باتری یکی از لوازم مصرفی ماشین است. یعنی عمر مفیدی دارد و بعد از زمان معینی باید تعویض شود. اما نحوه نگهداری ما در افزایش یا کاهش عمر مفید آن موثر است. یکی از مشکلاتی که ممکن است برای باطری پیش بیاید، از دست دادن شارژ است. اصطلاحا می‌گویند باتری خوابیده است! در این نوشته از وبلاگ تپسی قرار است علت خوابیدن باتری ماشین را بررسی کرده و راه‌های جلوگیری از این مشکل را بیان کنیم.
خوابیدن باطری ماشین به چه معنا است؟
در شرایط ایده‌‌‌آل عمر مفید باتری ماشین بین 3 تا 5 سال است. اگر بعد از گذشت عمر مفید، باتری دچار مشکل شود به احتمال زیاد باید آن را تعویض کنید.
اما اگر باطری خودرو را به تازگی تعویض کردید و دچار ایراد شده، ممکن است شارژ خالی کرده باشد.
اصطلاح خوابیدن باطری نیز به همین معنا است. یعنی این قطعه نمی‌تواند انرژی الکتریکی لازم برای حرکت ماشین را تامین کند.
علائم خوابیدن باتری ماشین چیست؟
اما چطور متوجه شویم که باتری ماشین خوابیده است؟ این اتفاق علائمی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
- استارت نخوردن ماشین
- قطع برق چراغ‌های روی داشبورد
- روشن شدن چراغ چک ماشین
- شنیدن صداهای غیرعادی هنگام روشن کردن ماشین
علت خوابیدن باتری ماشین چیست؟
خالی شدن شارژ باتری دلایل بسیاری دارد. از عادت‌های بد رانندگی گرفته تا تاثیر آب‌وهوا بر خودرو. دلایلی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
1. خرابی دینام خودرو
در سیستم برقی ماشین، دینام وظیفه شارژ کردن باتری را برعهده دارد. اگر دینام دچار ایراد شود، نمی‌تواند جریان لازم برای شارژ باطری را تامین کند. روشن شدن چراغ هشدار باتری ماشین به احتمال زیاد مربوط به خرابی دینام است.
بیشتر بخوانید: از کجا بفهمیم باتری خراب است یا دینام؟
2. روشن نکردن طولانی مدت ماشین
اگر قرار است ماشین را برای مدت طولانی روشن نکنید، بهتر است اتصالات باتری را قطع کنید. اگر این کار را نکنید، به احتمال زیاد باتری خودرو شما شارژ خالی خواهد کرد. بهتر است برای جلوگیری از این اتفاق، هفته‌ای یک یا دو بار خودرو را روشن کنید تا دینام باتری را شارژ کند.
3. خرابی اتصالات علت خوابیدن باتری ماشین
سولفاته شدن و خرابی اتصالات باتری می‌تواند یکی از دلایل این مشکل باشد. اگر سیم‌های متصل به باطری خراب شود، نمی‌تواند جریان را به درستی از دینام به این قطعه منتقل کند.
4. رانندگی در مسافت‌های کوتاه علت خوابیدن باتری ماشین
اگر برای طی کردن مسافت‌های کوتاه از ماشین استفاده می‌کنید، خوابیدن باتری در کمین شما است! در این صورت دینام وقت کافی برای شارژ کردن باتری را ندارد.
5. روشن گذاشتن چراغ‌های ماشین
حتما قبل از آنکه از ماشین خارج شوید، تمام چراغ‌ها را چک کنید. روشن ماندن یک چراغ می‌تواند به قیمت خوابیدن باتری ماشین تمام شود.
6. مشکل در سیستم برقی خودرو (برق دزدی)
سیستم برقی ماشین از قطعات مختلفی تشکیل شده است. از باتری تا دینام، سیستم روشنایی، دزدگیر، ضبط و … خرابی هرکدام از این قطعات ممکن است سلامت باطری را به خطر بیندازد. یکی از مشکلات رایج، برق‌دزدی است. حتی در زمان خاموش بودن خودرو نیز، ساعت، دزدگیر و … برق خود را از باتری تامین می‌کنند و یک ایراد کوچک در این سیستم، می‌تواند مشکل آفرین باشد.
بیشتر بخوانید: معرفی انواع باتری خودرو مناسب ماشین‌های ایرانی
7. تاثیر سرما و گرمای زیاد
شرایط آب و هوایی بر اجزای مختلف ماشین تاثیر می‌گذارد. در سرما زیاد و گرمای شدید، باطری‌های چند سال کارکرده و تضعیف شده، دچار ایراد مضاعف می‌شوند.
بهتر است در روزهای سرد زمستان و ظهرهای داغ تابستان، ماشین را در پارکینگ مسقف پارک کنید.
8. نصب وسایل برقی اضافه
برخی از رانندگان ترجیح می‌دهند از سیستم‌های صوتی متفاوت یا چراغ‌های بیشتر در خودرو خود استفاده کنند. این تصمیم یکی از دلایل خوابیدن باتری ماشین است.
