کیسه هوای خودرو یک فناوری ایمنی جدید در خودروهای امروزی است. این کیسه‌های بادی به‌عنوان یک بالشتک عمل‌کرده تا ضربه به سرنشینان خودرو در هنگام تصادف را کنترل و کاهش دهند. تقریبا هر وسیله نقلیه جدیدی که امروزه ساخته و فروخته می‌شود دارای کیسه هوای راننده و سرنشین جلو است. در برخی از خودروها کیسه هوای دیگری مانند کیسه هوای پرده‌ای نیز وجود دارد.
کیسه هوای خودرو چیست؟
کیسه هوای خودرو یک کیسه نایلونی است که در زمان تصادف و برخورد، باد شده و از سرنشنین محافظت می‌کند. ایربگ ماشین به جلوگیری از آسیب‌های شدید سر، قفسه سینه و سایر آسیب‌های شدید در هنگام برخورد اتومبیل کمک می‌کنند. این ابزار به‌گونه‌ای طراحی شده است که می‌تواند در کمتر از یک ثانیه پس از برخورد خودرو باد شود.
کارایی کیسه‌های هوا به‌طور مستقیم به کمربند ایمنی بستگی دارد. کمربند ایمنی باید سرنشین خودرو را در هنگام ضربه ثابت نگه دارد تا از حداکثر کارایی ایربگ ماشین اطمینان حاصل شود.
در صورت تصادف رانندگی، ایربگ خیلی سریع پر می‌شود و بالشتکی برای افراد داخل خودرو فراهم می‌کند تا در هنگام تصادف از آن‌ها محافظت شود.
اجزای تشکیل‌دهنده کیسه‌های هوای خودرو
کیسه
اصلی‌ترین جز تشکیل‌دهنده ایربگ ماشین ، کیسه‌های هوا هستند. که در قسمت‌های مختلف داخل کابین تعبیه‌شده تا از سرنشینان محافظت کنند.
این کیسه‌ها پلیمری بوده و بر روی سطح آن لایه از جنس سیلیکون پوشیده شده است. منافذ ریز موجود برروی این کیسه‌ها، پس از باد‌شدن به‌سرعت تخلیه‌شده تا خروج سرنشنیان از خودرو را دچار مشکل نکنند.
سنسورها
سنسورها وظیفه کنترل و بررسی موقعیت خودرو را برعهده دارند. این حسگرهای کنترل، اطلاعات مربوط به‌شرایط خودرو را به ECU منتقل کرده و درهنگام تصادف عملکرد ایربگ ماشین را رقم می‌زنند. سنسورها معمولا در حساس‌ترین قسمت ایربگ‌ها یعنی در دو طرف اکسل جلو و یا نزدیک به چرخ‌ها تعبیه می‌شوند.
سیستم باد‌کننده
این قسمت، از یک ژنراتور تولید‌کننده گاز، یک وسیله برای جرقه‌زدن و چند قرص سوخت تشکیل‌شده که در پشت کیسه خالی ایربگ قرار می‌گیرند.
درصورت تصادف، پردازنده‌ها سیگنال‌های لازم برای فعال‌شدن را ارسال کرده و منجر به تولید هیدروژن و باد‌شدن کیسه هوای خودرو می‌شود.
کیسه هوای خودرو چگونه کار می‌کند؟
سیستم اصلی کیسه هوای خودرو از یک سنسور تشکیل شده است که می‌تواند برخوردهای رو‌به‌رو را تشخیص دهد و بلافاصله کیسه‌های هوا را فعال کند.
سنسور از یک توپ فولادی کشویی تشکیل شده است. توپ توسط یک آهنربای دائمی نگه داشته می‌شود که حرکت آن را در هنگام رانندگی در جاده‌های ناهموار محدود می‌کند. اما هنگام برخورد خودرو، توپ بسیار سریع حرکت می‌کند و مدار الکتریکی را روشن می‌کند.
مدار الکتریکی یک گلوله از آزید سدیم را مشتعل می‌کند. این گاز نیتروژن تولید می‌کند که کیسه نایلونی را پر می‌کند.
انواع کیسه‌های هوای خودرو
ایربگ‌ها انواع مختلفی دارند و در جهت ایمنی راننده و سرنشینان کار می‌کنند. در ادامه انواع ایربگ ماشین را معرفی می کنیم.
1- کیسه هوای جلو
این نوع کیسه هوای خودرو معمولا روی فرمان نصب می‌شوند تا راننده و سرنشین جلو را در برابر ضربه و برخورد به فرمان یا پرت‌شدن به سمت شیشه جلوی خودرو محافظت کند. کیسه هوای خودرو برای استفاده همراه با کمربند ایمنی طراحی شده‌اند وگرنه عملکرد مناسبی نخواهند داشت.
2- کیسه هوای جانبی
این نوع ایربگ ماشین معمولا در پشتی صندلی قرار می‌گیرند و بین در و سرنشین صندلی باد می‌شوند. تخمین زده می‌شود که کیسه هوای جانبی صدمات جدی قفسه سینه را در برخوردهای جانبی تا حدود ۲۵ درصد کاهش دهد. ۲ نوع ایربگ وجود دارد. اول کیسه هوای بالاتنه است که از تنه شما محافظت می‌کند و دومی کیسه هوای پرده‌ای است که از سقف ماشین باز می‌شود و از سر شما محافظت می‌کند.
3- کیسه هوای پرده‌ای
این نوع کیسه هوای خودرو بین سرنشینان خودرو و شیشه‌های کناری قرارگرفته و از برخورد مسافر به شیشه و ستون کنار خودرو جلوگیری می کنند. محل تعبیه آن‌ها در بالای در و یا در بین ستون کناری شیشه‌ها است.
