تصادفات رانندگی را می‌توان کنترل کرد. رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی و همچنین افزایش ایمنی خودروها، از عوامل تاثیرگذار در کنترل و کاهش خسارات تصادفات رانندگی است. استانداردهای جهانی ایمنی در صنعت خودروسازی نیز هر سال تغییر می‌کنند و بهبود می‌یابند. یکی از مهمترین پارامترها در کاهش خسارت تصادفات، سیستم ترمز خودروها است. از سال 2004 خودروسازان ملزم به استفاده از سیستم ترمز ضد قفل یا ABS شدند. استانداردی که از سال 1388 در ایران نیز اجرا شد. در این مقاله از وبلاگ تپسی قرار است نحوه کار این سیستم ترمز را توضیح دهیم و همچنین علت روشن شدن چراغ ABS خودرو را بازگو کنیم.
سیستم ترمز ABS خودرو چیست؟
سیستم ترمز ABS مخفف عبارت Anti-lock Braking System به معنای سیستم ترمز ضد قفل یکی از فناوری‌های ایمنی در خودرو است که مانع از قفل شدن چرخ‌ها در هنگام ترمز شدید می‌شود. این سیستم به راننده کمک می‌کند تا کنترل بهتری بر خودرو داشته باشد، به ویژه در شرایط جاده‌ای لغزنده یا هنگام ترمزگیری شدید.
با یک مثال ساده می‌توان توضیح دقیق‌تری از این سیستم ترمز ارائه داد. فرض کنید در یک جاده یخ‌زده رانندگی می‌کنید و مجبور به ترمز ناگهانی می‌شوید.
بدون ABS، چرخ‌ها ممکن است قفل شوند، خودرو سر بخورد و کنترل از دست شما خارج شود. اما با ABS ، چرخ‌ها همچنان کمی می‌چرخند و شما می‌توانید خودرو را هدایت کنید و از موانع عبور کنید. در حقیقت این سیستم با توجه به دریافت اطلاعات از حسگرهای چرخ، کاهش سرعت چرخ‌ها را کنترل می‌کند.
اجزای سیستم ترمز ABS خودرو
اما این سیستم از چه اجزایی تشکیل شده و چطور کار می‌کند؟ در ادامه هرکدام را توضیح می‌دهیم.
- حسگرها
حسگرهایی در چرخ‌ها نصب شده‌اند که سرعت چرخش هر چرخ را اندازه‌گیری می‌کنند.
- واحد کنترل الکترونیکی
این واحد، اطلاعات حسگرها را تجزیه و تحلیل کرده و در صورت تشخیص قفل شدن چرخ‌ها، دستور تنظیم فشار ترمز را می‌دهد.
بیشتر بخوانید: روش‌های نگهداری از سیستم ترمز خودرو
- پمپ و سوپاپ‌ها
این اجزا فشار مایع ترمز را به گونه‌ای تنظیم می‌کنند که چرخ‌ها همچنان بتوانند بچرخند و قفل نشوند.
اما این سیستم چطور می‌تواند مانع از قفل شدن چرخ‌ها شود؟ در ادامه این فرایند را مرحله به مرحله توضیح می‌دهیم تا بتوانید علت روشن شدن چراغ ABSخودرو را تشخیص دهید.
مکانیزم عملکرد ترمز ABS
اما این سیستم چطور کار می‌کند و چه مراحلی طی می‌شود تا تر مز ای بی اس کار کند؟
1. تشخیص قفل شدن چرخ‌ها
حسگرهایی در هر چرخ یا روی دیفرانسیل نصب شده‌اند که سرعت چرخش چرخ‌ها را اندازه‌گیری می‌کنند. وقتی راننده ترمز می‌گیرد، اگر یکی یا چند چرخ به طور ناگهانی کند شده یا متوقف شوند (قفل شوند)، این حسگرها کاهش ناگهانی سرعت چرخ را تشخیص می‌دهند.
2. پردازش اطلاعات
واحد کنترل الکترونیکی داده‌های حسگرها را تجزیه و تحلیل می‌کند. اگر ECU تشخیص دهد که چرخ‌ها در حال قفل شدن هستند، دستور مداخله به سیستم ABS را صادر می‌کند.
3. تنظیم فشار ترمز
در سیستم ABS، پمپ‌ها و سوپاپ‌های مخصوصی وجود دارند که فشار مایع ترمز را تنظیم می‌کنند. در هنگام خطر قفل شدن چرخ، سوپاپ‌ها فشار ترمز را به طور متناوب کاهش و افزایش می‌دهند. این فرآیند با سرعت بسیار زیاد انجام می‌شود. این عمل باعث می‌شود چرخ‌ها همچنان بچرخند و قفل نشوند، در حالی که نیروی ترمز حفظ می‌شود.
