تایر است. (دیواره کناره لاستیک را فاق تایر می‌نامند)
دو رقم بعد که در اینجا عدد 16 است، نشان‌دهنده قطر رینگ است. (به فلز دایره‌ای که لاستیک دور آن قرار دارد، رینگ می‌گوییم).
بهترین لاستیک مناسب خودروهای ایرانی
توصیه می‌شود به منظور خرید لاستیک مناسب خودروهای ایرانی، بعد از مطالعه دفترچه راهنمای ماشین، نسبت به خرید تایر اقدام کنید. در ادامه تایر مناسب خودروهای ایرانی آورده شده‌است.
| مدل خودرو | لاستیک مناسب |
| پراید | R13/65/165 |
| پژو 405 | – R14/205 65 – R14/195 60 |
| پژو پارس | R15/65/185 – R14/65/185 |
| تیبا | 195 /60/R13/65/185 – R13 |
| سمند | 205 /60/R15/65/185 – R15 |
| پژو 206 | 185 /65/R14 |
با دانستن این اعداد و همچنین توجه به کیفیت ساخت و برند لاستیک، می‌توانید برای ماشین خود یک تایر مناسب انتخاب کنید.