4- کیسه هوای زانو
این نوع ایربگ ماشین ، در قسمت پایینی داشبورد، مستقیما جلوی زانوهای سرنشین نصب می‌شوند. هنگام برخورد، بادشده تا فضای بین داشبورد و پاهای سرنشین را پر کنند.
5- کیسه هوای میانی
این نوع کیسه هوای خودرو برای ماشین‌های لوکس و گران‌قیمت استفاده می‌شود. محل قرارگیری این نوع کیسه هوا در کنسول بین راننده و سرنشین جلو بوده و از برخورد این دو نفر در حین تصادف جلوگیری می‌کند.
6- کیسه هوای خودرو کمربندی
در تصادفات شدید، کمربندهای ایمنی ممکن است به‌دلیل کشیده‌شدن ناگهانی، به سرنشین صدمه وارد کند. ایربگ ماشین کمربندی در این لحظه با بازشدن از این صدمات جلوگیری می‌کند.
7- کیسه‌های هوای ویژه عابر
این نوع از کیسه‌های هوا در بیرون خودرو و بر روی سپر تعبیه‌شده و مانع برخورد عابر به خودرو می‌شود. معمولا از این نوع از ایربگ‌ها کمتر استفاده می‌شود.
مزایای کیسه هوای خودرو
کیسه‌های هوا به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که درصورت کاهش ناگهانی سرعت یا نیروی ضربه‌ای که نشان‌دهنده برخورد است، به‌طور خودکار باد می‌شوند. هنگامی که کیسه پر از هوا می‌شود، از راننده و یا مسافر محافظت می‌کند.
به همین خاطر در هنگام رانندگی بهتر است از وضعیت سلامت کیسه هوا اطمینان حاصل کنید. همچنین در موارد چکاب ماشین قبل از سفر رسیدگی به وضعیت ایربگ‌ها ضروری است.
از دیگر مزایای این قطعه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. ایربگ از شما در برابر فشار و برخورد محکم درصورت وقوع حادثه محافظت می‌کند. بدن شما را از ضربه سریع به‌فرمان باز می‌دارد و از برخورد صورت شما به‌فرمان یا داشبورد خودرو جلوگیری می‌کند.
۲. به‌دلیل نیروی فشار بالا شما را در برابر آسیب جدی ستون فقرات محافظت می‌کند.
۳. کیسه هوای خودرو، از پرتاب ناگهانی سرنشینان به بیرون خودرو جلوگیری می‌کند. گاهی اوقات در تصادفات راننده و سایر مسافرین به‌دلیل نیروی فشار به بیرون پرتاب می‌شوند.
۴. ایربگ‌های جانبی نیز به‌اندازه کیسه‌های هوای جلو اهمیت دارند. این نوع از کیسه‌های هوا در تصادفات جاده‌ای که خودرو ممکن است از کنار برخورد داشته باشند، بسیار موثر است.
۵. کیسه هوا از فرزندان شما که استخوان‌های نرم و لطیفی دارند، در برابر نیروی سریع در صورت وقوع حادثه محافظت می‌کند.
۶. کیسه‌های هوا به راحتی می‌توانند از صدمات کشنده مانند شکستگی گردن، قطع نخاع، آسیب‌های مغزی تروماتیک یا پارگی‌های کشنده، جلوگیری کند.
معایب کیسه هوای خودرو
اگرچه وجود کیسه هوا برای راننده وسیله نقلیه ضروری است زیرا از برخورد آن‌ها با فرمان در هنگام تصادف جلوگیری می‌کند، اما برخی کارشناسان معتقدند ایربگ ماشین برای سرنشینان گاهی ممکن است معایبی نیز داشته باشد.
۱. ایربگ ماشین برای زنان در دوران بارداری خطرناک است. فشار ناگهانی کیسه‌های بادشده می‌تواند به مادر و کودک آسیب برساند.
۲. فشار هوای ایربگ ماشین می‌تواند برای کودکان خطرات شکستگی استخوان‌ها را به‌دنبال داشته باشد.
۳. در برخی موارد درصورت داشتن جسم شیشه‌ای یا تلفن همراه در جیب جلو قفسه سینه، ممکن است فشار باد کیسه هوا منجربه شکسته‌شدن و فرورفتن قطعات به‌بدن سرنشین شود.
بنابراین، ایربگ‌ها هم مزایا و هم خطراتی دارند. اما همان‌طور که مشخص است مزایای آن به‌مراتب بیشتر از معایب آن است.
درواقع سیستم کیسه هوای خودرو مهم‌ترین بخش ایمنی وسیله‌نقلیه شما است. ایربگ‌ها اساسا در نتایج تصادفات اتومبیل، تفاوت ایجاد می‌کنند.
بازشدن به‌موقع ایربگ به‌شما کمک می‌کند تا از هرگونه جراحت یا مرگ بزرگ در نتیجه تصادف جلوگیری کنید. هزاران نفر در طول سال‌ها از طریق بازشدن به‌موقع کیسه‌های هوا از مرگ نجات پیدا می‌کنند.
معایب جزئی ذکرشده، به‌معنای بی‌فایده بودن کیسه هوای خودرو نیست. بلکه با درنظر گرفتن مزایای آن، این معایب قابل کنترل و ناچیز است. اما توصیه می‌شود در دوره‌های زمانی مشخص تنظیمات کیسه هوا توسط یک کارشناس و تعمیرکار متخصص بررسی و کنترل شود تا درصورت لزوم، عملکرد مناسب خود را ارایه دهند. زیرا ایربگ جز قطعات مصرفی ماشین است.