4. حفظ تعادل و کنترل خودرو
با جلوگیری از قفل شدن چرخ‌ها، سیستم ABS کمک می‌کند که خودرو در مسیر دلخواه راننده باقی بماند. به این ترتیب، در هنگام ترمزگیری شدید، کنترل خودرو از دست نمی‌رود و امکان هدایت خودرو فراهم می‌شود.
علت روشن شدن چراغ ABS خودرو چیست؟
بعد از آشنایی با اجزا و کارکرد این سیستم، بهتر است به سراغ علت روشن شدن چراغ ABS خودرو برویم. در ابتدا بهتر است توضیح دهیم که روشن شدن این چراغ، هشداری است که نباید ساده از کنار آن گذشت.
سیستم ترمز اگر دچار ایراد شود، راننده حتما با حادثه مواجه خواهد شد. پس بهتر است در صورت روشن شدن این چراغ هشدار، به سرعت ماشین را پیش یک مکانیک متخصص ببرید. اما علت این مشکل چیست؟
بیشتر بخوانید: علت بریدن ترمز چیست؟
1. خرابی حسگرهای علت روشن شدن چراغ ABS خودرو
همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم، حسگرها در این سیستم قرار است اطلاعات سرعت چرخ را به کامپیوتر خودرو منتقل کنند. اگر این حسگرها دچار ایراد شوند، چراغ هشدار ترمز روشن خواهد شد. معمولا سنسورها بر اثر برخورد فیزیکی و یا اتصالی برق از کار می‌افتند و اطلاعات غلط به سی پی یو می‌دهند.
همچنین گرد‌وغبار و زنگ‌زدگی هم دیگر عامل خرابی حسگرهای این سیستم است.
2. اختلال در واحد کنترل الکترونیکی
دیگر علت روشن شدن چراغ ABS خودرو می‌تواند خرابی کامپیوتر ماشین باشد. ای‌سی‌یو وظیفه دارد اطلاعات دریافتی از حسگرهای چرخ را تحلیل کرده و دستور صحیحی به سیستم ترمز ارسال کند. در صورت خرابی این قطعه، کل سیستم از کار می‌افتد.
3. پایین بودن سطح مایع ترمز
سطح ناکافی مایع ترمز می‌تواند فشار لازم برای عملکرد صحیح سیستم ABS را کاهش دهد و باعث روشن شدن چراغ هشدار شود.
4. خرابی پمپ یا سوپاپ‌های ABS
پمپ و سوپاپ‌ها نقش تنظیم فشار ترمز را دارند. اگر این قطعات دچار خرابی شوند، سیستم ABS قادر به عملکرد صحیح نخواهد بود. دیگر علت روشن شدن چراغ ABS خودرو خرابی پمپ است.
5. سیم‌کشی معیوب یا اتصال‌های شل
ایراد در سیم‌کشی یا شل شدن اتصالات برقی بین حسگرها، ECU و سایر اجزای سیستم می‌تواند باعث ارسال سیگنال خطا شود و این سیستم را دچار ایراد کند.
6. فرسودگی یا خرابی ماژول ABS
ماژول ABS ممکن است به دلیل استفاده طولانی‌مدت یا نفوذ آب و رطوبت دچار آسیب شود که منجر به روشن شدن چراغ می‌شود.
7. سوختن فیوز علت روشن شدن چراغ ABS خودرو
در صورتی که فیوز مرتبط با سیستم ABS سوخته باشد، چراغ هشدار روشن خواهد شد.
بیشتر بخوانید: دلایل خرابی جعبه فیوز خودرو چیست؟
8. مشکل در چرخ دنده‌ها یا بلبرینگ چرخ
اگر چرخ‌دنده‌های متصل به حسگرهای سرعت یا بلبرینگ چرخ خراب شوند، سیگنال حسگرها مختل شده و چراغ ABS روشن می‌شود.
9. باتری ضعیف یا مشکلات ولتاژ علت روشن شدن چراغ ABS خودرو
سیستم ABS نیاز به ولتاژ پایدار دارد. اگر باتری خودرو ضعیف باشد یا ولتاژ کافی نداشته باشد، ممکن است چراغ ABS روشن شود.