9. تمام شدن عمر مفید باطری
همانطور که در ابتدای مقاله توضیح دادیم، لوازم مصرفی ماشین عمر مفیدی دارند. در صورت تمام شدن عمر مفید باتری، مشکلات متعددی برای این قطعه پیش می‌‌آید. خالی شدن شارژ یکی از آن‌ها است.
روش جلوگیری از خوابیدن باتری ماشین
بعد از آشنا شدن با علت‌های این مشکل، بهتر است روش جلوگیری از خوابیدن باتری ماشین را هم مرور کنیم.
· نگهداری خوب از باتری
دو نوع باتری در بازار لوازم یدکی موجود است. باتری اسیدی و باتری اتمی. هر کدام از این دو مدل روش نگهداری متفاوتی دارند.
· باتری اسیدی
در صورتی که باتری شما نیاز به آب مقطر دارد، هر چند وقت یک بار سطح آب را بررسی و در صورت کم بودن، آن را پر کنید.
· باتری اتمی
از زنگ‌زدگی یا خوردگی روی قطب‌های باتری جلوگیری کنید. این کار به بهبود اتصال الکتریکی و جلوگیری از کاهش شارژ باتری کمک می‌کند.
· مراقبت از دینام
همانطور که توضیح دادیم، دینام وظیفه شارژ کردن باطری را بر عهده دارد. به همین خاطر یکی از راه های جلوگیری از خوابیدن باتری، مراقبت از دینام است. بهتر است حواس‌تان به سلامت تسمه دینام هم باشد.
· حذف یا کاهش استفاده از تجهیزات اضافی
اگر خودرو به تجهیزات جانبی مثل سیستم صوتی قوی یا چراغ‌های اضافی مجهز است، باید مطمئن شوید که این تجهیزات باعث تخلیه بیش از حد باتری نمی‌شوند. در صورت نیاز، باتری یا سیستم شارژ قوی‌تری نصب کنید.
· خاموش کردن تجهیزات الکتریکی
بعد از خاموش کردن ماشین، مطمئن شوید که چراغ‌های داخلی و خارجی، رادیو، سیستم تهویه، یا هر وسیله الکتریکی دیگری خاموش باشند تا از تخلیه باتری جلوگیری شود. همچنین درها یا صندوق عقب که نیمه‌باز مانده‌اند می‌توانند باعث روشن ماندن چراغ‌های داخلی و خوابیدن باطری شوند.
بیشتر بخوانید: نگهداری باتری خودرو + نکات ضروری
· جدا کردن قطب منفی باطری
اگر قرار است ماشین را مدت زیادی خاموش نگه‌دارید، بهتر است قطب منفی آن را از سیستم برقی خودرو جدا کنید.
جمع‌بندی
درست است که لوازم مصرفی ماشین عمر مفیدی دارند، اما نحوه نگهداری و حتی رانندگی شما می‌تواند، در سلامت قطعات مختلف تاثیرگذار باشد. برای جلوگیری از خوابیدن باطری ماشین باید به صورت مکرر سلامت قطعات برقی را چک کرده و مراقب سلامت باتری خودرو باشید.
سوالات متداول
1- از کجا بفهمیم باتری خراب است یا دینام؟
برای اطلاع از خرابی دینام یا باتری بهتر است به یک مکانیک متخصص مراجعه کنید. ولی به طور معمول اگر در هنگام حرکت چراغ هشدار باتری روشن شد، ایراد از دینام است.
2- چگونه باتری خوابیده ماشین را شارژ کنیم؟
روش‌های مختلفی برای شارژ باتری خوابیده وجود دارد. برای این کار می‌توانید از شارژرهای خانگی استفاده کنید. یا باتری خودرو را پس از جدا کردن از ماشین، پیش یک باتری ساز ببرید تا آن را شارژ کند.
3- اگر باتری ماشین خوابیده چطور روشنش کنم؟
چند راه برای روشن کردن ماشین با باتری خوابیده وجود دارد. می‌تواند خودرو را باتری به باتری کنید. هل دادن هم یک روش موثر برای روشن کردن ماشینی است که شارژ خالی کرده‌است.
4- آیا دمای سرد یا گرم باعث تخلیه باتری ماشین می‌شود؟
بله، دماهای بسیار سرد یا بسیار گرم می‌تواند روی عملکرد باتری تأثیر منفی بگذارد. در دمای سرد، باتری انرژی کمتری تولید می‌کند و در هوای بسیار گرم نیز ممکن است دچار آسیب شیمیایی شود. بهترین کار، نگهداری خودرو در محل‌های محافظت‌شده است.
5- آیا استفاده از وسایل جانبی مثل سیستم صوتی یا چراغ‌های اضافی می‌تواند باعث تخلیه باتری شود؟
بله، وسایل جانبی با مصرف بالای برق می‌توانند باتری را بیش از حد تخلیه کنند. در این صورت ممکن است باطری توانایی نگهداری شارژ را از دست بدهد. استفاده بهینه از وسایل جانبی یا ارتقاء سیستم شارژ می‌تواند کمک‌کننده باشد.