علت چشمک زدن چراغ ABS خودرو
تمام دلایلی که برای روشن شدن این چراغ بیان کردیم، می‌تواند عامل چشمک زدن چراغ ABS خودرو نیز باشد. اگر روشن و خاموش شدن این چراغ، موقتی بود، ممکن است مشکل خاصی پیش نیاید. اما اگر تکرار شد، بهتر است به یک متخصص مراجعه کنید.
رفع روشن شدن چراغ ABS خودرو
برای رفع روشن شدن چراغ ABSخودرو ابتدا باید قطعه خراب این سیستم را تشخیص دهید. بعد از تشخیص نیز باید این قطعه تعمیر و یا تعویض شود.
تشخیص این خرابی بر عهده مکانیک مجرب است.
خطرات رانندگی با چراغ ABS روشن
وقتی چراغ سیستم ترمز روشن می‌شود، به این معنی است که دیگر ترمز ماشین به صورت عادی کار می‌کند. در این صورت نیز می‌توان رانندگی کرد اما احتمال قفل شدن چرخ‌ها وجود دارد.
اوضاع زمانی بحرانی می‌شود که چراغ هشدار ترمز ماشین نیز روشن شود. در این صورت به سرعت ماشین را نگهدارید و آن را به یک تعمیرگاه منتقل کنید.
بیشتر بخوانید: علت سوت کشیدن لنت ترمز بعد از تعویض
راهکارهای پیشگیری از خرابی ABS
می‌توان با چند راهکار ساده جلوی خرابی این سیستم را گرفت. از جمله این راه‌ها عبارت است از:
- نگهداری و سرویس منظم سیستم ABS توسط تعمیرکار مجرب
- تعویض مایع ترمز هر دو سال یک بار یا طبق توصیه سازنده خودرو
- پاک کردن حسگرهای ABS از گل، خاک یا رسوبات
- استفاده از دستگاه دیاگ برای شناسایی مشکلات فنی ماشین
نتیجه‌گیری
سیستم‌های ایمنی خودرو محافظ جان سرنشینان هستند. اگر ایرادی در این سیستم‌ها پیدا شود، باید به سرعت آن‌ها را رفع کرد. در این مقاله علت روشن شدن چراغ ABS خودرو را مرور کردیم. در صورت بروز این ایراد بهتر است به یک متخصص مراجعه کنید.
سوالات متداول
1. آیا روشن شدن چراغ ABS خطرناک است؟
روشن شدن چراغ ABS به این معناست که سیستم ضد قفل خودرو غیرفعال شده است، اما ترمز معمولی خودرو همچنان کار می‌کند. این وضعیت در شرایط عادی خطرناک نیست، اما در جاده‌های لغزنده یا هنگام نیاز به ترمز ناگهانی، ممکن است کنترل خودرو سخت شود.
2. آیا کم بودن مایع ترمز می‌تواند باعث روشن شدن چراغ ABS شود؟
بله، اگر سطح مایع ترمز کم باشد، سیستم ABS نمی‌تواند فشار مورد نیاز برای عملکرد صحیح را تأمین کند و چراغ هشدار روشن می‌شود.
3. چرا چراغ ABS گاهی روشن و خاموش می‌شود؟
این موضوع می‌تواند به دلیل مشکلات متناوب در سیم‌کشی، اتصال‌های شل، یا خطاهای موقت در ECU باشد. بهتر است این موضوع توسط یک متخصص بررسی شود.
4. آیا رانندگی با چراغ روشن ABS مشکلی ایجاد می‌کند؟
رانندگی با چراغ روشن ABS در شرایط عادی خطر چندانی ندارد، اما در جاده‌های لغزنده یا هنگام نیاز به ترمز شدید، احتمال قفل شدن چرخ‌ها و از دست رفتن کنترل خودرو وجود دارد. بهتر است مشکل در اسرع وقت برطرف شود.
5. چگونه می‌توان دلیل روشن شدن چراغ ABS را متوجه شد؟
با استفاده از دستگاه دیاگ، کدهای خطا را خوانده و علت دقیق روشن شدن چراغ مشخص می‌شود. این کار باید توسط تعمیرکار حرفه‌ای انجام شود.
6. هزینه تعمیر خرابی ABS چقدر است؟
هزینه تعمیر به نوع خرابی بستگی دارد. تعویض حسگر سرعت یا تنظیم سیم‌کشی ممکن است کم‌هزینه باشد، اما تعویض ماژول ABS یا پمپ می‌تواند هزینه بالایی داشته باشد. بهتر است ابتدا مشکل دقیق تشخیص داده شود.
سلام عالی بود مقاله
alert(1)